Το μέλος του Δ.Σ. του Επιμελητηρίου Κέρκυρας Σπύρος Σπαής, παρέστη – μετά από σχετική πρόσκληση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Νησιωτικών Επιμελητηρίων iNSULEUR – στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού, και συμμετείχε και στην συνάντηση εργασίας (workshop) με θέμα “Τις πολιτικές συνοχής των νησιωτικών οικονομιών της ΕΕ για την περίοδο μετά το 2027” που διοργανώθηκε από κοινού από το INSULEUR, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ε.Ε, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μικρών Νησιών (ESIN) και την αρμόδια για τη νησιωτική πολιτική και πολιτική συνοχής διεύθυνση της ΕΕ (CPMR) , στις Βρυξέλλες στις 28 Μαΐου 2024 στην έδρα της Ε.Ε.
Σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο τύπου:
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης εργασίας ο κος Σπαής έθεσε υπόψιν των εκπροσώπων των θεσμικών φορέων, ένα ιδιαίτερα σοβαρό θέμα το οποίο δεν έχει αναδειχθεί μέχρι τώρα, αυτό της προστασίας του θαλασσίου και νησιωτικού περιβάλλοντος από την πολυάριθμη παρουσία πλοίων της ακτοπλοΐας, τα εμπορικά πλοία και της κρουαζιέρας και των εκπομπών ρύπων από τις – συμβατικού τύπου – μηχανές τους, προσκομίζοντας μάλιστα και σχετικό φωτογραφικό υλικό από διάφορες νησιωτικές και ηπειρωτικές παράκτιες περιοχές της χώρας μας.
Στόχος του κου Σπαή ήταν – εκτός από την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο – να ανοίξει ένας διάλογος σχετικά με το θέμα, αλλά και την ανάγκη εκσυγχρονισμού του στόλου, με πλοία νέων τεχνολογιών, λιγότερο φιλικών προς το περιβάλλον, αλλά ταυτόχρονα για την ανάγκη προσαρμογής των λιμενικών εγκαταστάσεων στις νέες ανάγκες ενεργειακής υποστήριξης των σκαφών με ηλεκτρική ενέργεια, κατά την παραμονή τους στα λιμάνια.
Οι εκπρόσωποι των φορέων, αλλά και η αρμόδια διεύθυνση της Ε.Ε δεσμεύθηκαν να εξετάσουν το θέμα.
Ακολουθεί η εισήγηση του κου Σπαή.
Η κρουαζιέρα αποτελεί σημαντικό τμήμα του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, και έχει σημαντική συνεισφορά τόσο στην οικονομία όσο και στην απασχόληση. Οι ακτοπλοϊκές γραμμές που συνδέουν τα νησιά με την ενδοχώρα σε καθημερινή βάση, είναι δεδομένο ότι συμβάλλουν στη ρύπανση του περιβάλλοντος. Βέβαια, τα πλοία των ακτοπλοϊκών γραμμών παραμένουν στα λιμάνια από 2 έως 4 ώρες κατά μέσο όρο, σε αντίθεση με τα κρουαζιερόπλοια, τα οποία έχουν μέσο χρόνο παραμονής στα λιμάνια από 10 έως 12 ώρες.
Τα πλοία, στα λιμάνια που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις για παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για τη σύνδεση και διαρκή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για την αδιάλειπτη λειτουργίας τους, υποχρεώνονται να λειτουργούν τις μηχανές τους για την κάλυψη των αναγκών τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκπέμπουν διαρκώς καυσαέρια, δημιουργώντας ένα νέφος στην ευρύτερη περιοχή. Οι συνέπειες του νέφους είναι σίγουρα επιβαρυντικές για την υγεία των κατοίκων.
Σε ότι αφορά στην Κέρκυρα από την οποία και προέρχομαι, το 2024 αναμένεται να προσεγγίσουν τα λιμάνια της περί τα 500 κρουαζιερόπλοια – πολλά εκ των οποίων γιγαντιαίων διαστάσεων και επιβατών -, εκτός από τα πλοία των ακτοπλοϊκών γραμμών. Αυτό αποδεικνύει την ιδιαίτερα μεγάλη κινητικότητα του λιμανιού της. Άρα και της ανάλογης περιβαλλοντικής της επιβάρυνσης εξαιτίας των ρύπων των σκαφών αυτών.
Παρ’ όλα αυτά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο κερκυραϊκό ή ελληνικό, αλλά πανευρωπαϊκό.
Γνωρίζουμε πως γίνονται βήματα προς την πράσινη πρόωση των πλοίων, αν και με αργούς ρυθμούς. Για παράδειγμα, το “Ellen”, το πιο ισχυρό 100% ηλεκτροκίνητο φέρι μποτ στον κόσμο, συνδέει δύο νησιά της Δανίας χωρίς να παράγει θόρυβο ή καπνό. Η Νορβηγία, η Ιταλία και άλλες χώρες προχωρούν επίσης προς την ηλεκτροπρόωση των πλοίων τους. Ωστόσο, η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια για τα πλοία έχει υψηλό κόστος κατασκευής και θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί. Αν ολοκληρωθεί ποτέ.
Προτάσεις για την επίσπευση των ανωτέρω αναφερόμενων διαδικασιών επίσπευσης της διαδικασίας περιλαμβάνουν:
1. Χρηματοδοτικά εργαλεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ηλεκτροδότηση των λιμανιών της Ευρώπης με προγράμματα επιδοτούμενα 100%.
2. Χρηματοδοτικά προγράμματα με επιδότηση 100% για τον μετασχηματισμό παλαιών πλοίων σε υβριδικά.
3. Χρηματοδοτικά προγράμματα με επιδότηση 100% για την αγορά νέων υβριδικών πλοίων.
Τα παραπάνω χρηματοδοτικά εργαλεία, είναι ευνόητο πως θα πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προς πιστοποίηση των όσων σας ανέφερα παραπάνω για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος της Κέρκυρας και άλλων περιοχών από τα «σταθμευμένα» για αρκετές ώρες -και σε διαρκή λειτουργία- κρουαζιερόπλοια, σας παραθέτω ενδεικτικές φωτογραφίες από διάφορα λιμάνια της Ελλάδας.
Ελπίζω το θέμα αυτό, της περιβαλλοντικής προστασίας και της υγείας των κατοίκων των νησιωτικών και παράκτιων – με λιμάνια – περιοχών, να τύχει του ανάλογου ενδιαφέροντος και της δέουσας αντίδρασης για λήψη ανάλογων μέτρων από τις υπηρεσίες της ΕΕ.