Η Ιστορία Επαναλαμβάνεται…

Ήταν Μάιος του 2013, τέτοιες μέρες, όταν ο έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος της χώρας μας με πηχυαίους τίτλους, αναφερόμενος στην τουρκική άσκηση «Ντενίζ Γκουρντού 2013» έκανε λόγο για «συνθήκες πολέμου στο Αιγαίο» που προσπαθεί να δημιουργήσει η Τουρκία με τον «πρωτοφανή αριθμό των 94 Πολεμικών Πλοίων, 23 Ελικοπτέρων και μεγάλου αριθμού μαχητικών αεροσκαφών…». 11 χρόνια μετά – σαν να μην πέρασε μια μέρα – η ιστορία επαναλαμβάνεται με ακόμη πιο αυξημένη συμμετοχή τουρκικών πολεμικών πλοίων και αεροσκαφών, αλλά με τις ίδιες προκλητικές NAVTEX που δεσμεύουν – όπως και τότε – περιοχές στην καρδιά του Αιγαίου.

Θα περίμενε κάθε καλόπιστος παρατηρητής, πως εν όψει της επίσκεψης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα, η τουρκική πλευρά θα κρατούσε τα προσχήματα, θα απέφευγε τις προκλήσεις και θα εστίαζε στη θετική ατζέντα που έχει καλλιεργηθεί τον τελευταίο χρόνο μετά και την υπογραφή της «Διακήρυξης των Αθηνών».

Τουναντίον, ο Πρόεδρος Ερντογάν, όχι μόνον «δεσμεύει» περιοχές στο Αιγαίο, αλλά προχωρεί και σε μια ακόμη πιο ηχηρή πρόκληση, μετατρέποντας την Ιερή για τους Έλληνες, Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη σε μουσουλμανικό τέμενος, προσβάλλοντας τον χαρακτήρα της ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, όπως έκανε και το 2020 με την Αγία Σοφία. Η συμπεριφορά αυτή του Τούρκου Προέδρου, λίγα 24ωρα πριν την συνάντησή του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, σίγουρα δημιουργεί ένα αρνητικό κλίμα.

Ακροβατώντας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ο Πρόεδρος Ερντογάν, παλεύει να ξεπεράσει την τριπλή ήττα που υπέστη στους τρεις μεγάλους Δήμους, της Κωνσταντινούπολης, Άγκυρας και Σμύρνης στις Δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024, υιοθετώντας για άλλη μια φορά ακραία ρητορική, με το «πολιτικό ισλάμ» να παίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στην Τουρκία.

Η αντιφατική συμπεριφορά της Τουρκίας προβληματίζει. Από τη μια πλευρά ο Τούρκος Πρόεδρος συναντά τον ανώτατο πολιτικό ηγέτη της Χαμάς, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από ΗΠΑ και ΕΕ και από την άλλη, επιθυμεί συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και επαναπροσδιορισμό των σχέσεων Τουρκίας – ΝΑΤΟ. Επίσης, από τη μια θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ και από την άλλη ανταγωνίζεται το Ιράν για το ποιος θα είναι ο ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου στην Μ. Ανατολή και Β. Αφρική, που ξυπνά μνήμες του πάλαι ποτέ Οθωμανικού Χαλιφάτου.

Βεβαίως σε ότι αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Καλές είναι οι προσεγγίσεις σε θέματα χαμηλής πολιτικής, καλές οι συζητήσεις για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αρκεί φυσικά να έχουν απτά αποτελέσματα. Και για την ώρα το μόνο θετικό είναι η σχετική ηρεμία στο Αιγαίο και ίσως η καλύτερη συνεργασία στο ζήτημα του μεταναστευτικού. Που είναι μεν αξιοσημείωτα, αλλά που την ίδια ώρα με τις τόσες προκλητικές δηλώσεις, όπως οι περί καθολικής κατάκτησης της Κύπρου πριν από πενήντα χρόνια, ή οι προκλητικές αναφορές για τον Πόντο, ή για τα αιολικά πάρκα στις Κυκλάδες και φυσικά η εμμονή στην παράνομη «γαλάζια πατρίδα», μας προσγειώνουν στην πραγματικότητα.

Μια πραγματικότητα που μας προτρέπει, αν θέλουμε την ειρήνη, να προετοιμαζόμαστε για πόλεμο…

Δημοσιεύτηκε στις 10/5/2024 στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ