Ομιλία του Δημάρχου Στέφανου Πουλημένου για την 160η επέτειο της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα
Η ΟΜΙΛΙΑ
Κορυφαίο ιστορικό γεγονός για τα Επτάνησα και την Ελλάδα
Η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, στις 21 Μαΐου του 1864, αποτελεί το κορυφαίο ιστορικό γεγονός για τα Νησιά μας, αλλά και για τη χώρα μας.
Σαν σήμερα, πριν 160 χρόνια, ύστερα από πολλούς και μακρούς αγώνες, οι ξένοι κυρίαρχοι αποχωρούν οριστικά από τον τόπο μας και η Ελληνική σημαία υψώνεται πανηγυρικά στα φρούριά μας.
Οι Επτανήσιοι ανασαίνουν ελεύθερα, μετά από έξι (6) αιώνες ξενοκρατίας.
Η σημερινή επέτειος, αποτελεί μια ευκαιρία, όχι απλά για να ανατρέξουμε στο παρελθόν, που έχει ασφαλώς πολλά να μας πει, αλλά κυρίως για να στρέψουμε το βλέμμα μας στο μέλλον.
Να οραματιστούμε το Αύριο και να προετοιμαστούμε για τη νέα εποχή που έρχεται.
Κάθε επέτειος άλλωστε έχει νόημα, όταν αντλούμε από αυτήν χρήσιμα συμπεράσματα. Τα στοιχεία εκείνα που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να χαράξουμε με πολιτική ωριμότητα κι τόλμη, τα βήματα της ιστορικής μας πορείας.
Γιατί, όπως είπε πριν δυο αιώνες, και ο φιλελεύθερος Γάλλος στοχαστής Ζαν-Μπατίστ Σε, “Οι άνθρωποι όλων των εποχών μοιάζουν. Η ιστορία δεν είναι χρήσιμη επειδή διαβάζει κανείς εκεί το παρελθόν, αλλά επειδή διαβάζει το μέλλον”.
Η «Ένωση», δε μας χαρίστηκε!
Αγαπητοί προσκεκλημένοι,
Η Κέρκυρα, η Κεφαλλονιά, η Ζάκυνθος, η Λευκάδα, η Ιθάκη, οι Παξοί, τα Κύθηρα και τα μικρότερα νησιά μας, συνδέονται με κοινή ιστορική πορεία. Ευρισκόμενα στο σταυροδρόμι των μεγάλων θαλάσσιων οδών, όπου συναντήθηκαν και συγκρούστηκαν Λαοί και πολιτισμοί, είναι από αρχαιότατων χρόνων άρρηκτα συνδεδεμένα με τις τύχες του Ελληνισμού.
Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ευρώπη στις αρχές του 19ου αιώνα και κυρίως τα κινήματα, που εμφανίστηκαν ως απότοκα του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης, διαμόρφωσαν την εποχή αυτή και τις αντίστοιχες συνθήκες στα Επτάνησα.
Η γεωγραφική τους θέση και η επί 6 αιώνες επαφή με τη Δύση, επέδρασαν καταλυτικά στο πνεύμα και το κοινωνικό κλίμα και κατέστησαν έτσι, τα νησιά μας, φορέα μετάδοσης των ευρωπαϊκών ιδεών στην Ανατολή, που βρισκόταν υπό την Οθωμανική κυριαρχία.
Έφεραν από την Ευρώπη, στην Ελλάδα, όλα τα νέα πολιτικά ρεύματα και τις κοινωνικές αναζητήσεις της εποχής.
Δεν είναι τυχαία η γέννηση εδώ των κορυφαίων του ελληνικού διαφωτισμού.
Τα νέα στον ελληνικό τύπο της Βιέννης, στα 1797, όταν κατέρρεε το Βενετικό κράτος, αναφέρουν ότι «οι εγκάτοικοι εις τους Κορφούς, …δεν στέργουν πλέον υπό την διοίκησιν αλλογενών εθνών, αλλά θέλουν να συστήσουν αυτοί μίαν δημοκρατίαν γραίκαν (ελληνικήν), καθώς δηλαδή εις τους χρυσούς αιώνας της Ελλάδος και εις τον καιρόν των περιφήμων προγόνων των.
Εις ταύτην την Ελληνικήν Δημοκρατίαν να εμπεριέχωνται και όλα τα νησία.».
Τρία χρόνια μετά, στην αυγή του 19ου αιώνα, η Επτάνησος Πολιτεία γίνεται το πρώτο ημιαυτόνομο κράτος που δημιουργείται στον ελλαδικό χώρο, μετά την Άλωση της Πόλης.
Και λίγο αργότερα, με το, υπό καθεστώς «προστασίας», Ιόνιο Κράτος, τμήμα του ελληνισμού είχε κερδίσει το δικαίωμα να αποκτήσει μια ακόμη πιό συγκροτημένη κρατική υπόσταση.
Είναι τότε που ιδρύεται η Ιόνιος Ακαδημία, το πρώτο πανεπιστημιακό ίδρυμα που, φέτος μάλιστα γιορτάζουμε και τα 200 χρόνια από την ίδρυσή του, με φυσικό κληρονόμο του το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Είναι η περίοδος της αγγλικής κυριαρχίας όταν, τις ξένες κατά καιρούς επίσημες γλώσσες, διαδέχεται η μία και παντοτινή μητρική μας γλώσσα, η ελληνική.
Την γλώσσα με την οποία οι πρόγονοί μας έθρεψαν την αγάπη τους για την Ελλάδα συνδυάζοντας αρμονικά τον ποιητικό λόγο με την μουσική.
Η «Ένωση», δε μας χαρίστηκε. Μπορεί οι συνθήκες της εποχής να ευνοούσαν την αποχώρηση των ξένων κυρίαρχων – προστατών και η αγγλική διπλωματία να ήθελε να στηρίξει τα συμφέροντα της στην ευρύτερη περιοχή, ο Λαός όμως των Επτανήσων, ποτέ δε δέχτηκε παθητικά την υποταγή.
Ανδρώθηκε εδώ ένα ισχυρό ριζοσπαστικό κίνημα, τα οράματα και τους στόχους του οποίου ενστερνίστηκε η συντριπτική πλειονότητα του Επτανησιακού Λαού. Παλλαϊκή ήταν η επιθυμία να απαλλαγούμε από την ξένη δεσποτεία και το καθεστώς της φεουδαρχίας που καταδυνάστευαν και καταπίεζαν.
Αλλά και πριν την Ένωση, τα Επτάνησα παρήγαγαν ένα πυκνό, σύνθετο και ποικίλο έργο, χρήσιμο για ολόκληρο τον Ελληνισμό.
Μπόλιασαν με γόνιμες ιδέες και με μια συνεχή σειρά επιχειρημάτων, στρατηγικής και πολιτικών, ολόκληρο το σώμα της χώρας μας.
«Μήτρα και τροφός του ΄21» τα Επτάνησα
Η Κέρκυρα και ευρύτερα τα Επτάνησα που δε γνώρισαν τουρκικό ζυγό, συνέβαλαν τα μέγιστα, νωρίτερα και στην Επανάσταση του 1821.
Δίκαια τα Νησιά μας χαρακτηρίστηκαν «μήτρα και τροφός του ΄21».
Διακαής ήταν κι εδώ ο πόθος για την δική μας πατρίδα, την Ελλάδα που βρισκόταν στο νου και την καρδιά των προγόνων μας.
Αλλά και μετά την Ένωση της Πολιτείας των Επτά Ηνωμένων Νήσων (Ιόνιο Κράτος), με το μικρό τότε Βασίλειο της Ελλάδος, οι Επτανησιώτες, με αμεσότερες τις επιρροές του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, ενίσχυσαν τον δημοκρατικό προβληματισμό και την πολιτική σκέψη και έχουν τη δική τους ουσιαστική συμβολή στην πορεία της νεότερης Ελλάδας.
Η παιδεία, η λογοτεχνία, το θέατρο, οι εικαστικές τέχνες, οι επιστήμες, ήρθαν σε γόνιμη επαφή με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή κουλτούρα και τέχνη. Κι αυτή η επαφή άλλαξε το γενικότερο κλίμα του συντηρητισμού στην ελεύθερη Ελλάδα.
Άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών είχαν να καταθέσουν ένα τεράστιο πνευματικό έργο και μια επιβλητική λογοτεχνική και ποιητική κληρονομιά, που αναδείκνυε και τη δημοτική γλώσσα ως κυρίαρχο μέσο σκέψης και έκφρασης των νεοελλήνων.
Οι επτανήσιοι, μετέφεραν στον ελλαδικό χώρο ό,τι ωραίο και πολιτικά υγιές αναδύθηκε κατά τους προηγούμενους αιώνες στη Δυτική Ευρώπη.
Η Αυτοδιοίκηση χρειάζεται αρμοδιότητες και πόρους
Αγαπητοί φίλοι
Αξιότιμε κ. Υπουργέ, Αγαπητέ Νίκο,
Επί πολλές δεκαετίες, όπως γνωρίζεις, η Κέρκυρα και τα Επτάνησα έδωσαν και δίνουν στον ελληνισμό. Έχουν ουσιαστική συμβολή, στα γράμματα και στις τέχνες, στον πολιτισμό, στην οικονομία και στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.
Για όλα αυτά θέλουμε κι εμείς σήμερα, στις δίκαιες διεκδικήσεις μας, να αντιμετωπίζεται η φωνή μας, με σεβασμό και κατανόηση. Και ανταπόκριση στα δίκαια αιτήματά μας.
Και την ανταπόκριση αυτή την βλέπουμε στο πλαίσιο μιας μεγάλης διοικητικής αλλαγής. Μιας αλλαγής, που θα περιορίζει το κεντρικό κράτος στον επιτελικό του ρόλο και θα μεταφέρει αρμοδιότητες και πόρους στην αυτοδιοίκηση ώστε να συμβάλει σε μια ουσιαστική αποκέντρωση.
Σ’ αυτήν την πραγματικά δύσκολη περίοδο, η χώρα και οι πολίτες της χρειάζονται τοπικές αρχές που θα μπορούν να σχεδιάζουν, να κρίνουν, να αποφασίζουν, να διαχειρίζονται και να λύνουν τα τοπικά προβλήματα, ταχύτατα και αποτελεσματικά.
Γιατί οι Περιφέρειες και οι Δήμοι είναι οι χώροι στους οποίους αναδεικνύονται τα μεγάλα προβλήματα και προωθούνται οι αναγκαίες πολιτικές για την επίλυσή τους. Και μεγάλα προβλήματα είναι, η προστασία του περιβάλλοντος, η κλιματική κρίση, η διαχείριση των πολιτιστικών πόρων, οι ελλιπείς υποδομές, ο ανεπαρκής και υποβαθμισμένος δημόσιος χώρος, τα εκρηκτικά ζητήματα της καθημερινότητας. Προβλήματα που απασχολούν κάθε τοπική κοινωνία και μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με ουσιαστική διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ενίσχυση του ρόλου της.
Αναγνωρίζουμε, βεβαίως, τις δυσκολίες που περνά η χώρα και τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση όμως, δεν μπορεί να λειτουργήσει κάτω από το σημερινό ασφυκτικό θεσμικό και οικονομικό περιβάλλον. Χρειάζονται αλλαγές, των οποίων η καθυστέρηση λειτουργεί σε βάρος όλων.
Η νέα Δημοτική αρχή απέναντι σε εκρηκτικά προβλήματα
Αγαπητοί προσκεκλημένοι
Αγαπητέ κύριε Υπουργέ
Η νέα Δημοτική αρχή βρέθηκε, από την αρχή του 2024, αντιμέτωπη, με εκρηκτικά προβλήματα. Προβλήματα που δυσχεραίνουν τη λειτουργία του Δήμου και καθιστούν από αδύνατη έως λειψή και ανεπαρκή την παροχή υπηρεσιών από την πλευρά του, στους δημότες και στους επισκέπτες.
Ειδικότερα:
Η διαχείριση των απορριμμάτων, βρίσκεται σε φάση που δεν αρμόζει στο νησί μας, και στη χώρα. Δυστυχώς, το εργοστάσιο επεξεργασίας που θα έπρεπε σήμερα να λειτουργεί, είναι υπόθεση που εδώ και χρόνια παραπαίει.
Η προσωρινή μεταφορά απορριμμάτων στην Κοζάνη και στα Γιάννινα έγινε μόνιμη και το κόστος για τον Δήμο και τους Δημότες είναι δυσβάστακτο και μη διαχειρίσιμο.
Η ύδρευση στο Δήμο και το νησί ευρύτερα, προβάλλει ήδη ως ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα που απαιτεί γενναία μέτρα τώρα!
Τα υδραγωγεία μας, παλαιά και ανεπαρκή, έχουν αντοχές που υπολείπονται των αναγκών. Αναγκών που συνεχώς μεγαλώνουν και αδυνατώντας να τις καλύψουν, έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους τα φαινόμενα διακοπών στην υδροδότηση διαφόρων ευαίσθητων περιοχών.
Η προσδοκία της κατασκευής από το κεντρικό κράτος των μεγάλων έργων ύδρευσης στο νησί (φράγματα, δίκτυα, δεξαμενές κλπ.), κράτησε πίσω τις υφιστάμενες από τις 10ετίες του 1980 και 1990, εγκαταστάσεις και σήμερα δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στις γιγαντούμενες απαιτήσεις της κατανάλωσης.
Τα 4 εκατομμύρια των επισκεπτών, οι διάσπαρτες παντού πισίνες, οι κάθε λογής τουριστικές μονάδες κλπ. χρειάζονται ποσότητες νερού που δύσκολα πλέον βρίσκονται…
Κι ενώ συμβαίνουν αυτά, η οικονομική και λειτουργική κατάσταση στην Δ.Ε.Υ.Α.Κ. δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου! Εκπέμπουμε SOS!
Ζητώ και τη δική σας προσωπική στήριξη, κ. Υπουργέ, στην επείγουσα ανάγκη εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης των υδραγωγείων μας.
Στον τομέα του Πολιτισμού, τα πράγματα απαιτούν ένταση προσπαθειών.
Γνωρίζετε καλά ότι η Κέρκυρα έχει χρέος απέναντι στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον της, ν’ αναδείξει, να προαγάγει και να προβάλλει τον πολιτισμό της.
Ο πολιτισμός, άλλωστε, είναι ένα από τα πιο ισχυρά συνεκτικά υλικά της κοινωνίας. Είναι παιδεία και εκπαίδευση. Είναι γνώση, καλλιέργεια της σκέψης, της κρίσης, της ευαισθησίας. Είναι μαθητεία δημοκρατίας.
Οι κτηριακές όμως υποδομές του Πολιτισμού στην Κέρκυρα, δεν μας τιμούν. Το Δημοτικό μας Θέατρο, πάσχει βαρύτατα ενώ ο Φοίνικας ερειπωμένος περιμένει, χρόνια τώρα, την ώρα της αναγέννησής του.
Η παλιά πόλη, το μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, περιμένει 17 χρόνια τη μέρα που θα πάρει σάρκα και οστά ο Φορέας Διαχείρισής του για να αποδώσει έργο στην προστασία και ανάδειξή του.
Και στα τρία αυτά, κεφαλαιώδους σημασίας για τον Πολιτισμό στην Κέρκυρα, θέματα, όσο κι αν οι διαπιστώσεις είναι αρνητικές, αχνοφαίνεται αμυδρό φως στον ορίζοντα. Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω κ. υπουργέ ότι, κάνουμε τα πάντα έτσι ώστε, μέσα στο χρόνο που διανύουμε, να έχουμε ουσιαστικές θετικές εξελίξεις καί στα τρία μέτωπα.
Πέραν αυτών, τα φρούριά μας είναι αυτά που το 1716, επέτρεψαν στους ηρωικούς αμυνόμενους να αποτρέψουν την οθωμανική κατάκτηση και να σταματήσουν την προέλασή τους στην Ευρώπη.
Αυτά τα φρούρια αποτελούν ύψιστης σημασίας Εθνική κληρονομιά και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται από την πολιτεία. Ως τέτοια χρειάζονται γενναίες χρηματοδοτήσεις προκειμένου να τα προστατεύσουμε από τη φθορά του χρόνου και να τα αναδείξουμε.
Σε έναν τόπο που εισρέουν δισεκατομμύρια , ο Δήμος δεν έχει το παραμικρό έσοδο
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Η ευλογία του να ζούμε σε ένα μικρό παράδεισο, να έχουμε ένα απλόχερα προικισμένο από τη φύση περιβάλλον που σε συνδυασμό με την μοναδική αρχιτεκτονική κληρονομιά και την πλούσια πολιτιστική μας παράδοση, κατέστησε την Κέρκυρα έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας μας.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί σειρά μεγάλων υποχρεώσεων στην αυτοδιοίκηση που καλείται να διαχειριστεί πλειάδα ζητημάτων από την έλευση εκατομμυρίων επισκεπτών.
Και για να τα διαχειριστεί με επάρκεια, είναι ανάγκη ν’ αποκτήσει τα μέσα και τους πόρους που σήμερα δεν έχει.
Είναι αδιανόητο, σε έναν τόπο που εισρέουν δισεκατομμύρια από τον τουρισμό, ο Δήμος να είναι ο φτωχός συγγενής. Να μην έχει το παραμικρό έσοδο από τις πύλες εισόδου, λιμάνι και αεροδρόμιο, και από την κρουαζιέρα. Και με τα ψίχουλα του Τέλους Παρεπιδημούντων της τάξης του 0,5%, να περιμένουν όλοι από τον Δήμο, παροχή υπηρεσιών που αδυνατεί να παράσχει.
Γι’ αυτό κ. Υπουργέ, θα θέλαμε υποστηρικτή στο αίτημά μας για θεσμοθέτηση πόρων από την Πολιτεία, ως αυτονόητη υποχρέωση προς τους Δήμους – διαχειριστές του τεράστιου περιβαλλοντικού και όχι μόνο, αποτυπώματος που αφήνουν τα εκατομμύρια των επισκεπτών μας.
Φίλες και φίλοι,
Παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως Δήμος, ως αυτοδιοίκηση, εργαζόμαστε συστηματικά και επίμονα:
Για να αποκτήσουμε τις απολύτως αναγκαίες υποδομές, για το περιβάλλον, την εκπαίδευση, την πρόνοια, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, τον τουρισμό, την απαιτητική καθημερινότητα του Δήμου μας.
Για να έχουμε ουσιαστική παρουσία και ρόλο σε ζωτικής σημασίας για την πόλη, χώρους, με τους οποίους είναι συνδεμένη η ιστορία του τόπου. Χώρους που σηματοδοτούν την αναπτυξιακή μας πορεία.
Για έναν Δήμο σύγχρονο, λειτουργικό και ανθρώπινο για τους πολίτες και τους επισκέπτες του.
Σήμερα, στην επέτειο της Ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα, εμπνεόμαστε από τις αρχές και τις αξίες αυτών που αγωνίστηκαν για την ενσωμάτωση των νησιών μας στον εθνικό κορμό. Είναι οι αρχές και αξίες που οδηγούν τα βήματά μας.
Η Κέρκυρα θυμάται. Η Κέρκυρα τιμά!
Η Κέρκυρα διδάσκεται και μετατρέπει την ιστορική μνήμη και τα βιώματα του παρελθόντος, σε δυναμική και προοπτική για το παρόν και το μέλλον.
Για να έχουμε τη θέση που μας αξίζει σ’ ένα ανταγωνιστικό και πλουραλιστικό ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.
Αγαπητοί προσκεκλημένοι,
Θέλω να σας ευχαριστήσω, μέσα από την καρδιά μου, για την παρουσία σας σήμερα στην πόλη μας.
Να ευχαριστήσω προπάντων τους εκπροσώπους των αδελφοποιημένων με την Κέρκυρα πόλεων, που μας έκαναν την μεγάλη τιμή να ταξιδέψουν από μακριά και να είναι σήμερα μαζί μας.
Να σας ευχαριστήσω για την χαρά που μας δίνετε να μοιραστούμε μαζί σας αυτή την ξεχωριστή μέρα, για τον τόπο και τη χώρα μας.
Με πίστη και αφοσίωση στα ιδανικά της ελευθερίας, της ειρήνης και του ανθρωπισμού (σηκώνω το ποτήρι με το κρασί) πίνω στην υγειά όλων σας! Στην υγεία του Κερκυραϊκού και του Επτανησιακού Λαού!
Σας ευχαριστώ.