«Η μπάντα πνευστών στην Ελλάδα. Ιστορία και Προοπτικές»

«Η μπάντα πνευστών στην Ελλάδα. Ιστορία και Προοπτικές», 2o Επιστημονικό Συνέδριο (14 έως 16 Μαρτίου 2025) από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και την Παλαιά Φιλαρμονική

Το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας («Παλαιά») συνδιοργανώνουν το 2ο Επιστημονικό Συνέδριο με τίτλο «Η μπάντα πνευστών στην Ελλάδα. Ιστορία και Προοπτικές», το οποίο πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Κέρκυρα από 14 έως 16 Μαρτίου 2025.
Η πραγματοποίηση το 2019 του 1ου Επιστημονικού Συνεδρίου με τον ίδιο τίτλο υπογράμμισε εμφατικά αφενός τη σημασία του συνόλου της μπάντας πνευστών στη διάδοση της μουσικής (ως πράξης, ως δημιουργίας και ως κοινωνικής δράσης) στον ελλαδικό χώρο, αλλά και την ανάγκη συστηματικής, τεκμηριωμένης και πολύπλευρης ερευνητικής ενασχόλησης με αυτό το φαινόμενο. Άλλωστε, τη σημασία της μπάντας στην Ελλάδα είχε πρώτος υπογραμμίσει ήδη από τη δεκαετία του 1950 ο τρομπετίστας, μουσικολόγος και παλαιός μαθητής της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας Σπύρος Μοτσενίγος (1911-1970). Μάλιστα, στις προθέσεις του ήταν η συγγραφή ειδικής ιστορικής μελέτης για την μπάντα στην Ελλάδα και για τον λόγο αυτό το ευρισκόμενο στην Εθνική Βιβλιοθήκη Αρχείο του περιέχει εντυπωσιακό αριθμό τεκμηρίων σχετικών με το ζήτημα, των οποίων η εμβριθής, αναστοχαστική και συγκροτημένη χρήση ενθαρρύνθηκε από τους διοργανωτές του συνεδρίου.
Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας από την πλευρά της συμπεριέλαβε εξ αρχής στις πολυεπίπεδες δραστηριότητές της και τη λειτουργία μπάντας. Λόγω της αδιάκοπης συναυλιακής και κοινωνικής παρουσίας της εδώ και 185 έτη η μπάντα της Παλαιάς Φιλαρμονικής έδρασε παραδειγματικά ως προς τη διάδοση του συγκεκριμένου μουσικού συνόλου, όχι μόνο στην Κέρκυρα, αλλά και σε άλλες πόλεις των Επτανήσων και της Ελλάδος.
Με βάση τα παραπάνω οι θεματικές του συνεδρίου δεν περιορίζονται σε ζητήματα που αφορούν στη δράση του συνόλου της μπάντας εντός των ορίων της Κέρκυρας. Αντιθέτως, η συγκεκριμένη επιστημονική διοργάνωση, στηριζόμενη στη δυναμική του συνεδρίου του 2019, προσδοκά να καταστεί εφαλτήριο ευρύτερου και γόνιμου προβληματισμού σχετικά με την τεκμηριωμένη ιστορική αποτίμηση, τη σύγχρονη θέση και τις μελλοντικές προοπτικές της μπάντας στον ελληνικό χώρο. Το πλαίσιο αυτό πρόβαλε ιδιαιτέρως και η Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου, η οποία αποτελείτο από καθηγητές των μουσικών τμημάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, του Ιονίου Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, και την καλλιτεχνική ηγεσία της Παλαιάς Φιλαρμονικής.
Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Παλαιάς Φιλαρμονικής με ελεύθερη παρακολούθηση για όλους τους ενδιαφερόμενους για την ιστορία και τις προοπτικές της μπάντας.
Επίσημη Ιστοσελίδα: https://music.ionio.gr/gr/news/30889/

Το Πρόγραμμα του Συνεδρίου:
Παρασκευή, 14 Μαρτίου 2025
17:30-19:00
Γεωργία Λαζαρίδου – Ευστάθιος Πουλιάσης – Κωνσταντίνος Σουέρεφ, «Μαρτυρίες για την ιστορία και την εξέλιξη των μπαντιστικών συνόλων της Κέρκυρας κατά τις τελευταίες δεκαετίες: Με αφορμή το ερευνητικό πρόγραμμα ‘Το μουσικό βίωμα του Πάσχα μέσα από τις μπάντες της Κέρκυρας’».
Σπυρίδων Μολινάρης, «Social Media και Memes ως “Ψηφιακό Πρόσωπο” της Μπάντας: Προσεγγίσεις σε Ελλάδα και Εξωτερικό.»

Σάββατο, 15 Μαρτίου 2025
9:30-11:00
Σπυρίδων Μουμούρης, «Ιστορία της εξέλιξης της Ράβδου και του Ραβδούχου στην μπάντα.»
Κωνσταντίνος Βλάχος, «Εγχειρίδια Σαλπισμάτων στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.»
Άννα Χατζηαθανασίου, «Το Στρατιωτικό Σχολείο Μουσικής (1843-1855).»
Αθανάσιος Μανιάτης, «Περί της Μουσικής του Πυροβολικού (1874-1895).»

11:15-12:45
Γεωργία Καρούτη, «Η δραστηριότητα της Μπάντας της Δημοτικής Φιλαρμονικής Ναυπλίου, από το 1934 έως και τα πρώτα χρόνια της Δικτατορίας, μέσα από το αρχείο του Αρχιμουσικού της, Βασιλείου Χαραμή.»
Χρύσα Σκαρλάτου, «Βίος και προσφορά του αρχιμουσικού Μανώλη Αικατερίνη (1912-1983).»
Ιωάννης Δημητρίου, «Η προσκοπική μπάντα της Βέροιας.»
Λοΐζος Παναγή, «Η μπάντα πνευστών στην Κύπρο κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας: ιστορική ανασκόπηση.»

13:00-13:50
Μαρία Ντούρου, «Η παρουσία και ο ρόλος των πνευστών στην ύστερη περίοδο της συνθετικής δημιουργίας του Γιάννη Ανδρέου Παπαϊωάννου (1966-1989).»
Francisco José Rosal Nadales – Χαράλαμπος Μακρής, «Μεταγραφές ορχηστρικών έργων για μπάντα στην Ελλάδα και στην Ισπανία: ιστορία, επιρροές και εξέλιξη.»

17:00-18:15
Μιχάλης Μιχαλόπουλος, «Η διεύθυνση, η διδασκαλία και η κληρονομιά του David Whitwell: Μια πολυδιάστατη συμβολή.»
Φωτεινή Αγγέλη, «Παιδαγωγική και εκπαιδευτική προσφορά και νέες μέθοδοι στο χώρο της Μπάντας.
Σπυρίδων Προσωπάρης, «Ο ψηφιακός δίσκος ‘Spring Ritual’ (Εαρινή Ιεροτελεστία) με τη μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας.»

18:30-19:20
Άκης Σαγάνης, «Το µακεδονικό σετ τυµπάνων: Σύγχρονες πρακτικές στις παραδοσιακές µπάντες χάλκινων πνευστών.»
Ισίδωρος Θύμης, «Τα κρουστά και η χρήση τους στη μπάντα δρόμου.»
20:30. Συναυλία της Μπάντας της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας. Διεύθυνση: Σπυρίδων Προσωπάρης
Κυριακή, 16 Μαρτίου 2025

10:00-11:15
Σταμάτιος Ασπιώτης, «Το ρεπερτόριο των «αστικών» μπαντών στη μεταπολεμική Κέρκυρα.»
Σπύρος Ρουβάς, «Έργα του Αρχιμουσικού της μπάντας του Πολεμικού Ναυτικού Σπύρου Αργαλιά στο αρχείο της Φιλαρμονικής Εταιρίας ‘Μάντζαρος’».
Γιώργος Ζούμπος, «Ο αρχιμουσικός Χρήστος Τσέκος και οι θητείες του στη Φιλαρμονική Εταιρεία ‘Μάντζαρος’».

11:15-12:00: Στρογγυλή Τράπεζα-Συμπεράσματα
Επίσκεψη στο Μουσείο Μουσικής της Παλαιάς Φιλαρμονικής