Από δράση ξυλοφάγων εντόμων τα ξεραμένα κλαδιά στις ελιές

Στη δράση ξυλοφάγων εντόμων και όχι στην Xylella οφείλονται τελικά τα ξεραμένα κλαδιά που εντοπίζονται στον κερκυραϊκό ελαιώνα.

Αυτό γνωστοποίησε η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με δύο ανακοινώσεις που εξέδωσε:

Σε συνέχεια της από 14/06/2024 ανακοίνωσής μας, με αναφορά στους πιθανούς λόγους εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα του εργαστηρίου βακτηριολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, δεν διαπιστώθηκε παρουσία του φυτοπαθογόνου βακτηρίου Xylella fastidiosa στο σύνολο των δειγμάτων που λήφθηκαν από τον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Συνεπώς, σύμφωνα και με την μακροσκοπική εξέταση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η πλειονότητα των ανωτέρω συμπτωμάτων οφείλονται στη δράση ξυλοφάγων εντόμων (π.χ. Zeuzera pyrina).

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της ΠΕ Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μετά από επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν στον ελαιώνα του νομού, διαπιστώθηκε ότι ο κύριος λόγος ξήρανσης μέρους της κόμης των ελαιοδέντρων οφείλεται στη δράση ξυλοφάγων εντόμων και  κυρίως του πολυφάγου λεπιδοπτέρου εντόμου Ζεύζερα (Zeuzera pyrina L).

Μορφολογικά χαρακτηριστικά του εντόμου
Τα ενήλικα του εντόμου είναι μεγάλου μεγέθους, με μήκος μεταξύ 25-30 mm και έχουν λευκό χρωματισμό με μικρές κυανομαύρες κηλίδες. Η προνύμφη είναι υπόλευκη ή κίτρινη με χαρακτηριστικά μαύρα τριχοφόρα φυμάτια στα νώτα και σκοτεινοκάστανη κεφαλή και προθωρακική πλάκα. Η πλήρως
ανεπτυγμένη προνύμφη φτάνει σε μέγιστο μήκος τα 50 με 60 mm.

Βιολογία
Εμφανίζει ετήσιο ή διετή βιολογικό κύκλο, ανάλογα με την περιοχή, το είδος των ξενιστών και την περίοδο ωοτοκίας των ενηλίκων. Διαχειμάζει ως  προνύμφη μέσα στον κορμό ή στους κλάδους των δένδρων ξενιστών του. Οι νύμφες αναπτύσσονται κοντά στην επιφάνεια του φλοιού. Τα ενήλικα, ανάλογα με την περιοχή, εμφανίζονται από τα μέσα της άνοιξης μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού και οι πτήσεις μπορεί να συνεχίζονται μέχρι και τα μέσα του φθινοπώρου. Η μεγιστη δραστηριότατα των ενηλίκων εντοπίζεται χρονικά σε ένα ή δύο διαστήματα από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο.

Τρόποι αντιμετώπισης
Η μεγαλή χρονική περίοδος παρουσίας των ενηλίκων στον αγρό και η προφύλαξη των προνυμφών εντός των ιστών του δένδρου, καθιστά την αντιμετώπιση του εντόμου αρκετά δύσκολη και απαιτεί τη λήψη μιας σειράς μέτρων στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης. Τα μέτρα στοχεύουν στη θανάτωση των προνυμφών εντός του κορμού των δένδρων, στη θανάτωση των προνυμφών πριν τη δημιουργία στοών και στη διαχείριση των ενηλίκων για την αποτροπή εναπόθεσης αβγών.
Για την αντιμετώπιση των προνυμφών εντός του κορμού των δένδρων εντοπίζονται οι στοές τους και με την εισαγωγή κάποιου εντομοκτόνου παράγοντα (χημικές ενώσεις είτε βιολογικά σκευάσματα) ή μηχανικά (π.χ. με την εισαγωγή ενός σύρματος), θανατώνονται. Συνιστάται η αφαίρεση των έντονα προσβεβλημένων κλάδων και καταστροφή τους με κάψιμο.
H αντιμετώπιση των προνυμφών πριν τη δημιουργία στοών μπορεί να επιτευχθεί με τον ψεκασμό του κορμού και των κλάδων του δένδρου (εστιάζοντας περισσότερο στην ξύλινη επιφάνεια των κλάδων του δέντρου) με κατάλληλα εντομοκτόνα σκευάσματα. Για την επιτυχή εφαρμογή του μέτρου συνιστάται η παρακολούθηση του πληθυσμού των ενηλίκων με φερομονικές παγίδες, ώστε να προσδιοριστεί ο κατάλληλος χρόνος εφαρμογής των εντομοκτόνων. Μετά την παρατήρηση της αύξησης του πληθυσμού, ο πρώτος ψεκασμός πραγματοποιείται 20 ημέρες μετά την έναρξη των πτήσεων, ενώ ο επόμενος ψεκασμός γίνεται 20 ή 30 ημέρες μετά τον πρώτο. Με αυτό τον τρόπο οι ψεκασμοί θανατώνουν τις προνύμφες πρώτης και δεύτερης ηλικίας πριν τη δημιουργία στοών στους νεαρούς βλαστούς, καθώς και τις μεγαλύτερες προνύμφες κατά τη μετακίνησή τους προς τους κλάδους, τους βραχίονες και τον κορμό του δένδρου.
Εφόσον πραγματοποιηθούν ψεκασμοί σε έτος ελαιοπαραγωγής, εφιστάται η προσοχή των ελαιοπαραγωγών τόσο στο σκεύασμα που θα επιλέξουν και θα χρησιμοποιήσουν στον ψεκασμό, όσο και στην τήρηση του χρόνου που μεσολαβεί ανάμεσα στον χρόνο ψεκασμού και την ελαιοσυλλογή (χρόνος
αναμονής). Η εφαρμοφή των ανωτέρω μέτρων πρέπει να πραγματοποιηθεί κατόπιν υποδείξεων και συμβουλών γεωπόνο