«Το αρχείο Guilford της Αναγνωστικής Εταιρίας»

Η Δ.Ε. της Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, τιμώντας τα 200 χρόνια από την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας, διοργανώνει επετειακή εκδήλωση με θέμα: «Το αρχείο Guilford της Αναγνωστικής Εταιρίας»

Θα μιλήσουν:

Ελένη Αγγελομάτη – Τσουγκαράκη, Ομ. Καθηγήτρια Τμ. Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου

Δάφνη Κυριάκη – Μάνεση, Καθηγήτρια Τμ. Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης, Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Θα ακολουθήσει παρουσίαση:

– του προγράμματος ψηφιοποίησης του Αρχείου Guilford από τον Επιστ. Διευθυντή της Εταιρίας Δημήτρη Ζυμάρη,

– του Αρχείου Sheffield (κληρονόμου του Guilford) από τον Ιστορικό Ίωνα Μάνεση.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 12 Απριλίου 2024 και ώρα 20:00 στην Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας.

Θα υπάρχει ταυτόχρονη διαδικτυακή μετάδοση στο κανάλι της Αναγνωστικής Εταιρίας στο YouTube: https://www.youtube.com/@CorfuReadingSociety

Λίγα λόγια για τα Αρχεία Guilford και Sheffield:

Το Αρχείο του Λόρδου Γκίλφορντ κατέχει ξεχωριστή θέση μεταξύ των συλλογών της Αναγνωστικής Εταιρίας. Πρόκειται για ένα μέρος της αλληλογραφίας που διατηρούσε ο ένθερμος φιλέλληνας, οραματιστής και ιδρυτής της Ιονίου Ακαδημίας (το 1824) Λόρδος Γκίλφορντ με πολλές σημαίνουσες προσωπικότητες του ελληνισμού. Ουσιαστικά αποτελεί ένα τμήμα του διασπασμένου προσωπικού αρχείου του λόρδου Γκίλφορντ που βρίσκεται και σε άλλα Αρχεία και Βιβλιοθήκες εντός αλλά κυρίως εκτός Ελλάδος, όπως στο Λονδίνο (British Library, Public Record Office) και στην Οξφόρδη (Bodleian Library).

Η συλλογή της Αναγνωστικής, ταξινομημένη σε δεκατρείς φακέλους, περιλαμβάνει 644 έγγραφα (κυρίως επίσημη και ιδιωτική αλληλογραφία), σε διάφορες γλώσσες: ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, ορισμένα είναι λατινικά και κάποια οθωμανικά. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται πολλά σημαντικά έγγραφα που αφορούν στην ίδρυση, την λειτουργία και τους καθηγητές της Ιονίου Ακαδημίας.

Σημαντικά είναι, επίσης, και τα έγγραφα που αναφέρονται στην Φιλόμουσο Εταιρία των Αθηνών και ειδικότερα στη σχέση του Γκίλφορντ με αυτήν και την δράση των μελών της.

Ο Γκίλφορντ αλληλογραφούσε με μεγάλο αριθμό συγχρόνων του επιφανών προσωπικοτήτων, πολιτικών και πνευματικών ανδρών Ελλήνων και ξένων, όπως τους Ιωάννη Καποδίστρια, Αδαμάντιο Κοραή, Σπυρίδωνα Τρικούπη, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, Ανδρέα Κάλβο, Άνθιμο Γαζή, Γρηγόριο Κωνσταντά, Αθανάσιο Ψαλίδα, Θεόκλητο Φαρμακίδη, Νεόφυτο Βάμβα, Κωνσταντίνο Ασώπιο, Χριστόφορο Φιλητά, Ανδρέα Μουστοξύδη, Κωνσταντίνο Γεροστάθη, τους Γεώργιο, Μιχαήλ και Δημήτριο Σχινά, και άλλους.

Το εν λόγω Αρχείο περιήλθε στην Αναγνωστική Εταιρία το 1981, επί προεδρίας Κώστα Νικολάκη-Μούχα, αφού αγοράστηκε σε πλειστηριασμό στο Λονδίνο, με την καθοριστική συνδρομή της Ελληνικής Πολιτείας και χορηγιών ελλήνων εφοπλιστών (Βλασσόπουλου, Κέδρου, Χατζαντωνάκη, Λεμού, Χατζηπατέρα). Μαζί αγοράστηκε και τμήμα του αρχείου του ανεψιού και κληρονόμου του Γκίλφορντ, Λόρδου Sheffield.

Το Αρχείο Sheffield, περιλαμβάνει 285 έγγραφα των ετών 1826-1836. Έχουν και αυτά ενδιαφέρον, διότι αφορούν -μεταξύ άλλων- στη διαχείριση της σπουδαίας βιβλιοθήκης του λόρδου Γκίλφορντ, την οποία εκείνος είχε δωρίσει στην Ιόνιο Ακαδημία, αλλά μετά τον θάνατό του επεστράφη στη Βρετανία, επειδή η βρετανική Αρμοστεία δεν τήρησε τους όρους της διαθήκης και ο κληρονόμος του Γκίλφορντ διεκδίκησε την επιστροφή της. Κατόπιν η βιβλιοθήκη πωλήθηκε στο Λονδίνο σε διαδοχικές δημοπρασίες. Ωστόσο, μέρος της, που περιλαμβάνει πολύ μεγάλο αριθμό ελληνικών παλαιοτύπων και χειρογράφων, παραμένει στη Βρετανική Βιβλιοθήκη.

Η καταλογογράφηση του αρχείου Γκίλφορντ, έχει γίνει από την κυρία Δάφνη Κυριάκη και εκδόθηκε ένας κατάλογος 182 σελίδων, το 1984: (Κυριάκη, Δάφνη Ι. Δ. (επιμ.), Κερκυραϊκό Αρχείο Guilford: Κατάλογος: Έκτακτο Δελτίο. Κέρκυρα: Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, 1984).

Το πρόγραμμα ψηφιοποίησης

Πρόκειται για την αρχική φάση του πρώτου ερευνητικού προγράμματος που εκπόνησε με επιτυχία η Αναγνωστική Εταιρία, με μερική χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού) και αφορά την ταυτοποίηση, τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση του αρχείου Guilford και του υποαρχείου Sheffield. Ψηφιοποιήθηκαν 929 χειρόγραφα τεκμήρια, συνολικά έγιναν 3.549 λήψεις.

Την έρευνα και τεκμηρίωση του «Αρχείου Guilford» διεκπεραίωσε ο Δρ Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Ευστάθιος Πουλιάσης και την αντίστοιχη του υποαρχείου Sheffield ο ιστορικός ερευνητής Ίων Μάνεσης. Ο Δρ Πληροφορικής κ. Αθανάσιος Τσίπης και η αρχειονόμος-βιβλιοθηκονόμος Σοφία Φεγγούλη πραγματοποίησαν την ψηφιοποίηση όλων των εγγράφων, με πολυμεσική επεξεργασία και χρήση ειδικών λογισμικών επεξεργασίας.