Τι απαντά το υπουργείο Πολιτισμού για το Καζίνο μπροστά στη Σπιανάδα

«Το υπουργείο Πολιτισμού δεν δίνει άδειες για καζίνο». Αυτό ακούστηκε να λέει προ ημερών η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, όταν στο περιθώριο εκδήλωσης για άλλο θέμα κερκυραϊκού ενδιαφέροντος ρωτήθηκε ατύπως για το νέο Καζίνο της Κέρκυρας, που άρχισε να λειτουργεί εδώ και λίγο καιρό, ως γνωστόν, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της πόλης, σε ιστορικό κτίριο – παλαιό εκπαιδευτήριο, ανάμεσα σε σπίτια και κοντά σε σχολείο, μπροστά στην κεντρική πλατεία της.

«Νίπτει τας χείρας του» το υπουργείο Πολιτισμού, παραπέμποντας σε υπηρεσίες άλλου υπουργείου για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας Καζίνο, θα μπορούσε να πει κανείς. Προφανώς, η υπουργός Πολιτισμού, μπορούμε επίσης βάσιμα νομίζουμε να υποθέσουμε, δεν επιθυμεί να συνδέσει το όνομά της με αυτό το ανοσιούργημα, που σχεδιάστηκε και έλαβε αρχικές εγκρίσεις πριν από μερικά χρόνια αλλά αποκτά «σάρκα και οστά» επί των δικών της ημερών στο υπουργείο Πολιτισμού, σε μια περίοδο μάλιστα που η ίδια τονίζει την ανάγκη προστασίας και ανάδειξης του πολιτιστικού μνημειακού πλούτου που αντιπροσωπεύει η παλιά πόλη της Κέρκυρας, με τη «βούλα» της UNESCO, ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Το υπουργείο Πολιτισμού μοιάζει, πάντως, την ίδια ώρα που επιτρέπει να υποθέσουμε επίσης ότι προσπαθεί να «κλείσει τα μάτια» και σχεδόν να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, υποτιμώντας κρίσιμες παραμέτρους του θέματος και «πετώντας τη μπάλα» σε άλλους κρίκους εξουσίας, να νιώθει την υποχρέωση να απολογηθεί για τα πεπραγμένα του. Μάλλον κατανοεί πως είναι πιθανή μια θύελλα αντιδράσεων για την κραυγαλέα εγκατάσταση του Καζίνο Κέρκυρας στο κέντρο του κέντρου της παλιάς πόλης της, μπροστά στη Σπιανάδα, την κεντρική πλατεία της!

Απόδειξη γι’ αυτό είναι η επιστολή που λάβαμε από το υπουργείο Πολιτισμού, ως απάντηση σε επιστολή μας που απευθύνθηκε προσωπικά στην υπουργό Πολιτισμού και σε συναφείς αρμόδιες υπηρεσίες και της οποίας βασικά σημεία καταχωρήθηκαν σε αυτές εδώ τις στήλες σε σχετικό θέμα μας, με τον τίτλο «Το Καζίνο της αδιανόητης βεβήλωσης της Κέρκυρας», τα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου.

Η απαντητική επιστολή έχει ημερομηνία 22 Δεκεμβρίου 2023 και προέρχεται από τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ. Την υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού, Γεώργιος Διδασκάλου.

Ακολουθεί ολόκληρη:

Σε συνέχεια της σχετικής επιστολής σας που αφορά στη χρήση και λειτουργία του κτηρίου επί των οδών Καποδιστρίου 10, Σουλίου και Άγγελου Γιαλλινά στην Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας, σας γνωρίζουμε από πλευράς αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟ, τα ακόλουθα:

Το εν λόγω κτίριο βρίσκεται εντός της Παλαιάς Πόλης της Κέρκυρας (ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την Υ.Α Φ18/46592/2305/24-7-1979, ΦΕΚ 52/Β/21-1-80 και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 31COM 8 Β.40 Απόφαση του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς) και εντός του κηρυγμένου – οριοθετημένου ενιαίου αρχαιολογικού χώρου της Παλαιάς Πόλης της Κέρκυρας και της Παλαιόπολης ΥΠΠΟΤ/ ΓΔΑΠΚ/ ΑΡΧ/ Β1/ Φ52/ 43496/1384/30-04-2012, ΦΕΚ 289/ΑΑΠ/13-09-2012). Το κτήριο χρονολογείται από τις αρχές του 17ου αι., καθώς σε οικοδομική άδεια για προσθήκη ορόφου με ημερομηνία 18 Δεκεμβρίου 1848 απεικονίζεται σχεδιαστικά ως ισόγειο.

Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το κτήριο χρησιμοποιήθηκε από τον Ιταλικό στρατό ως φρουραρχείο και τη δεκαετία του 1950 από την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών ως βιβλιοθήκη.

Στη συνέχεια, στο εν λόγω κτίριο δημιουργήθηκαν οριζόντιες ιδιοκτησίες με διάφορες χρήσεις όπως κατοικίες, επαγγελματικές στέγες, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος κ.α.

Με την από 8-6-2015 αίτηση των κ.κ. Κων/νου Παλατιανού, Γεώργιου Παλατιανού και Ασπασίας Παλατιανού, κατατέθηκε στην ΕΦΑ Κέρκυρας μελέτη συντήρησης και  αποκατάστασης όψεων και εσωτερικής διαμόρφωσης του κτηρίου σε χώρο συνάθροισης κοινού, ψυχαγωγίας και εστίασης.

Η υπόθεση εισήχθη στο Τοπικό Συμβούλιο Ιονίων Νήσων, το οποίο γνωμοδότησε ομόφωνα στην με αρ. 4/7-8-2015 Συνεδρία του, υπέρ της επιστροφής του φακέλου προκειμένου να συμπληρωθεί η τεκμηρίωση της αρχιτεκτονικής του μορφής και να πραγματοποιηθούν δοκιμαστικές τομές για την ύπαρξη ή μη τοιχογραφικού διακόσμου.

Μετά την κατάθεση όλων των παραπάνω στοιχείων από τον μελετητή των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένης και Έκθεσης από αρμόδια συντηρήτρια περί μη ύπαρξης τοιχογραφικού διακόσμου στο κτήριο, η μελέτη “Συντήρηση και αποκατάσταση όψεων και εσωτερική διαμόρφωση του Παλαιού Φρουραρχίου φερόμενης συνιδιοκτησίας Κωνσταντίνου, Γεωργίου και Ασπασίας Παλατιανού που βρίσκεται επί των οδών Καποδιστρίου 10, Σουλίου και Άγγελου Γιαλλινά στην Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας σε χώρο συνάθροισης κοινού, ψυχαγωγίας και εστίασης για εγκατάσταση του Καζίνο Κέρκυρας” εξετάστηκε στην με αρ. 26/12-7-2016

Συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, το οποίο γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία για την αναβολή διατύπωση γνώμης, προκειμένου να υποβληθούν συμπληρωματικά στοιχεία. Ακολούθως, ο μελετητής υπέβαλλε τροποποιημένη προμελέτη, στην οποία παρατίθεται και αναλυτικότερη ιστορική τεκμηρίωση του κτηρίου.

Η υπόθεση εισήχθη εκ νέου στο ΚΑΣ από τις αρμόδιες Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων για την κατά νόμο γνωμοδότηση και κατόπιν ομόφωνης γνωμοδότησης, η προμελέτη εγκρίθηκε υπό όρους με την με αρ. ΥΠΠΟΑ/ ΓΔΑΜΤΕ/ ΔΑΒΜΜ/ 328360/ 29301/4438/6-10-2016 Υπουργική Απόφαση.

Στη συνέχεια και σύμφωνα με τον όρο 9. της ανωτέρω ΥΑ κατατέθηκε στις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ η οριστική αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία εγκρίθηκε υπό όρους με την με αρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΑΒΜΜ/ 55481/ 6214/ 473/24-2-2017 Απόφαση της ΔΑΒΜΜ.

Μετά την θεώρηση της μελέτης οι εργασίες αποκατάστασης του κτηρίου ξεκίνησαν στις 10.07.2017 και ολοκληρώθηκαν στις αρχές του καλοκαιριού του τρέχοντος έτους.

Η ΕΦΑ Κέρκυρας, σύμφωνα με την Υ.Α. του 2016, παρακολούθησε την πορεία υλοποίησης της εγκεκριμένης μελέτης σε όλη τη διάρκεια των εργασιών, μετά την ολοκλήρωση των οποίων επανατοποθετήθηκε η νεώτερη μαρμάρινη επιγραφή, που αναφέρεται στη βάπτιση του Φρέντερικ Γκίλφορδ, η οποία φυλασσόταν στις αποθήκες της ΕΦΑ Κέρκυρας καθόλη την διάρκεια των εργασιών.

Τον Αύγουστο του 2023 ζητήθηκε από το Τμήμα Αδειοδοτήσεων και Ρύθμισης Εμπορικών

Δραστηριοτήτων του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων η έγκριση λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατορίου) στο ισόγειο του εν λόγω κτηρίου, η οποία δόθηκε υπό όρους με την με αρ. 385326/5-9-2023 απόφαση της ΕΦΑ Κέρκυρας, και στη συνέχεια, κατόπιν σχετικού αιτήματος, εγκρίθηκε υπό όρους με την με αρ. 385326/5-9-2023 απόφαση της ΕΦΑ Κέρκυρας 393413/5-9-2023 η ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στον αύλειο χώρο του κτηρίου. 

Με την ευκαιρία αξίζει να αναφερθεί ότι στις αρχές του 20ου αι. κατασκευάστηκε για να λειτουργήσει ως καζίνο το γνωστό κτήριο της «Ρολίνας» (ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την ΔΙΛΑΠ/ Γ/375/9973/28.02.1990, ΦΕΚ 161/Β/15.03.1990). Η ονομασία του προέρχεται από τον ιταλικό όρο που σημαίνει ρουλέτα, η οποία διατηρήθηκε και όταν σταμάτησε η λειτουργία του προαναφερομένου κτηρίου ως καζίνο.

Αργότερα το καζίνο στεγάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα, από το 1962 έως το 1993, στο Ανάκτορο του Αχιλλείου (κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την Υ.Α. 4701/3.3.67, ΦΕΚ 183/Β/16.3.1967).

Τέλος, επισημαίνουμε ότι το 2ο Γυμνάσιο Κέρκυρας επί της οδού Ζαμπέλη Ναπολέοντος 1 βρίσκεται σε ικανή απόσταση από το εν λόγω κτήριο, χωρίς να έχει οπτική επαφή με αυτό και τον περιβάλλοντα χώρο του.

Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού

Γεώργιος Διδασκάλου

Παραβλέποντας σειρά αιτιάσεων της απαντητικής αυτής επιστολής, θεωρούμε αναγκαίες επί του παρόντος λίγες παρατηρήσεις, με τη βεβαιότητα ότι σε άλλα θέματα είναι πιο κατάλληλες και δεν θα αργήσουν να εκφέρουν γνώμη οι Ενώσεις των εκπαιδευτικών και των γονέων των μαθητών της πόλης της Κέρκυρας ή και πνευματικά – πολιτιστικά σωματεία του τόπου:

1. Υπεκφεύγει το υπουργείο, όταν αναφέρει ότι απαντά με βάση το πλαίσιο των δικών του αρμοδιοτήτων, ενώ το ερώτημα είναι κατά πόσον η εγκατάσταση και λειτουργία Καζίνο σε πολυσήμαντο ιστορικό κτίριο και πρώην εκπαιδευτήριο στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Κέρκυρας, ανάμεσα μάλιστα σε σπίτια και κοντά σε σχολείο, ανταποκρίνεται ή όχι στη νομιμότητα από κάθε άποψη και συνάδει ή όχι με τις επίσημες κατευθύνσεις πολιτικής του υπουργείου, εκτός βέβαια και αν αυτό θεωρεί πια επιτρεπτή και συμβατή με την πολιτική του για τον πολιτισμό την εγκατάσταση και λειτουργία Καζίνο σε ιστορικά κτίρια μεταξύ σπιτιών δεκάδων οικογενειών στην καρδιά των κέντρων των πόλεων, ακόμη και αν αυτά αποτελούν Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, οπότε θα έπρεπε, νομίζουμε, να μας το κάνει σαφές, ανεξαρτήτως του τι φρονούν και πώς αντιλαμβάνονται τη σχετική νομοθεσία το υπουργείο Οικονομικών και η συναρμόδια για σχετικές αδειοδοτήσεις και μετεγκαταστάσεις μονάδων καζίνο Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων.

2. Είναι υπόλογοι, νομίζουμε, όποιοι παράγοντες της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων τον περασμένο Σεπτέμβριο συναίνεσαν, όπως αναπάντεχα μαθαίνουμε τώρα από το ίδιο το υπουργείο, ακόμη και στην αξίωση του Καζίνο Κέρκυρας για την επιχειρηματική λειτουργία υπαίθριων χώρων συγκέντρωσης πολιτών κάθε ηλικίας για «αναψυχή» στην είσοδό του!

3. Προκαλεί εντύπωση το ότι το υπουργείο Πολιτισμού, κάνοντας λόγο στην επιστολή του μόνον για άλλες χρήσεις του ιστορικού αυτού κτιρίου, εμφανίζεται να αγνοεί ή να θεωρεί ανάξιο λόγου το γεγονός ότι επί επτά περίπου δεκαετίες, από το 1873 έως το 1941, στο ίδιο αυτό κτίριο στεγαζόταν το ιστορικό εκπαιδευτήριο «Καποδίστριας»!

4. Από την ίδια απαντητική επιστολή συνάγεται πως οι αρχικές εγκρίσεις αφορούσαν απλώς και μόνο σε «χώρο συνάθροισης κοινού, ψυχαγωγίας και εστίασης», αλλά μετατράπηκαν σε «χώρο συνάθροισης κοινού, ψυχαγωγίας και εστίασης για εγκατάσταση του Καζίνο Κέρκυρας»!

5. Κάποιοι στο υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να νιώθουν μεγάλη αμηχανία ή και ένδεια επιχειρημάτων στον οπωσδήποτε θλιβερό ρόλο της πλημμελούς εξήγησης της αθλιότητας μετατροπής σε Καζίνο ενός εμβληματικού κτιρίου με ιστορικό λειτουργίας ως εκπαιδευτήριο επί οκτώ δεκαετίες και ως βιβλιοθήκη – λαϊκό αναγνωστήριο της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, ώστε να φτάνουν στο σημείο να μας… θυμίζουν ότι και παλαιότερα το Καζίνο Κέρκυρας στεγαζόταν σε ιστορικό διατηρητέο κτίριο, αποσιωπώντας το γεγονός ότι το Αχίλλειο απέχει δέκα περίπου χιλιόμετρα από την πόλη της Κέρκυρας, αλλά και αποσιωπώντας το ότι εδώ και δεκαετίες είχε επιτραπεί στο Καζίνο να λειτουργεί μόνον εντός ξενοδοχειακών μονάδων ως τμήμα τους εκτός του ιστορικού κέντρου της και πάντως όχι σε εμβληματικό ιστορικό κτίριο μπροστά στην κεντρική πλατεία της Κέρκυρας.

6. Θεωρούμε θετικό, αλλά και ενδεικτικό της συναίσθησης ότι κάτι πολύ «στραβό» έχει γίνει, καθώς και των δυνατοτήτων να πιεστεί να συνηγορήσει υπέρ της μεταφοράς του Καζίνο εκτός του ιστορικού κέντρου της πόλης, το γεγονός ότι το υπουργείο Πολιτισμού, καθώς φαίνεται, δεν κωφεύει στις αναπόφευκτες διαμαρτυρίες, περιορίζεται στην απάντησή του σε διαδικαστικά θέματα της δικής του αρμοδιότητας χωρίς να τοποθετείται επί της ουσίας και δείχνει ανοικτό στον διάλογο.

Αυτά τα λίγα, προς το παρόν, όσον αφορά την απαντητική επιστολή του υπουργείου Πολιτισμού, στα αρχεία του οποίου υποθέτουμε ότι θα σώζονται στοιχεία για το ιστορικό εκπαιδευτήριο «Καποδίστριας» επί της οδού Καποδιστρίου, αν όχι και για τον τιμημένο με πολλά κρατικά παράσημα επικεφαλής του εκπαιδευτηρίου Λεωνίδα Βλάχο, ο οποίος στις αρχές του προηγούμενου αιώνα είχε προπηλακιστεί, ως ενάντιος στην εγκατάσταση και λειτουργία Καζίνο στην πόλη.

Για το όλο αυτό ζήτημα να σημειώσουμε ακόμη τώρα, εδώ, ότι εκκρεμεί απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Κέρκυρας σχετικά με την έγκριση «σχεδίου εξυγίανσης» της επιχείρησης Ελληνικό Καζίνο Κέρκυρας, σύμφωνα με ειδικές διατάξεις νόμου, με πρόβλεψη σύστασης νέας διάδοχης περίπου επιχείρησης, με νέο μέτοχο. Στη νέα ιδιοκτήτρια εταιρεία προβλέπεται ότι θα συμμετέχει μια συνδεδεμένη με την εδρεύουσα στο Λονδίνο επενδυτική εταιρεία ελληνικών και ξένων κεφαλαίων Glafka Capital ανάλογη αμερικανική εταιρεία, με την επωνυμία Invictus USA. Η επιχείρηση Ελληνικό Καζίνο Κέρκυρας, όπως γνωστοποίησε στις αρμόδιες αρχές τον περασμένο Οκτώβριο, το 2022 είχε κύκλο εργασιών ύψους 2 εκατ. ευρώ, έναντι 1,26 εκατ. ευρώ το 2021, απασχολώντας κατά μέσον όρο 58 εργαζόμενους, έναντι 75 το 2021.

Ας κλείσουμε όμως με λίγα λόγια του νέου δημάρχου του κεντρικού Δήμου της Κέρκυρας για το θέμα του Καζίνο Κέρκυρας, όπως μαθαίνουμε ότι διατυπώθηκαν ανεπισήμως σε σχετική συζήτηση, προσφάτως, καθώς και με μιαν ευχή:

«Η εύλογη θέση του Καζίνο είναι οπωσδήποτε εκτός του ιστορικού κέντρου της πόλης», φέρεται να είναι η γνώμη του νέου δημάρχου Στέφανου Πουλημένου.

Καλό 2024, με πιο ωραία πόλη και με το Καζίνο σε αρμόζουσα θέση έξω από το κέντρο της!

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ