Ανακοίνωση της Ανεξάρτητης Αγωνιστικής Κίνησης για τους μισθούς των εκπαιδευτικών.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:
Διεκδικώντας τη ζωή!
Φτώχεια λέγεται η κατάσταση εκείνη κατά την οποία η επιβίωση αποτελεί την πρώτη και σχεδόν τη μοναδική φροντίδα του ανθρώπου. Ο φτωχός δεν ζει, επιβιώνει όταν μπορεί να επιβιώσει. Το σύνθημα «ζωή, όχι επιβίωση»- παραπέμπει στη σταθερή απαίτηση του ανθρώπου να αποδεσμευτεί κάποτε από τον αγώνα για την επιβίωση και να μπει στη ζωή χωρίς αγωνία.
Βασίλης Ραφαηλίδης
Αναπληρώτρια στην Κέρκυρα. Ο πρώτος μισθός 960 ευρώ, το νοίκι 400 σε μια ισόγεια γκαρσονιέρα με θέα τον ακάλυπτο που Πάσχα και αρχές Ιουνίου γίνεται Airbnb. Βάλε και κάτι λογαριασμούς, κάτι κοινόχρηστα, ζήτημα αν μένει ένα 400ρι. Στην τηλεόραση, ο Μητσοτάκης στο super market πλησιάζει ευγενικά μια κυρία μεγάλης ηλικίας και της προτείνει «να αγοράσετε καλλυντικά, είναι σε προσφορά», ενώ ο Γεωργιάδης δηλώνει ότι η ακρίβεια είναι εισαγόμενο πρόβλημα. Από πού ακριβώς εισάγεται είναι ένα ερώτημα, καθώς η Ελλάδα έχει το ακριβότερο ρεύμα σε όλη την Ευρώπη, ενώ η τιμή της βενζίνης αντίστοιχα είναι η πέμπτη ακριβότερη.
1Ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΩΣ ΜΕ ΤΟ ΜΙΣΘΟ ΤΗΣ
Οι γονείς της, δάσκαλοι κι αυτοί. Κάτι της έλεγαν για μια εποχή, πριν καν γεννηθεί, αρχές των 90’s, που
να δεις λέει, οι εκπαιδευτικοί έπαιρναν κάποια επιδόματα (τριμηνιαίο επίδομα περίπου όσο κι ένας μισθός, επίδομα βιβλιοθήκης κλπ.) μετά από μια απεργία διαρκείας της ΟΛΜΕ. Έπαιρναν και δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, πλούσιοι δεν ήταν, μια ζωή μετρημένη αλλά αξιοπρεπής, με το εφάπαξ αγόραζες κι ένα σπίτι για το παιδί σου. Μετά, ήρθαν τα νέα μισθολόγια, η φούσκα του Χρηματιστηρίου, η είσοδος στο ευρώ, η Ολυμπιάδα και τέλος τα μνημόνια. Η μητέρα θυμάται ένα συνδικαλιστή της ΠΑΣΚ (η σημερινή ΔΗΣΥ) ο οποίος μόλις βγήκε ο Γ. Παπανδρέου το 2009 διαλαλούσε στο σχολείο της ότι αναμένονται σημαντικές αυξήσεις στους εκπαιδευτικούς. Όλα αυτά λίγο πριν τις περίφημες δηλώσεις στο Καστελόριζο και τις περικοπές στους μισθούς. Από το Καστελόριζο ως τώρα, ο λαϊκός παράγοντας αντέδρασε δυναμικά, βγήκε στο δρόμο, έριξε κυβερνήσεις, αλλά ηττήθηκε. Κάπου εδώ, αξίζει τον κόπο να αναρωτηθούμε γιατί ηττήθηκε και τι ρόλο έπαιξαν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες αλλά και οι πολιτικές
δυνάμεις που μιλάνε στο όνομα του λαού και των αναγκών του, ποιοι ανέλαβαν να σκορπίσουν αυταπάτες παριστάνοντας τους σωτήρες και οδήγησαν σε νέα μνημόνια αλλά και ποιοι έμειναν στη γωνία αποποιούμενοι των πολιτικών τους ευθυνών.
Και κάπως έτσι, φτάσαμε στο σήμερα. Θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς. Το χειρότερο απ’ όλα στη σημερινή μας κατάσταση είναι η πλήρης απουσία θετικής προσδοκίας, μια σχεδόν μεταφυσική πεποίθηση ότι είναι αδύνατον με συλλογικούς αγώνες να κατακτήσουμε αυξήσεις στους μισθούς. Πρόκειται για μια ήττα άνευ προηγουμένου που οδηγεί σε κατάσταση παράλυσης, απραξίας, αναζήτησης ατομικών λύσεων. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε τι είχαμε, τι χάσαμε, σε τι κατάσταση βρισκόμαστε. Ποιοι είναι οι μύθοι και ποια η πραγματικότητα για την ελληνική οικονομία. Και να συμβάλουμε στην αναγέννηση της ελπίδας και της συλλογικής προσδοκίας που θα οδηγήσει σε νέους αγώνες σύγκρουσης με τις κυρίαρχες πολιτικές λιτότητας και ακρίβειας και τους πολιτικούς διαχειριστές τους.
Οικονομική κρίση και μνημόνια: ποιος πλήρωσε το μάρμαρο;
- Η κυρίαρχη οικονομική αντίληψη ισχυρίζεται ότι για την κρίση υπεύθυνοι ήταν οι δημόσιοι υπάλληλοι και ιδιαίτερα οι «υψηλοί» μισθοί τους. Αν κριτήριο της κρίσης είναι το χρέος, δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος σήμερα, 15 χρόνια μετά για να καταλάβει ότι αφού οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα από το 2008 έως το 2020 είχαν πραγματικές απώλειες 25,6% και το χρέος παραμένει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα (158% του ΑΕΠ), τότε η κυρίαρχη οικονομική πολιτική πρόβαλε ως πρόφαση τους μισθούς του δημοσίου για να επιβάλει μια ριζική υποτίμηση του κόστους εργασίας. Την ίδια ακριβώς περίοδο, 2008-2020, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων στην ΕΕ των 27 σημείωσαν αύξηση 23,8%.
Ποιες περικοπές δέχτηκαν οι μισθοί μας:
- Δεν εφαρμόστηκεαπό το 2009 και πέρα η τιμαριθμική αναπροσαρμογή του μισθού, δηλ. ο μισθός δεν αυξάνεται κάθε χρόνο με βάση τον πληθωρισμό όπως γινόταν πριν το Μνημόνιο, με αποτέλεσμα να χάνεται σιγά-σιγά μέρος του εισοδήματος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης.
- Καταργήθηκαν τα ΔώραΧριστουγέννων και Πάσχα.
- Καταργήθηκαν διάφορα επιδόματαόπως διδακτικής προετοιμασίας, εξωδιδακτικής απασχόλησης, μεταπτυχιακού και διδακτορικού, ειδικής αγωγής, γάμου, κ.ά.
- Επιβλήθηκαν μια σειρά από (υποτίθεται) έκτακτες κρατήσεις(πχ 2% επιπλέον κράτηση για ανεργία, 1% επιπλέον για το κομμένο ΕΦΑΠΑΞ, 0,5% επιπλέον για ΜΤΠΥ, έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, κ.ά.) εκ των οποίων κάποιες παραμένουν ακόμη.
- Μειώθηκε το αφορολόγητοαρχικά και με μια σειρά από άλλες ρυθμίσεις κόπηκαν φοροαπαλλαγές και ουσιαστικά αυξήθηκε ο καταβαλλόμενος φόρος (άρα μειώθηκε ο καθαρός μισθός).
- Κλάπηκε η μισθολογική προϋπηρεσία δύο ετώντου 2016 και του 2017.
- Ισχυρίζονται ότι ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενοςκαι ευθύνεται γι’ αυτό ο πόλεμος στην Ουκρανία. Αυτό είναι ψέμα. Ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται πριν το ουκρανικό και έχει ως βασική αιτία την αύξηση των επιχειρηματικών κερδών. Ακολούθως, ο πληθωρισμός εξαϋλώνει τις μικρές μισθολογικές αυξήσεις. Οι αυξήσεις που δόθηκαν από το 2024 είναι περίπου 3,7% για όλους τους εκπαιδευτικούς. Γύρω στα 43 ευρώ. Η σωρευτική μεταβολή του γενικού επιπέδου των τιμών στην Ελλάδα την 4ετία 2020-2023, ανήλθε στο 13,0%. Για παράδειγμα, αυτό σημαίνει για την αναπληρώτρια της ιστορίας μας, που αμείβεται με 960 ευρώ ονομαστικό μισθό, μείωση κατά 125 ευρώ της πραγματικής αξίας του μισθού της. Ο πληθωρισμός έχει δομικά αίτια, άρα θα κρατήσει περισσότερο από όσο μας λένε. Επομένως, η αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή είναι απαραίτητο ως αίτημα για να προστατευθεί η αγοραστική αξία των μισθών μας. Δεν είναι τυχαίο ότι τα αφεντικά και οι φορείς τους (ΣΕΒ και ΙΟΒΕ) σταθερά βάζουν το ζήτημα της αναπροσαρμογής των τιμών των προϊόντων τους.
- Μεγάλη συζήτηση γίνεται για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Να είμαστε ακριβείς. Κανένα αίτημα εργαζομένων δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορουςκαι κανένα δεν είναι αμελητέο. Από τις αναρρωτικές άδειες των αναπληρωτών/τριών μέχρι το καθεστώς των μεταθέσεων, της σύστασης νέων οργανικών θέσεων κλπ. Ωστόσο, για να λέμε καθαρές κουβέντες δε νοείται συλλογική σύμβαση εργασίας που δεν συμπεριλαμβάνει το κορυφαίο ζήτημα των μισθών. Και δεν είναι τυχαίο ότι στις χώρες όπου τα συνδικάτα του δημοσίου διεκδικούν και υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις έχουν καλύτερες απολαβές. Η συλλογική σύμβαση που κατέθεσε η ΔΟΕ με ευθύνη της πλειοψηφίας και σε πλήρη συμμόρφωση με το σχετικό νόμο δεν περιλαμβάνει μισθολογικά αιτήματα. Παρ’ όλα αυτά, ούτε έτσι η κυβέρνηση έδειξε το παραμικρό ενδιαφέρον να προσέλθει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την Ομοσπονδία, διαλύοντας τις αυταπάτες ότι μια συλλογική σύμβαση στα μέτρα της κυβέρνησης θα μπορούσε να ανοίξει κάποιες γέφυρες διαπραγμάτευσης.
- Η οικονομική καταστροφή μεγάλου μέρους της ελληνικής οικονομίαςάνοιξε ταυτόχρονα το πεδίο για μια πρωτογενή συσσώρευση, μια απίστευτης έκτασης μεταβίβαση και συγκέντρωση περιουσιών, έναν οικονομικό αναπροσανατολισμό, πολύ συχνά με όρους μαφίας. Επενδύοντας στα ολοένα αυξανόμενα καραβάνια τουριστών, μεγάλα και μικρά αφεντικά αναδύονται από την κόλαση της κοινωνικής κρίσης, αντικαθιστούν την παραδοσιακή μεσαία τάξη, τζογάρουν στη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, στοιχηματίζουν στο ξεκλήρισμα του αγροτικού τομέα, βλέπουν κάθε γεωπολιτική κρίση και κάθε καταστροφή (π.χ. πλημμύρες στη Θεσσαλία) ως ευκαιρία πλουτισμού.
2Ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η φτώχεια θρέφει μια ανάπτυξη με πήλινα πόδια
Η οικονομική ελίτ καθώς και τα αναδυόμενα μεσαία στρώματα που κερδίζουν από μια στρεβλή τουριστική βιομηχανία έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν για τους δείκτες ανάπτυξης διότι είναι οι μόνοι κερδισμένοι αυτής της εξέλιξης. Το πρόσφατο άρθρο των Financial Times είναι αποκαλυπτικό: «την ίδια ώρα που η χώρα καταγράφει πράγματι μεταξύ των καλύτερων πρόσφατων επιδόσεων στην Ευρωζώνη [ανάπτυξη 2,3%], έχει γίνει και η φτωχότερη μεταξύ αυτών».
Το οικονομικό πλήγμα είναι σχεδόν πρωτοφανές στη σύγχρονη εποχή, συγκρίσιμο μόνο με τη Μεγάλη Ύφεση των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930. Οι πραγματικοί μισθοί είναι μειωμένοι κατά 30% σε σχέση με τα προ της χρηματοπιστωτικής κρίσης επίπεδα, αφήνοντας τη χώρα με έναν από τους χαμηλότερους μέσους μισθούς μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών. Πολύ σύντομα, όπως δείχνει το σχετικό διάγραμμα, οι Έλληνες εργαζόμενοι θα είναι οι πιο φτωχοί στην Ευρώπη.
3ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η ΚΡΙΣΗ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΥΠΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
έτος | γεννήσεις |
2016 | 92.898 |
2017 | 88.553 |
2018 | 86.440 |
2019 | 83.763 |
2020 | 84.767 |
2021 | 85.346 |
2022 | 76.541 |
2023 | 73.000 |
ΤΗΝ ΧΡΟΝΙΑ ΕΚΕΙΝΗ καμιά γυναίκα δεν έπιασε παιδί. Αυτό συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια, μέχρι πού συμπληρώθηκε γενιά χωρίς καμιά καινούργια γενιά να ‘ρθει στον κόσμο…
Δημήτρης Δημητριάδης, Πεθαίνω σαν χώρα
Η ανεργία, η εργασιακή ανασφάλεια και οι χαμηλοί μισθοί έχουν άμεσο αντίκτυπο στις γεννήσεις. Τη χρονιά που έφυγε, η στατιστική θα καταγράψει λιγότερες από 73.000 γεννήσεις παιδιών στη χώρα, αριθμός που αποτελεί τη χειρότερη επίδοση από το 1932, οπότε η Ελληνική Στατιστική Αρχή άρχισε να δημοσιεύει τον ετήσιο αριθμό γεννήσεων.΄
Από το 1987 έως το 2007 οι γεννήσεις είχαν σταθεροποιηθεί ανάμεσα στις 100.000 και τις 110.000. Μάλιστα το 2008 πέρασαν τις 118.000. Από εκεί και μετά ξεκίνησε μια πτωτική τάση η οποία τα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων απέκτησε ανησυχητικά μόνιμα χαρακτηριστικά. Το 2013 οι γεννήσεις έπεσαν κάτω από το όριο των 100.000 για πρώτη φορά, ενώ από το 2011 και μετά, σταθερά, οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις.
Η συσχέτιση της ραγδαίας πτώσης των γεννήσεων με την αντίστοιχη τάση μαζικής φτωχοποίησης της ελληνικής κοινωνίας είναι αναπόφευκτη. Τα χρόνια των μνημονίων και οι πολιτικές σκληρής λιτότητας, η εκτόξευση της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς, την ακρίβεια και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, λίπαναν το έδαφος της υπογεννητικότητας που με τη σειρά του οδηγεί μοιραία στη γήρανση του πληθυσμού και, ακολούθως, σε κρίση του ασφαλιστικού συστήματος. Το καθοδικό σπιράλ, ενώ αποτελεί σαφές αποτέλεσμα των αντιλαϊκών πολιτικών και της διάλυσης του κράτους πρόνοιας, ερμηνεύεται από την κυρίαρχη οικονομική σκέψη ως γήρανση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού που πρέπει να αντιμετωπιστεί με νέα μέτρα όπως η αύξηση του χρόνου εργασίας, η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης (αφού οι νεότεροι εργαζόμενοι μειώνονται επομένως μειώνονται και τα έσοδα από τις εισφορές τους) και η μείωση των μισθών. Και βέβαια, όπως είναι λογικά αναμενόμενο, οι πολιτικές αυτές θα οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερη υπογεννητικότητα, σε μια πρωτοφανή κοινωνική παρακμή, σε ακόμα πιο καταστροφικά αποτελέσματα για την κοινωνική συνοχή.
Ταυτόχρονα, οι γεννήσεις καθορίζουν και το μαθητικό πληθυσμό, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη λειτουργία των σχολείων. Η σημερινή πρώτη Δημοτικού, δηλαδή τα παιδιά του 2017 είναι 88.513, ενώ τα σημερινά προνήπια φτάνουν τα 83.763. Τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι γεννήσεις έπεσαν ακόμα περισσότερο για να φτάσουν το 2023 στις 73.000. Με αυτή την τάση να ενισχύεται, σε μια πενταετία από τώρα θα δημιουργηθούν οι όροι για ακόμα πιο σαρωτικά κύματα συγχωνεύσεων-καταργήσεων σχολείων και απώλειας χιλιάδων οργανικών θέσεων, σε συγκέντρωση του μαθητικού πληθυσμού σε σχολικά κτίρια με χαρακτηριστικά τον μεγάλο αριθμό παιδιών, το ολοένα και πιο απρόσωπο και μαζικό πλαίσιο, περιβάλλον ιδανικό για την όξυνση της σχολικής βίας.
4ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο ΜΙΣΘΟΣ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΑΓΩΝΙΣΤΟΥΜΕ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ
Ο κύριος Κόινερ διέσχιζε μια κοιλάδα, όταν έξαφνα πρόσεξε πως πατούσε στα νερά. Και τότε κατάλαβε πως η κοιλάδα του ήταν στην πραγματικότητα ένα θαλάσσιος βραχίονας, και πως πλησίαζε η ώρα της πλημμυρίδας. Σταμάτησε, λοιπόν, κοιτάζοντας γύρω του μήπως δει καμιά βάρκα, κι όσο κράτησε η ελπίδα του για τη βάρκα, δεν έκανε βήμα. Και καθώς η βάρκα δε φαινόταν πουθενά, εγκατέλειψε την πρώτη ελπίδα, κι άρχισε να ελπίζει πως το νερό δεν θα ανέβαινε άλλο. Μα όταν το νερό του έφτασε ως το σαγόνι, εγκατέλειψε κι αυτή την ελπίδα και κολύμπησε. Είχε καταλάβει, επιτέλους, πως αυτός ήταν η βάρκα.
Μ. Μπρεχτ – Ιστορίες του κυρίου Κόινερ
Κανένας αγώνας δεν πήγε ποτέ χαμένος. Οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα στις ΗΠΑ οργανώθηκαν σε συνδικάτα και ξεκίνησαν πέρσι απεργίες και διαδηλώσεις διαρκείας με βασικό αίτημα την αύξηση των μισθών και σε πολλές περιπτώσεις νίκησαν. Εμείς εδώ δεν κουνάμε το δαχτυλάκι μας, αρκούμαστε στην ψήφο και σε μια γκρίνια χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Χρειάζεται οργάνωση κι αγώνας για: αυξήσεις στους μισθούς (κανένας πρώτος καθαρός μισθός στο δημόσιο κάτω από 1.000 ευρώ -για την εκπαίδευση με ανάλογη κλιμάκωση για όλες τις κατηγορίες- και αναπροσαρμογή όλων των ΜΚ με βάση το νέο κατώτατο καθαρό)/ κάλυψη όλων των απωλειών των μνημονίων/επαναφορά 13ου-14ου/επιστροφή ΜΚ/αφορολόγητο 12.000 ευρώ και 4.000 για κάθε παιδί), συνεχής αύξηση-αναπροσαρμογή των μισθών με βάση τον τιμάριθμο, καταπολέμηση της ακρίβειας (κατάργηση ΦΠΑ στα βασικά είδη/χρηματιστήριο ενέργειας/πλαφόν στις τιμές της ενέργειας).
Αν μας δίδαξε κάτι η μάχη της αξιολόγησης είναι πως κανένας αντίπαλος δεν είναι ανίκητος. Εμπρός λοιπόν!