Έναρξη δράσεων για το διπλό επετειακό έτος: 40 χρόνια Πανεπιστήμιο, 200 χρόνια Ακαδημία

Τα 40 του χρόνια γιορτάζει φέτος το Ιόνιο Πανεπιστήμιο ευρισκόμενο πλέον στην πιο… παραγωγική του ηλικία στην ιστορία του, ενώ παράλληλα συμπληρώνονται και 200 χρόνια απο τότε που ιδρύθηκε η περίφημη Ιόνιος Ακαδημία, η αναβίωση της οποίας υπήρξε η αρχική έμπνευση το 1984 για τη δημιουργία και πάλι πανεπιστημίου στα Ιόνια Νησιά.

Όπως υπογράμμισε ο αντιπρύτανης Ηλίας Γιαρέμης σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα για τις εκδηλώσεις που προγραμματίζονται για τη διπλή επέτειο, τα γεγονότα αυτά είναι εμβληματικά για την πνευματική ιστορία της Κέρκυρας και των Ιονίων: “Η ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας συνιστά γεγονός μεγάλης αξίας για την ελληνική παιδεία και τη σύνδεσή της με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πραγματικότητες”.

Οι εκδηλώσεις θα γίνουν σε συνεργασία με την Αναγνωστική Εταιρία, το παλαιότερο πνευματικό ίδρυμα της Ελλάδας, με αδιάλειπτη λειτουργία από το 1836 και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.

Κάλεσμα σε Αυτοδιοίκηση για στήριξη

Ο κ. Γιαρέμης απηύθυνε κάλεσμα σε όλους τους φορείς, στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και στους Δήμους του νησιού να συμβάλουν στην προσπάθεια ανάδειξης του πρωτοπόρου αυτού στοιχείου της κερκυραϊκής και Ιόνιας κληρονομιάς, αλλά και όποιον μπορεί να συμβάλει στην οικονομική στήριξη ή προβολή των δράσεων: “Η Ιόνιος Ακαδημία δεν είναι πραγματικά υπόθεση μόνο του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι μία κληρονομιά για όλη την Κέρκυρα και για όλα τα Ιόνια Νησιά. Συνεπώς, ως κληρονόμοι θα πρέπει να δούμε τι κάνουμε με αυτήν την πολύ σπουδαία και πρωτοπόρο και καινοτόμο για την εποχή της κληρονομιά”, τόνισε ο κ. Γιαρέμης ο οποίος έκανε γνωστό ότι έχει δημιουργηθεί μία επιτροπή η οποία έχει προτείνει και προγραμματίζει σειρά δράσεων, με αναμενόμενη στη συνέχεια τη συμμετοχή και των φορέων της Αυτοδιοίκησης σε Κέρκυρα και Ιόνιο

Για την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας και τον Γκίλφορντ

Η πρώτη δράση είναι η έκθεση για τον Λόρδο Γκίλφορντ και την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας. Η έκθεση φιλοδοξεί να παρουσιάσει ένα σχεδίασμα του οράματος της ίδρυσης και της λειτουργίας της Ιονίου Ακαδημίας μέσα από πολυάριθμα τεκμήρια, όπως επίσημα διοικητικά έγγραφα, ιδιωτική αλληλογραφία, αποσπάσματα του Τύπου της εποχής, εκπαιδευτικά εγχειρίδια, ζωγραφικά πορτρέτα και αρχιτεκτονικά σχέδια προερχόμενα από δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, μουσεία και ιδιωτικές συλλογές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν αναλάβει η επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας Μίρκα Παλιούρα και η διδάκτωρ Κατερίνα Πανάγου.

Έκθεση ζωγραφικής και τεκμηρίων

Η δεύτερη δράση, αφορά έκθεση έργων και τεκμηρίων με τίτλο Η ζωγραφική στο Ιόνιο, 18ος 19ος αιώνας σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου και το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και σε σύμπραξη με την Πινακοθήκη του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων και άλλους φορείς. Σχεδιάζεται έκθεση ζωγραφικής και αρχειακών τεκμηρίων με αντικείμενο την καλλιτεχνική παραγωγή στον χώρο του Ιονίου από τα μέσα του 18ο έως τις πρώτες δεκαετίες μετά την Ένωση. Πρόκειται για την πρώτη συστηματική προσπάθεια σύνθετης ανάδειξης μιας πολυεπίπεδης καλλιτεχνικής δραστηριότητας που εκδηλώνεται στα Ιόνια Νησιά σε επίπεδο εκπαίδευσης, παραγωγής και άρθρωσης ιστορικού, θεωρητικού και κριτικού λόγου, αλλά και ως προς τον λόγο και τις αναπαραστάσεις των γυναικών. Σημαντικός πυρήνας αυτής της δραστηριότητας υπήρξε βέβαια και η Ιόνιος Ακαδημία, με την οποία θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά η καλλιτεχνική εκπαίδευση σε σημερινό ελληνικό έδαφος. Ο σχεδιασμός της έκθεσης θα περιλαμβάνει περίπου 100 ζωγραφικά έργα και περίπου 70 τεκμήρια. Στην Επιστημονική Επιτροπή διοργάνωσης και την επιμέλεια της έκθεσης και του σχετικού καταλόγου, στο συντονισμό είναι η Έλενα Χαλκίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και ο Παναγιώτης Ιωάννου, Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Συμμετέχουν η Μίρκα Παλιούρα, επίκουρη καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και η Μαρίνα Παπασωτηρίου, επιμελήτρια και προϊσταμένη του παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα.

Επιστημονικό συνέδριο

Ως τρίτη δράση, διοργανώνεται ένα διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα “Η εκπαίδευση στα Ιόνια Νησιά τον 19ο αιώνα”. Προγραμματίζεται για το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου του 2024 και θα λάβουν μέρος ομιλητές από την ευρύτερη ακαδημαϊκή κοινότητα του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθώς και από άλλα Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι θεματικοί άξονες του συνεδρίου καλύπτουν σημαντικές όψεις της εκπαίδευσης στα Ιόνια Νησιά τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα, μεταξύ των οποίων πτυχές της εκπαίδευσης που είναι και κάπως ιδιαίτερες και κάπως παραμελημένες από την έρευνα, όπως είναι η μουσική, η καλλιτεχνική και η γυναικεία εκπαίδευση. Μεγάλο μέρος των ανακοινώσεων θα αφορούν στην Ιόνιο Ακαδημία και θα επικεντρωθούν σε σημαντικές πτυχές από την ιστορία της, όπως είναι η οργάνωσή της με βάση τα ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά πρότυπα, νεωτερικές παιδαγωγικές και επιστημολογικές αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία στο εσωτερικό του ιδρύματος, οι σχέσεις της Ακαδημίας με τη βρετανική πολιτική και το ελληνικό εθνικό κίνημα, καθώς και το αποτύπωμά της σε αρχειακά τεκμήρια. Είναι πραγματικά ένα πολύπτυχο, ένα εξαιρετικά πλούσιο συνέδριο, το πρόγραμμα του οποίου ευρίσκεται, έχει προχωρήσει πάρα πολύ.

Τη δράση συντονίζουν οι αναπληρωτές καθηγητές Μανόλης Δρακάκης και Διονυσία Τζάκη.

Επετειακός τόμος

Μία ακόμα δράση αφορά στην έκδοση επετειακού τόμου εντός του 2024 για την Ιόνιο Ακαδημία και τον Λόρδο Γκίλφορντ. Η επιστημονική επιτροπή που έχει οριστεί με σκοπό τον συντονισμό της δράσης, απαρτίζεται από αυτόν τον αντιπρύτανη Ηλία Γιαρέμη, την ομότιμη καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας κυρία Ελένη Αγγελομάτη και από τον ομότιμο καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας Νίκο Καραπιδάκη. Θα μετέχουν δόκιμοι ερευνητές και μελετητές με τη συμβολή φορέων όπως η Αναγνωστική Εταιρεία Κέρκυρας.

Λεύκωμα και εβδομαδιαίες ομιλίες

Αναμένεται επίσης να εκδοθεί λεύκωμα με θέμα την ιστορία της Ανώτατης Εκπαίδευσης στον Ιόνιο χώρο καθώς και ένας ηλεκτρονικός κύκλος διαλέξεων και ένας δια ζώσης. Οι διαλέξεις θα προσφέρονται κάθε μήνα στο πλαίσιο του επετειακού έτους 2024. Αυτήν την Παρασκευή (22 Μαρτίου αλλά και για τις επόμενες, κάθε Παρασκευή 7 με 8:30), πρώτη ομιλήτρια θα είναι η Κατερίνα Γιαννή, Διευθύντρια Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα Η ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών τάσεων και πνευματικών εκδηλώσεων του πρώιμου 19ου αιώνα.