Μίλα… και στο θέατρο!

Οχτώ χρόνια, σχεδόν, μετά το 4.48 Ψύχωση της Σάρα Κέιν, ξανανεβαίνει στην Κέρκυρα, από τη θεατρική ομάδα του Λαοδάμα, έργο του In-yer-face Theatre(«Στα μούτρα σου» θέατρο): το Μίλα, διασκευή του θεατρικού έγου της Σίλα Στίβενσον Πέντε σιωπές, σε μετάφραση Ε. Ρεπούσκου. Μέσα στο γενικότερο σύγχρονο τοπίο κοινωνικοπολιτικής ασφυξίας αλλά και ελπίδας, που τροφοδοτούν οι πρόσφατες λαϊκές κινητοποιήσεις, το έργο βάζει, με δραματουργική ευστοχία, την πινελιά της ενδοοικογενειακής βίας.
Το In-yer-face Theatre, θεατρικό ρεύμα γεννημένο στη θατσερική Βρετανία των ΄90s, θεωρείται θέατρο της σκληρότητας(α-λα Αντονέν Αρτό) και της ωμότητας,βασιζόμενο στην τεχνική του σοκ. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη παράσταση, η γροθιά που τρώμε στο στομάχι δεν είναι διόλου αισθητικής αλλά ηθικής και συναισθηματικής φύσης.
Οι αγριότατες σκηνές αιμομιξίας και φόνου δεν παρουσιάζονται επί σκηνής, αλλά, σύμφωνα με την αρχαιοελληνική συνθήκη αποφυγής της ύβρεως, μεταφέρονται δια του λόγου. Άγγελοι και εξάγγελοι των τεκταινομένων στο ερμητικά κλειστό ενδοοικογενειακό κολαστήριο είναι τα ίδια τα πρόσωπα του δράματος και η φωνή του αστυνομικού ανακριτή. Ως εκκύκλημα χρησιμεύει το ξεδίπλωμα των συνθηκών άθλιας ζωής του(υπο) προλεταριάτου, και όχι μόνο, που εκκολάπτει τους θύτες και τα θύματα, παραλύει κάθε πηγαία ανάγκη για ζωή με νόημα και αξιοπρέπεια, εκτρέφει τη σιωπή και τη συνενοχή, την εσωτερίκευση του δυνάστη και την ταύτιση με αυτόν, προκειμένου το σημερινό θύμα και αυριανός θύτης να διαχειριστεί στοιχειωδώς τον πανδαμάτορα* Φόβο και τον μνησιπήμονα** Πόνο.
Το άρρητο, για τα θύματα, βίωμα της εσωτερίκευσης της βίας και της καταπίεσης (χαρακτηριστική η επωδός Δεν μπορείτε να καταλάβετε…), το εσωτερικό πάγωμα, η απραξία, η αναμονή του χειρότερου, η αναβολή ανάληψης δράσης,χορογραφημένα με ακρίβεια και πυκνότητα(έπαιξε εδώ το ρόλο της και η διασκευή), οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην (μηδέποτε ελευσομένη) δια του φόνου κάθαρση. Ούτε τα θύματα παρουσιάζονται άμοιρα ευθυνών ούτε οι αποτρόπαιοι θύτες τόσο αποτρόπαιοι, ώστε να μην μπορούμε να καθρεφτιστούμε στα πρόσωπά τους. Το στήσιμο του δραματουργικού αλλά και ανθρωπολογικού αυτού καθρέφτη, στην κόψη του ξυραφιού ανάμεσα στο εντός και το εκτός της θεατρικής συνθήκης,μας υπενθυμίζει ότι τίποτα το ανθρώπινο δεν μας είναι ξένο. Η αληθινά σπαρακτική κραυγή, που ξεχειλίζει από τους πόρους του έργου μάς αφορά άμεσα και επειγόντως. Είναι η έκκληση για ανατροπή και σπάσιμο της κοινωνικής πραγματικότητας που βυθίζει στο σκοτάδι και αποκτηνώνει άπαντες τους εμπλεκόμενους: της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης ανθρώπου από άνθρωπο, υπό το κράτος του καλπάζοντος ατομικισμού(εξού και στην παράσταση τα πρόσωπα, σε μετωπική διάταξη, είναι κλεισμένα το καθένα στο «κουτί» του).
Πρόκειται για ένα έργο και μια παράσταση βαθύτατα ευγενούς θεάτρου, με πλήρη σεβασμό στην ανθρώπινη ουσία. Με αφοπλιστική λιτότητα έκφρασης και υψηλό επίπεδο θεατρικού ήθους, το Μίλα πετυχαίνει τον βασικό στόχο του έργου και, ταυτόχρονα, του θεατρικού είδους: εμπλέκει συναισθηματικά τον θεατή. Η θεατρική ομάδα στο σύνολό της χαρακτηρίζεται από μεγάλο βαθμό καλλιτεχνικής ευθύνης – σε αυτό συνίσταται και ο επαγγελματισμός και όχι απλώς στον βιοπορισμό από την τέχνη, τον οποίο καθόλου δεν πρέπει να υποτιμούμε.
Απλοί καθημερινοί (με ή χωρίς εισαγωγικά) άνθρωποι θεραπεύουν επάξια τη σύγχρονη τέχνη, με όρους τίμιας πρωτο-πορίας και παράλληλα συνεχίζουν τη ζωή τους. Δίπλα μας. Ας σπεύσουμε στη Μικρή Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου, να μοιραστούμε το θαύμα.

*που όλα τα δαμάζει
**που θυμίζει τα παθήματα