Όλο το νησί -πλην Διαποντίων- στην δεύτερη ζώνη υψηλού κορεσμού, με σαφείς περιορισμούς στην τουριστική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων μονάδων. Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου που αναρτήθηκε στη Διαύγεια προς δημόσια διαβούλευση. Τι προβλέπεται για εναλλακτικές μορφές τουρισμού, κρουαζιέρες, θαλάσσιο τουρισμό αλλά και περιοχές natura. Που κατηγοριοποιείται κάθε δημοτική ενότητα της Κέρκυρας αλλά και όλων των νησιών του Ιονίου
Σε δημόσια, ηλεκτρονική διαβούλευση τέθηκε από τις 3 Ιουλίου το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό (ΕΧΠ) και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), από την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, αναμένεται να τεθούν μεγάλοι περιορισμοί σε ανέγερση νέων μονάδων στις κορεσμένες περιοχές με κίνητρα για αποκατάσταση παρωχημένων και εγκαταλελειμμένων μονάδων, ενώ αναμένεται να μπει περιορισμός στις χρονομισθώσεις τύπου airbnb.
Η διαβούλευση
Για τη διατύπωση απόψεων από τους ενδιαφερόμενους, παρέχεται χρόνος έως τις 15 Σεπτεμβρίου, υπερκαλύπτοντας τη νομικά προβλεπόμενη προθεσμία των 35 ημερών. Το αποτέλεσμα της Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης του ΕΧΠ θα είναι η ενσωμάτωση στο Σχέδιο όλων των απαραίτητων μέτρων για την προστασία του Περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη του τουριστικού τομέα της χώρας μας.
Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, οι σχετικές προτάσεις που διατυπώθηκαν θα αξιολογηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε να ληφθούν υπόψη στην οριστική διαμόρφωση του νέου ΕΧΠ για τον τουρισμό. Θα ακολουθήσει η γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας του άρθρου 4 του N. 4447/2016 (Α’ 241) όπως ισχύει, προκειμένου να προωθηθεί στη συνέχεια η έγκριση του νέου ΕΧΠ για τον τουρισμό και της ΣΜΠΕ αυτού, με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού.
Σκοπός και στρατηγικοί στόχοι
Με το εν λόγω ΕΧΠ για τον Τουρισμό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στον προσδιορισμό μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων, καθώς και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο, για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας.
Ειδικότερα, το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό στοχεύει, μέσω χωρικών εργαλείων:
α) Στη στήριξη της αυξητικής δυναμικής του Ελληνικού τουρισμού και στην παγίωση της χώρας ως ανταγωνιστικού παγκόσμιου προορισμού, με την προσφορά κατάλληλης γης και χωροθετικών όρων, που θα διευκολύνουν τις τουριστικές επενδύσεις.
β) Στην υποστήριξη θεματικών μορφών τουρισμού παράλληλα με τον τουρισμό ήλιου-θάλασσας, την προώθηση σύγχρονων τουριστικών προϊόντων και καταλυμάτων (νέων και υφιστάμενων) υψηλής ποιότητας, και την ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία).
γ) Στις διασυνδέσεις μεταξύ διαφορετικών μορφών τουρισμού, με βάση την έννοια της σύνθετης τουριστικής εμπειρίας και της πολλαπλότητας των τουριστικών πόρων (φυσικών, πολιτιστικών κ.λπ.).
δ) Στη μείωση των διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων τουριστικής ανάπτυξης και την επέκταση της τουριστικής περιόδου, με εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων διαφόρων περιοχών.
ε) Στη χωρική οργάνωση του τουρισμού, με άξονες την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών χωροθέτησης, την καινοτομία στο τουριστικό προϊόν, τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την ολοκληρωμένη διαχείριση των προορισμών, την αντιμετώπιση φαινομένων υπερτουρισμού, αξιοποιώντας με κατάλληλο τρόπο την ιδιαιτερότητα της ανομοιογένειας του εθνικού χώρου.
στ) Στην απλούστευση των διαδικασιών χωροθέτησης και τον συντονισμό όλων των βαθμίδων σχεδιασμού που επηρεάζουν τον τουρισμό.
ζ) Στην προσαρμογή του τουρισμού στην Κλιματική Αλλαγή.
η) Στην προώθηση υποδομών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος αναγκαίων για την τουριστική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανόμενων των μεταφορών, των περιβαλλοντικών υποδομών, και των ψηφιακών υποδομών.
Κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου
Ο εθνικός χώρος κατηγοριοποιείται με βάση:
α) Τη χωρική διάρθρωση του τουριστικού φαινομένου
Οι περιοχές στις οποίες κατηγοριοποιείται ο εθνικός χώρος (1.034 Δημοτικές Ενότητες), με βάση τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καταλυμάτων είναι οι εξής:
Α) Περιοχές ελέγχου (18 Δ.Ε.)
Β) Αναπτυγμένες περιοχές (84 Δ.Ε.)
Γ) Αναπτυσσόμενες περιοχές (139 Δ.Ε.)
Δ) Περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης (265 Δ.Ε.)
Ε) Μη αναπτυγμένες περιοχές (528 Δ.Ε.)
Προσδιορίζονται κατευθύνσεις και ρυθμίσεις, ανά κατηγορία περιοχών.
β) Τα ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά και το ειδικό καθεστώς κάποιων περιοχών
Περιλαμβάνονται:
Περιοχές με ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά
– Μητροπολιτικές περιοχές
– Νησιά
– Παράκτια ζώνη
– Ορεινές περιοχές
Κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς
– Περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών
– Προστατευόμενοι και εγκαταλελειμμένοι οικισμοί
– Αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και ιστορικοί τόποι
γ) Τη χωροθέτηση ειδικών μορφών τουρισμού και τουριστικών υποδομών
Προσδιορίζονται κατευθύνσεις για ειδικές μορφές τουρισμού και τις σχετιζόμενες με αυτές τουριστικές υποδομές. Ως ειδικές μορφές τουρισμού είναι οι εξής:
– Τουρισμός υπαίθρου
– Αθλητικός Τουρισμός
– Θαλάσσιος Τουρισμός
– Πολιτιστικός Τουρισμός
– Θρησκευτικός-Προσκυνηματικός Τουρισμός
– Συνεδριακός τουρισμός
– Τουρισμός υγείας
Σημειώνεται ότι με το ΕΧΠ δίνονται κατευθύνσεις για τον υποκείμενο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Παρέχεται η δυνατότητα στα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια και τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό Α’ επιπέδου (Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια κ.λπ.) να εξειδικεύουν τις κατευθύνσεις – ρυθμίσεις του παρόντος ΕΧΠ σε επίπεδο διοικητικής υποενότητας ή τμήματος αυτής, εφόσον αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ανάλυσης στο επίπεδο της κλίμακας του αντίστοιχου σχεδιασμού.
Παράλληλα, περιλαμβάνονται προτάσεις για τις αναγκαίες υποστηρικτικές υποδομές, όπως: μεταφορικές υποδομές, σταθμοί εισόδου, ύδρευση, διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, υποδομές υγείας.
Πληροφορίες για τη διαβούλευση του νέου ΕΧΠ για τον Τουρισμό και της ΣΜΠΕ
Α) Οι απαραίτητες πληροφορίες και στοιχεία του φακέλου του ΕΧΠ για τον Τουρισμό, προκειμένου να ενημερωθεί το κοινό, είναι διαθέσιμα μέσω του παρακάτω υπερσυνδέσμου:
ΕΧΠ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ διαβούλευση
Β) Το ενδιαφερόμενο κοινό δύναται να διατυπώσει τις απόψεις του εγγράφως ή ηλεκτρονικά στις διευθύνσεις της αρμόδιας αρχής ([email protected]) και της αρχής σχεδιασμού ([email protected]), έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2024.
Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου πραγματοποιείται επί τη βάσει τριών κριτηρίων:
(α) της έντασης του τουριστικού φαινομένου με γνώμονα το βασικό δείκτη: «κλίνες» τουριστικών καταλυμάτων, (β) των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής και συγκεκριμένα των ειδικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών και των ειδικών συνθηκών που εμφανίζουν ορισμένες περιοχές και
(γ) της αναγκαιότητας ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού και πρόβλεψης ειδικών τουριστικών
υποδομών.
Οι δείκτες κλίνες/έκταση και κλίνες ανά κάτοικο συνδυάστηκαν κατά περίπτωση με τα ποιοτικά δεδομένα της περιοχής ώστε η τελική κατηγοριοποίηση να αντανακλά άμεσα τις πιέσεις στην οργάνωση του χώρου, το τοπίο και το περιβάλλον. Οι περιοχές στις οποίες κατηγοριοποιείται ο εθνικός χώρος με βάση τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καταλυμάτων είναι οι εξής:
(Α) Περιοχές ελέγχου
(Β) Αναπτυγμένες περιοχές
(Γ) Αναπτυσσόμενες περιοχές
(Δ) Περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης
(E) Μη αναπτυγμένες περιοχές
Κατευθύνσεις για τον υποκείμενο σχεδιασμό (Χωροταξικό και Πολεοδομικό)
(Α) Περιοχές ελέγχου
Κατευθύνσεις:
- Παροχή κινήτρων για εκσυγχρονισμό υφιστάμενων τουριστικών καταλυμάτων (κύριων ή/και μη κύριων) με αναβάθμιση αυτών (4 ή 5 αστέρων/κλειδιών), συμπληρώσεις στα κύρια τουριστικά καταλύματα με εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, δυνατότητα συνδυαστικής λειτουργίας με ειδικές μορφές τουρισμού και εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής.
- Μερική ή ολική απόσυρση μη αξιόλογων, απαξιωμένων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και
εγκαταστάσεων χρήσης τουρισμού, και κατεδάφιση μη αξιόλογων ή μη απαραίτητων ή
εγκαταλελειμμένων κτιρίων που προσβάλλουν το τοπίο.
- Αναβάθμιση και μετατροπή υφισταμένων ξενοδοχειακών καταλυμάτων σε ΟΜΑΤ.
- Κάλυψη κατά πολύ υψηλή προτεραιότητα των Δημοτικών Ενοτήτων των περιοχών Α με σχέδια
του πρώτου επιπέδου του πολεοδομικού σχεδιασμού.
- Εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης Τουριστικών Προορισμών.
- Θέσπιση δυνατότητας χαρακτηρισμού, τμημάτων των περιοχών της παρούσας κατηγορίας ως
Περιοχών Ενεργητικής Παρέμβασης και Ανάπλασης με προσδιορισμό μέτρων για την αναβάθμιση
ή και την ανάπτυξη του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος.
- Εκπόνηση και εφαρμογή Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ).
- Ενίσχυση των υποδομών που υποστηρίζουν την οργάνωση των προορισμών (μεταφορικών,
ψηφιακών, λοιπών τεχνικών, περιβαλλοντικών, πολιτιστικών, υγείας).
- Εκπόνηση μελετών εκτίμησης τουριστικής φέρουσας ικανότητας από τον υποκείμενο σχεδιασμό.
. Καθορισμός περιορισμών στον αριθμό των «χώρων τουρισμού διαμοιρασμού» και των απλών
ενοικιαζόμενων δωματίων, ως ποσοστού των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων.
- Θέσπιση ειδικού τέλους υπέρ του Πράσινου Ταμείου, επί των δραστηριοτήτων του τουρισμού
(συμπεριλαμβανόμενου του τουρισμού διαμοιρασμού και των απλών ενοικιαζόμενων δωματίων)
που αναπτύσσονται στις περιοχές Α, με σκοπό να χρησιμοποιείται για την χρηματοδότηση
αναπλάσεων και υποδομών που υποστηρίζουν τον τουρισμό.
- Μέχρι τον καθορισμό χρήσεων γης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου,
στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές (παρ. 1, άρθρο 32 του ν.4759/2020),
περιορισμός της δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων/χρήσεων μη συμβατών με την τουριστική
δραστηριότητα (ιδίως βιομηχανικές/βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις χονδρικού
εμπορίου, κτίρια και γήπεδα αποθήκευσης, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις).
Ρυθμίσεις:
- Μέχρι τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού
σχεδιασμού πρώτου επιπέδου στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές (παρ. 1,
άρθρο 32 του ν.4759/2020), για την ανέγερση νέων ξενοδοχείων (ν. 4276/2014, αρ.1, παρ.2, περ.
α, υποπερ. αα) το ελάχιστο απαιτούμενο εμβαδόν γηπέδου αυξάνεται σε δεκαέξι (16) στρέμματα.
Στις ίδιες περιοχές εντός του δικτύου Φύση 2000 η ανάπτυξη νέων τουριστικών υποδομών
επιτρέπεται μόνο μετά τον καθορισμό σχεδίων διαχείρισης.
- Επιτρεπόμενη κατασκευή νέων καταλυμάτων σε κατηγορίες 4 και 5 αστέρων. Υιοθέτηση της
ρύθμισης αυτής και στην περίπτωση επέκτασης υφιστάμενου καταλύματος.
(Β) Αναπτυγμένες περιοχές
Κατευθύνσεις:
- Παροχή κινήτρων για εκσυγχρονισμό υφιστάμενων τουριστικών καταλυμάτων (κύριων ή/και μη
κύριων) με αναβάθμιση αυτών (4 ή 5 αστέρων/κλειδιών), συμπληρώσεις στα κύρια τουριστικά
καταλύματα με εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, δυνατότητα συνδυαστικής
λειτουργίας με ειδικές μορφές τουρισμού και εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής.
- Παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού.
- Παροχή κινήτρων για τη μετατροπή παραδοσιακών ή διατηρητέων κτιρίων σε ξενοδοχειακές
μονάδες.
- Μερική ή ολική απόσυρση μη αξιόλογων, απαξιωμένων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και
εγκαταστάσεων χρήσης τουρισμού, και κατεδάφιση μη αξιόλογων ή μη απαραίτητων ή
εγκαταλελειμμένων κτιρίων που προσβάλλουν το τοπίο.
- Αναβάθμιση και μετατροπή υφισταμένων ξενοδοχειακών καταλυμάτων σε ΟΜΑΤ.
- Προσδιορισμός και υποστήριξη “δικτύων τουριστικών προορισμών”.
- Κάλυψη κατά υψηλή προτεραιότητα των Δημοτικών Ενοτήτων των περιοχών Β με σχέδια του
πρώτου επιπέδου του πολεοδομικού σχεδιασμού.
- Εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης Τουριστικών Προορισμών.
- Μέχρι τον καθορισμό χρήσεων γης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου,
στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές (παρ. 1, άρθρο 32 του ν.4759/2020),
περιορισμός της δημιουργίας νέων εγκαταστάσεων/χρήσεων μη συμβατών με την τουριστική
δραστηριότητα (ιδίως βιομηχανικές/βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις χονδρικού
εμπορίου, κτίρια και γήπεδα αποθήκευσης, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις).
Περιοχές με ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά: Νησιά
Η υποκατηγορία αυτή καταλαμβάνει το σύνολο της εδαφικής περιφέρειας των νησιών, πλην της
Εύβοιας και της Κρήτης, και διακρίνεται περαιτέρω σε τρεις ομάδες:
Ομάδα Ι: Τουριστικά αναπτυγμένα και αναπτυσσόμενα νησιά.
Η Ομάδα Ι περιλαμβάνει τα παρακάτω νησιά: Αίγινα, Αλόννησος, Αμοργός, Άνδρος, Αντίπαρος,
Αστυπάλαια, Ζάκυνθος, Θάσος, Θήρα, Ιθάκη, Ικαρία, Ίος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κέρκυρα,
Κεφαλονιά, Κύθηρα, Κύθνος, Κως, Λέρος, Λευκάδα, Λέσβος, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος,
Πάτμος, Πόρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σπέτσες,
Σύμη, Σύρος, Τήνος, Ύδρα, Φολέγανδρος, Χίος.
Κατευθύνσεις:
- Στο πλαίσιο του πρώτου επιπέδου του πολεοδομικού σχεδιασμού, πρέπει να διερευνάται η
σκοπιμότητα καθορισμού (α) ζωνών τουριστικής ανάπτυξης στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων
οικισμών περιοχές, και β) ζωνών προστασίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, των
φυσικών πόρων και του τοπίου (επιπλέον αυτών που προσδιορίζονται στο Εθνικό Σύστημα
Προστατευόμενων Περιοχών) στις οποίες θα περιορίζεται ή/και θα απαγορεύεται η δυνατότητα
δόμησης τουριστικών εγκαταστάσεων.
- Προσαρμογή των νέων τουριστικών εγκαταστάσεων στα μορφολογικά πρότυπα και την κλίμακα
των οικισμών και του τοπίου.
- Εκπόνηση μελετών εκτίμησης τουριστικής φέρουσας ικανότητας από τον υποκείμενο σχεδιασμό.
Ρυθμίσεις:
Με εξαίρεση τα νησιά Ρόδος και Κέρκυρα, εφόσον πρόκειται για ΟΥΤΔ επιτρέπονται μόνο «ήπιας
ανάπτυξης».
Ειδικές μορφές τουρισμού
Οι ειδικές μορφές τουρισμού, και οι σχετιζόμενες με αυτές ειδικές τουριστικές υποδομές
χαρακτηρίζονται από δυναμική ζήτηση και για το λόγο αυτό η καταγραφή τους στο παρόν άρθρο είναι
ενδεικτική και όχι περιοριστική. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν επικαλύψεις μεταξύ
διαφορετικών ειδικών μορφών τουρισμού, ή μεταξύ των τελευταίων και της κυρίαρχης μορφής
τουρισμού ήλιου-θάλασσας, κάτι που καθιστά ελαστικά τα όρια μεταξύ των διαφόρων τουριστικών
μορφών, και επιβάλλει αντίστοιχη ευελιξία στην εφαρμογή των κατευθύνσεων του παρόντος
τμήματος. Η συνδυασμένη χρήση διαφορετικών μορφών και υποδομών τουρισμού ενθαρρύνεται.
Οι κατευθύνσεις αυτές εστιάζουν σε θέματα που συνδέονται με τον χωρικό σχεδιασμό και όχι με
τομεακές κατευθύνσεις ή σχέσεις με άλλες μορφές σχεδιασμού.
(Α.2) Αλιευτικός τουρισμός
(όπως προσδιορίζεται στην παρ. 9 του άρθρου 4 του ν. 4582/2018).
α. Ο αλιευτικός τουρισμός επιτρέπεται (αα) στις θαλάσσιες περιοχές και τα εσωτερικά επιφανειακά
ύδατα―λίμνες, ποτάμια, υφάλμυρα οικοσυστήματα, όταν επιτρέπεται ρητώς από τις οικεία θεσμικά
πλαίσια η ερασιτεχνική αλιεία (ββ) βάσει κατευθύνσεων Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων, και (γγ)
σε μισθωμένα τμήματα του θαλάσσιου ή χερσαίου χώρου, με χρήση εκτροφής υδρόβιων οργανισμών,
υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το πλαίσιο αδειοδότησης των μονάδων αυτών.
(Γ) Θαλάσσιος Τουρισμός
(όπως προσδιορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 4582/2018).
Τα θαλάσσια χωροταξικά πλαίσια πρέπει να διευκολύνουν την εγκατάσταση δραστηριοτήτων
θαλάσσιου τουρισμού, παρέχοντας επαρκή αριθμό θέσεων στις οποίες αυτές επιτρέπονται.
(Γ.1) Τουρισμός κρουαζιέρας
(όπως προσδιορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4582/2018).
α. Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων και δημιουργία νέων πυλών εισόδου επιβατών
κρουαζιέρας (home ports) με σύγχρονες εγκαταστάσεις κατά προτεραιότητα σε αναπτυγμένες και
αναπτυσσόμενες περιοχές και περιοχές αστικών κέντρων που εξυπηρετούνται από αεροδρόμια
διεθνών συνδέσεων.
β. Δημιουργία εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών κρουαζιέρας (ports of call) σε λιμάνια που
έχουν ήδη δυνατότητα, ή μπορούν να αποκτήσουν τη δυνατότητα να εξυπηρετούν μεγάλα
κρουαζιερόπλοια και βρίσκονται σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος.
γ. Πρόβλεψη διαχωρισμού λιμενικής ζώνης σε ζώνη για εξυπηρέτηση κρουαζιέρας και ζώνη
εμπορικού/επιβατικού−ακτοπλοϊκού λιμένα και προσδιορισμός χρήσεων στην λιμενική ζώνη για
εξυπηρέτηση τουρισμού κρουαζιέρας με αντίστοιχες λιμενικές και χερσαίες εγκαταστάσεις, και
διευκόλυνση της ανάπτυξης στις παρυφές των σταθμών κρουαζιέρας χώρων εμπορικών χρήσεων,
ψυχαγωγίας και προώθησης τοπικών προϊόντων.
δ. Εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης Τουριστικών Προορισμών, που θα συμπεριλάβουν τις ευρύτερες
περιοχές των πυλών κρουαζιέρας, καθώς και τη διαχείριση των επισκεπτών κρουαζιέρας (με σκοπό
αφενός την βέλτιστη εξυπηρέτησή τους και αφετέρου την προστασία του προορισμού από τις
ταυτόχρονες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων που εξαντλούν τα όρια των διαθέσιμων υποδομών). Στις
περιοχές υπερτουρισμού με τα σχέδια αυτά πρέπει να θεσπιστούν ποσοτικά όρια ταυτόχρονης
παρουσίας κρουαζιεροπλοίων.
(Γ.2) Τουρισμός Γιώτινγκ (Yachting)
(όπως προσδιορίζεται στην παρ.2 του άρθρο 12 του ν. 4582/2018).
Πύκνωση του δικτύου τουριστικών λιμένων (μαρίνες, αγκυροβόλια, καταφύγια, όπως
προσδιορίζονται στο άρ. 29 του ν.2160/1993 όπως ισχύει) λαμβάνοντας υπόψη:
- Τις θέσεις των ήδη χωροθετημένων τουριστικών λιμένων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην πύκνωση του δικτύου στο Ιόνιο Πέλαγος, στο Ανατολικό και
Νοτιοανατολικό Αιγαίο, καθώς και σε κόλπους, όπως ο Αργοσαρωνικός, ο Αργολικός και ο
Παγασητικός.
- Την εξασφάλιση συνθηκών ικανοποιητικής εξυπηρέτησης και ανεφοδιασμού των τουριστικών
σκαφών μέσω ορθολογικής διασποράς τουριστικών λιμενικών υποδομών με στόχο τη διαμόρφωση
δικτύου σε ενδεικτικές αποστάσεις συντομότερης πλεύσης 30 ν.μ. μεταξύ μαρινών και 15 ν.μ. μεταξύ
μαρινών και καταφυγίων ή αγκυροβολίων. Περαιτέρω πύκνωση του δικτύου εξετάζεται κατά
περίπτωση με βάση τη ζήτηση υπηρεσιών και υποδομών ελλιμενισμού τουριστικών σκαφών ή/και την
ύπαρξη ιδιαίτερων τοπικών τουριστικών πόρων υψηλής επισκεψιμότητας.
Οι παραπάνω ενδεικτικές αποστάσεις δεν ισχύουν για τις αστικές περιοχές και τους δημοφιλείς
τουριστικούς προορισμούς, για τους οποίους λαμβάνεται ιδιαίτερα υπόψη η ζήτηση σε θέσεις
ελλιμενισμού.
- Τη ζήτηση θέσεων ελλιμενισμού, όπως διαμορφώνεται στο χρόνο.
- Τα γεωμορφολογικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, τα ανεμολογικά και κυματικά στοιχεία, τις
χρήσεις γης και τυχόν υφιστάμενα ειδικά καθεστώτα προστασίας των προτεινόμενων θέσεων, τα
οποία λαμβάνονται υπόψη και για την επιλογή του τύπου και της κλίμακας του τουριστικού λιμένα.
(Γ.3) Τουρισμός καταδύσεων αναψυχής
(όπως προσδιορίζεται στο ν.4688/2020).
Ο καταδυτικός τουρισμός αναπτύσσεται σε καταδυτικά πάρκα του ν. 3409/2005, τεχνητά υποβρύχια
αξιοθέατα, νεώτερα ναυάγια, ενάλιοι αρχαιολογικούς χώρους κηρυγμένους ως «επισκέψιμους».
Ενθαρρύνεται η δικτύωση των καταδυτικών πάρκων.
(Δ) Πολιτιστικός Τουρισμός
(όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 13 του ν. 4582/2018).
α. Αναβάθμιση και προβολή του μουσειακού, μνημειακού, αρχαιολογικού και λαογραφικού
κεφαλαίου της χώρας, με προτεραιότητα στις Αναπτυσσόμενες Περιοχές και τις Περιοχές με
δυνατότητες ανάπτυξης και τις μη αναπτυγμένες περιοχές του παρόντος πλαισίου.
β. Προώθηση ολοκληρωμένων αναπλάσεων σε συνδυασμό με ΣΔΤΠ των ιστορικών κέντρων των
πόλεων, με έμφαση στις περιοχές Ελέγχου και τις Αναπτυγμένες περιοχές του παρόντος πλαισίου.
Δράσεις ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων, όπου υπάρχει σχετικό αντικείμενο, πρέπει να
περιλαμβάνονται στον εν λόγω σχεδιασμό.
γ. Προώθηση ολοκληρωμένων αναπλάσεων σε συνδυασμό με ΣΔΤΠ στις περιβάλλουσες περιοχές
αρχαιολογικών χώρων και μουσείων με μεγάλη επισκεψιμότητα.
δ. Δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών σε περιοχές χωροταξικής κλίμακας (περιφερειακή ενότητα και
άνω), που θα διασυνδέουν συγκεντρώσεις αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, καθώς και σημαντικά
μεμονωμένα τέτοια στοιχεία. Οι ίδιες διαδρομές σκόπιμο είναι να ενσωματώνουν και αξιόλογα
πολιτισμικά στοιχεία καθώς και μεμονωμένα μνημεία της φύσης
ε. Προώθηση τουριστικής αξιοποίησης μεγάλων/διεθνούς ακτινοβολίας χώρων αρχαιολογικών
ανασκαφών.
στ. Διευκόλυνση με ρυθμίσεις χρήσεων γης της δημιουργίας συμπληρωματικών (πωλητηρίων, χώρων
εστίασης κά.) δραστηριοτήτων στις άμεσα περιβάλλουσες περιοχές αρχαιολογικών χώρων και
μουσείων με μεγάλη επισκεψιμότητα.
ζ. Προώθηση του κινηματογραφικού, τηλεοπτικού – θεαματικού τουρισμού.
η. Αξιοποίηση και συντήρηση των υπαίθριων θεάτρων για την προβολή της χώρας διεθνώς στον χώρο
του πολιτιστικού θεαματικού τουρισμού.
(Ε) Θρησκευτικός-Προσκυνηματικός Τουρισμός
(όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 15 του ν. 4582/2018).
α. Εκπόνηση και Εφαρμογή Σχεδίων Διαχείρισης Τουριστικών Προορισμών, στις περιβάλλουσες
περιοχές τόπων, χώρων και μνημείων, κτισμάτων, μονών και ναών, που σχετίζονται με την ιστορία και
την εξέλιξη της θρησκευτικής δραστηριότητας ή γενικότερα θρησκευτικής σημασίας. Στις περιοχές
αυτές πρέπει να διευκολύνεται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό η δημιουργία συμπληρωματικών
υποδομών όπως, ενδεικτικά, θρησκευτικών εκδηλώσεων και τελετών, πολιτιστικών δραστηριοτήτων
και συνεδριακών κέντρων.
β. Ειδική σημασία έχει, στο πλαίσιο του θρησκευτικού τουρισμού, το Άγιον Όρος. Στο πλαίσιο του
αυτοδιοίκητου, ο χωρικός σχεδιασμός πρέπει να διευκολύνει την ανάπτυξη όλων των δραστηριοτήτων
που άμεσα ή έμμεσα υποστηρίζουν τον θρησκευτικό ρόλο και τη βιώσιμη ανάπτυξη του Αγίου Όρους.
γ. Διαφύλαξη των αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών των μοναστηριών από νέες μη προσαρμοσμένες
στο χαρακτήρα τους κτιριακές επεκτάσεις.
(ΣΤ) Συνεδριακός τουρισμός
(όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 16 του ν. 4582/2018).
α. Ανάπτυξη συνεδριακού-εκθεσιακού τουρισμού στις ευρύτερες περιοχές των αστικών κέντρων και
κατά προτίμηση στις αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές της χώρας. Δεδομένης
της κρίσιμης σημασίας της ύπαρξης ορισμένων πολύ μεγάλων συνεδριακών με δυναμικό φιλοξενίας
εκδηλώσεων διεθνούς εμβέλειας, δυνατότητα αύξησης βασικών πολεοδομικών όρων (συντελεστής
δόμησης, συντελεστής όγκου) με έγκριση ΚΕΣΥΠΟΘΑ.
β. Δημιουργία εγκαταστάσεων συνεδριακού-εκθεσιακού τουρισμού μικρότερης κλίμακας σε
μικρότερα αστικά κέντρα και άλλους τουριστικούς προορισμούς
γ. Αξιοποίηση υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, μέσω της μετατροπής κλειστών αθλητικών
εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας (π.χ. Ολυμπιακές εγκαταστάσεις) σε χώρους συνεδριακών
εκδηλώσεων και εκθέσεων και της αποκατάστασης και επανάχρησης αξιόλογων παλαιών κελυφών ως
συνεδριακών – εκθεσιακών χώρων με παράλληλη θέσπιση κινήτρων. Δυνατότητα αύξησης βασικών
πολεοδομικών όρων (συντελεστής δόμησης, συντελεστής όγκου) με έγκριση ΚΕΣΥΠΟΘΑ.
Τι αλλάζει στο καθεστώς δόμησης των τουριστικών εγκαταστάσεων
Κεντρική επιλογή πολιτικής για το καθεστώς δόμησης των τουριστικών εγκαταστάσεων είναι η ενίσχυση της ελκυστικότητας των
οργανωμένων μορφών χωροθέτησης έναντι της κοινής εκτός σχεδίου δόμησης.
- Οργανωμένες μορφές ανάπτυξης τουρισμού και συμπληρωματικών δραστηριοτήτων (ΟΜΑΤ)
Οργανωμένες μορφές ανάπτυξης τουρισμού και συμπληρωματικών δραστηριοτήτων, προβλέπονται
από διαφορετικά θεσμικά πλαίσια:
α. Οργανωμένοι υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων του άρθρου 1 του ν. 4179/2013.
β. Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα (ΣΤΚ) και Μικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας
(ΜΤΚΜΚ) των υποπεριπτώσεων δδ’ και ζζ’ αντιστοίχως της περίπτωσης α της παρ. 2 του άρθρου 1 του
ν. 4276/2014 όπως ισχύει.
Επιτρέπεται κατ’ αρχήν η δημιουργία ΟΜΑΤ στο σύνολο της επικράτειας, πέραν των εξαιρέσεων που
προβλέπονται για κάθε κατηγορία ή προσδιορίζονται ρητώς από την παρούσα.
Σε κάθε τύπο ΟΜΑΤ αντιστοιχεί και εκδοχή «ήπιας ανάπτυξης» κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2.
- Δόμηση σε περιοχές εντός σχεδίου
Το προβλεπόμενο όριο κλινών για τουριστικές εγκαταστάσεις σε περιοχές αμιγούς κατοικίας του
άρθρου 2 του από 23/2/1987 π.δ. (Δ’ 166), να εξισωθεί με το αντίστοιχο όριο του άρθρου 2 του π.δ.
59/2018 (Α’ 114) κατ’ αναλογία της ρύθμισης για τις περιοχές γενικής κατοικίας (άρθρο 157 του
ν.4819/2021).
- Μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα που δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας
α. Ο επιτρεπόμενος αριθμός κλινών στα μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα που δομούνται με όρους
δόμησης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις επιτρεπόμενες κλίνες σε κύρια ξενοδοχειακά
καταλύματα, σύμφωνα με την κατά περίπτωση ισχύουσα γενική χρήση γης.
β. Να μην επιτρέπεται η δημιουργία διαφορετικών επιχειρήσεων Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων
Δωματίων – Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) εντός του ίδιου κτιρίου.
γ. Εμπορικά καταστήματα και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος σε κτίρια στα οποία
λειτουργεί επιχείρηση ΕΕΔΔ, να επιτρέπονται μόνο στο ισόγειο του κτιρίου, και εφόσον
εξασφαλίζεται για κάθε μια εκ των επιχειρήσεων αυτών, ανεξάρτητη, εξωτερική
πρόσβαση/είσοδος.