Πέθανε ο σπουδαίος Μίμης Πλέσσας

Σε ηλικία 100 ετών έφυγε από την ζωή ο μεγάλος Έλληνας πιανίστας, συνθέτης και μουσικός, Μίμης Πλέσσας, αφήνοντας τεράστια παρακαταθήκη τραγουδιών και συνθέσεων.

Πέθανε σε ηλικία 100 ετών ο κορυφαίος Έλληνας μουσικός, Μίμης Πλέσσας.

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο Μίμης Πλέσσας άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στην Καλλιτεχνούπολη. Ο τεράστιος μουσικοσυνθέτης μας θα γιόρταζε στο Παλλάς τα 100 του χρόνια σε μία σπουδαία μουσική παράσταση με πλειάδα γνωστών καλλιτεχνών, που όλοι περιμέναμε με ανυπομονησία.

Αυθεντικός, δημιουργικός και πολυπράγμων, ο Μίμης Πλέσσας ήταν από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες με αμέτρητες διακρίσεις και δεκάδες χρυσούς και πλατινένιους δίσκους. Το πλουσιότατο έργο του στο ελληνικό τραγούδι, στο θέατρο, στον ελληνικό κινηματογράφο, αλλά και στην κλασική και τζαζ μουσική, αγαπήθηκε από το κοινό και αποτελεί σπουδαία πολιτιστική μας παρακαταθήκη.

Μόλις τον περασμένο Ιούνιο, σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, απένειμε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής στον Μίμη Πλέσσα, στον Γιάννη Μαρκόπουλο (μετά θάνατον) και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο για την πολυσχιδή προσφορά τους στην ελληνική μουσική. Εκεί βρέθηκαν μαζί ο Μίμης Πλέσσας και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.

Αρκετά νωρίτερα, τον Νοέμβριο του 2023 είχαμε δει τον μεγάλο μας μουσικοσυνθέτη μαζί με τη Νάνα Μούσχουρη στην ΕΡΤ για την παρουσίαση του συλλεκτικού Dc με 24 ανέκδοτα τραγούδια της. Υπήρξε ένας από τους τελευταίους “μεγάλους” της γενιάς του, που εκτός από τη μουσική τους μας “αφήνουν” και τον απόηχο του ήθους τους.

Μίμης Πλέσσας – Το ξεκίνημα έγινε στην Αμερική

Ο Μίμης Πλέσσας γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου 1924 και διακρίθηκε ως μουσικός, συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας και πιανίστας με διεθνή βραβεία. Φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο και στη συνέχεια σπούδασε Χημεία στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πήγε στις ΗΠΑ για συνέχιση των σπουδών του.

Σε νεαρή ηλικία έγινε ο πρώτος σολίστ πιάνου στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Το 1952, σε ηλικία 28 ετών, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο μουσικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα και την επόμενη χρονιά κατετάγη πέμπτος πιανίστας στις ΗΠΑ. Το 1952 άρχισε την ενασχόληση του με τη σύνθεση και από το 1956 ως μαέστρος και συνθέτης.

Ήταν λοιπόν μέσα από ένα διαγωνισμό του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, όπως είχε διηγηθεί σε συνεντεύξεις του, μέσα από το οποίο κέρδισε το πρώτο βραβείο που συνοδεύονταν από έπαθλο δωρεάν σπουδών μουσικής. Εκείνος, όμως, ζήτησε να αξιοποιήσει το έπαθλο σε σπουδές χημείας κι έτσι πήρε τελικά διδακτορικό από το Cornell University Ithaka New York. Στα χρόνια που ακολούθησαν και πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, γνώρισε σπουδαίους μουσικούς, απέκτησε δική του ραδιοφωνική εκπομπή η οποία μεταδιδόταν σε εθνικό δίκτυο και βρέθηκε στην πέμπτη θέση της λίστας με τους πιο δημοφιλείς πιανίστες των ΗΠΑ.

Καριέρα που θα ζήλευαν πολλοί

Η καλλιτεχνική και συνθετική του δραστηριότητα καλύπτει όλους τους τομείς της μουσικής, στο θέατρο, τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Έχει συνεργαστεί με πληθώρα κορυφαίων τραγουδιστών, πολλούς από τους οποίους ανέδειξε με τα τραγούδια του. Ασχολήθηκε επίσης με τη σύνθεση μουσικής για ταινίες και θεατρικές παραστάσεις, έχοντας στο ενεργητικό του 104 ταινίες και 70 παραστάσεις. Έγραψε επίσης τη μουσική και τα τραγούδια για την τηλεοπτική σειρά “Τα παιδιά της Νιόβης”.

Έχει διευθύνει πολλές από τις μεγαλύτερες ορχήστρες στον κόσμο, σε έργα του και διακρίθηκε αφενός για τη θεατρική του προσφορά στο Παρίσι το 1958, και για την κινηματογραφική του στο Εδιμβούργο και τις ΗΠΑ το 1964 και 1965 αντίστοιχα. Αυτών ακολούθησαν πάμπολλες διακρίσεις ελληνικές και ξένες.

Ο Μίμης Πλέσσας υπήρξε ο παραγωγός της ιστορικής ραδιοφωνικής εκπομπής “Σε 30 δευτερόλεπτα” που ήταν μια εκπομπή βράβευσης γνώσεων με διάφορα δώρα (ραδιόφωνα και βιβλία), στη δεκαετία του 1960 – 1970. Συμμετείχε σε πλείστες διεθνείς και ελληνικές επιτροπές κρίσης καλλιτεχνικών γεγονότων. Ήταν μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων, της Εταιρίας Μουσικοσυνθετών Στιχουργών Ελλάδος, της ΕΡΓΗΜ (σύγχρονης μουσικής) και πολλών άλλων καλλιτεχνικών συλλόγων.

Από τις 4 Ιανουαρίου 1986 έως τις 20 Ιουλίου 1988 υπήρξε συμπαρουσιαστής μαζί με τον Κώστα Φέρρη και τον Βασίλη Τσιβιλίκα της θρυλικής εκπομπής της ΕΡΤ Καλλιτεχνικό καφενείο, όπου καλούνταν διάφορες προσωπικότητες του καλλιτεχνικού και κοινωνικού χώρου και μοιράζονταν ιστορίες από το πώς ξεκίνησαν και την ζωή τους γενικότερα.

Ο Πλέσσας στον κινηματογράφο – Η “χρυσή” εποχή των μιούζικαλ

Ο Μίμης Πλέσσας έγραψε μουσική για πάνω από 100 ελληνικές ταινίες και 11 ξένες, ξεκινώντας το 1959 με την ταινία «Να Πεθερός να Μάλαμα» του Μάριου Νούσια. Ήταν η περίοδος που ο Μίμης Πλέσσας είχε συνιδρύσει μαζί με άλλους τρεις συνεταίρους τα Στούντιο Άλφα στο Μαρούσι, ως συνέχεια των στούντιο φωνοληψίας που είχε δημιουργήσει κάποια χρόνια νωρίτερα. Σύντομα όμως αποχώρησε και αφοσιώθηκε στη μουσική.

Η συνεργασία του με την Φίνος Φιλμ ξεκινά το 1960 με την ταινία «Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες». Παράλληλα, συνεργάστηκε και με άλλες εταιρίες παραγωγής συνθέτοντας μουσική για ταινίες όπως «Έγκλημα στα Παρασκήνια» (1960, Τέχνη ΑΕ & Δαμασκηνός-Μιχαηλίδης) του Ντίνου Κατσουρίδη, «Νύχτες στο Μιραμάρε» (1960, Ελ Τουρέ Φιλμ-Βίων Παπαμιχάλης) του Ορέστη Λάσκου, «Καλημέρα Αθήνα» (1960, Δαμασκηνός-Μιχαηλίδης) του Γρηγόρη Γρηγορίου, «Χριστίνα» (1960, Αφοί Ρουσσόπολοι, Γιώργος Λαζαρίδης, Δημήτρης Σαρρής, Κώστας Ψαρράς) του Γιάννη Δαλιανίδη και «Εφιάλτης» (1961) του Ερρίκου Ανδρέου. Ο Μίμης Πλέσσας – όπως διαβάζουμε στον επίσημο ιστότοπο της Φίνος Φιλμ – είχε την ικανότητα να ντύνει την εκάστοτε ταινία με πρωτότυπη μουσική, αξιοποιώντας δημιουργικά είδη όπως η τζαζ και τα υπο-είδη της, το τσα-τσα, τα μπλουζ, οι μποσανόβες και οι λάτιν ρυθμοί.

Το 1962 επέστρεψε στη Φίνος Φιλμ για τη δεύτερη συνεργασία του, στο φιλμ «Νόμος 4000» του Γιάννη Δαλιανίδη, ανοίγοντας μια γόνιμη καλλιτεχνική διαδρομή.

Μέχρι το θάνατο του Φίνου το 1977, ο Μίμης Πλέσσας θα γράψει μουσική και τραγούδια σε 64 συνολικά ταινίες της Φίνος Φιλμ σε όλη τη γκάμα των κινηματογραφικών ειδών. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 δέχεται πρόταση από τη United Artists στις ΗΠΑ να συνάψει επταετές συμβόλαιο, όμως μετά από αρκετή σκέψη αρνείται και επιστρέφει στην Ελλάδα και περνά σε μια ακόμα πιο δημιουργική φάση με τη Φίνος Φιλμ, σφραγίζοντας με το ηχόχρωμα των μουσικών τον ελληνικό κινηματογράφο.

Οι μουσικές του ντύνουν μεγάλες επιτυχίες όπως «Οι Κληρονόμοι» (1964), «Η Χαρτοπαίχτρα» (1964), «Υπάρχει και Φιλότιμο» (1965), «Μια Τρελλή Τρελλή Οικογένεια» 1965), το «Χώμα Βάφτηκε Κόκκινο» (1966) και «Κάτι Κουρασμένα Παλληκάρια» (1967).

Είναι η χρυσή εποχή των μιούζικαλ και εκείνος θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο να γίνει πράξη το όραμα του Γιάννη Δαλιανίδη. Χρειάστηκε πρώτα να καμφθούν οι ενστάσεις που είχε ο Φιλοποίμενας Φίνος που θεωρούσε τον Πλέσσα «πολύ μοντέρνο» στη σύνθεση τραγουδιών.

Τελικά, με επιμονή του Δαλιανίδη και σκληρή δουλειά ο Μίμης Πλέσσας θα γράψει εκτός από τη μουσική και τραγούδια, τα οποία αποδεικνύονται διαχρονικές επιτυχίες: «Του Αγοριού Απέναντι» (Μαίρη Χρονοπούλου, Μια Κυρία στα Μπουζούκια), «Καμαρούλα μια Σταλιά» (Γιάννης Πουλόπουλος, Γοργόνες και Μάγκες), «Ο Άντρας που θα Παντρευτώ» (Μάρθα Καραγιάννη), «Άνοιξε Πέτρα» (Μαρινέλλα, Γοργόνες και Μάγκες), «Θα Πιώ Απόψε το Φεγγάρι» (Γιάννης Πουλόπουλος, Γοργόνες και Μάγκες), «Πόσα Καλοκαίρια» (Δάκης, Γοργόνες και Μάγκες), Crazy Girl (Αλέκα Κανελλίδου, Οι Θαλασσιές οι Χάντρες), «Ένας Ουρανός Μ’ Αστέρια» (Γιάννης Βογιατζής, Ραντεβού στον Αέρα), «Μένουμε Πάντα Παιδιά» (Μάρθα Καραγιάννη, Ραντεβού στον Αέρα).

Δεν μπορούμε να μην θυμηθούμε επίσης και τις πιο «παιγνιώδεις» δημιουργίες του όπως το χαριτωμένο surf-rock «Ούλα Ούλα» από τις «Κυρίες της Αυλής» (1966) και το διαχρονικό «Φστ Μπόινγκ» που ερμήνευσε ο Κώστας Βουτσάς στο «Κάτι να Καίει» (1963).

Η μουσική του Μίμη Πλέσσα στο θέατρο

Για το θέατρο γράφει πρώτη φορά μουσική στην παράσταση «Ρομανσέρο» που ανεβάζει ο Δημήτρης Χορν τη θεατρική περίοδο 1959-60 στο θέατρο Κεντρικόν. Μουσική του Μίμη Πλέσσα θα ντύσει πάνω από 40 παραστάσεις μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Στη λίστα συναντάμε και γνωστές θεατρικές επιτυχίες όπως «Χτυποκάρδια στο Θρανίο» (1962-63, θίασος Αλίκης Βουγιουκλάκη), «Μαριχουάνα Στοπ» (1973, θίασος Γιάννη Δαλιανίδη), «Καμπίρια» (1975-76, θίασος Αλίκης Βουγιουκλάκη), «Ο Γλάρος» (1976-77, θίασος Νίκου Κούρκουλου), «Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο» (1978-79, θέατρο Καλουτά).

Το 2010 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών ενώ είναι διδάκτωρ Χημείας του Πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ.

Το 2016 ο Μίμης Πλέσσας, με αφορμή την επέτειο 50 χρόνων από την εμφάνισή του στην δισκογραφία με τον δίσκο “Ραντεβού στον αέρα” για την ομώνυμη ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη, παρουσίασε το τελευταίο πλήρες έργο του “Διάφανος σταυρός” με ερμηνευτή τον Θάνο Ολύμπιο. Ο δίσκος τους έγινε πλατινένιος.

Ο Μίμης Πλέσσας είχε κάνει τρεις γάμους. Ο πρώτος με την Κλειώ Μουζίνα ενώ ήταν ακόμα φαντάρος, ο δεύτερος με την Τζέλλα Πλέσσα με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον μουσικοσυνθέτη Αντώνη Πλέσσα, και ο τρίτος με την δημοσιογράφο Λουκίλα Καρρέρ με την οποία απέκτησε μια κόρη την Ελεάνα.

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

Το 2000 ο Δήμος Αθηναίων τον τίμησε για την προσφορά του στην ελληνική μουσική και του απένειμε το «Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών».
Το 2001, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος για την προσφορά του στην τέχνη.
Το 2006 βραβεύεται από την Ακαδημία Προσωπικοτήτων για τη συνολική προσφορά του στον πολιτισμό.
Το 2007 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τον τίμησε με τον Μεγαλόσταυρο του Αγίου Ανδρέου σε ειδική εκδήλωση στο Πατριαρχείο.
Το 2010 αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτορας από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το 2016 η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε με βραβείο της τάξης των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών για το σύνολο της προσφοράς του στην ελληνική μουσική.
Ο Μίμης Πλέσσας έχει λάβει αμέτρητες άλλες τιμητικές διακρίσεις από φορείς, οργανισμούς, δήμους και περιφέρειες της χώρας ενώ έχει ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης Ραφήνας – Πικερμίου, Σπετσών, Κω, και Χανίων.