ΟΙ ΒΙΑΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΔΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕ ΠΛΑΤΦΟΡΜΕΣ ΚΑΙ ΕΥΧΟΛΟΓΙΑ ΧΡΕΙΑΟΝΤΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ
Τα τελευταία χρόνια τα φαινόμενα βίας σε παιδιά της πρωτοβάθμιας αλλά κυρίως της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μέσα και έξω από το σχολείο έχουν πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Αν τα συνδυάσει κανείς με τα φαινόμενα γυναικοκτονιών αλλά και την ενδοοικογενειακή βία έτσι όπως αναπτύσσεται και καταγράφεται καθημερινά από τις αρμόδιες αρχές τότε πραγματικά η κατάσταση στην ελληνική κοινωνία είναι άκρως ανησυχητική και τα ερωτηματικά πάρα πολλά για το πού οδηγούμαστε σαν κοινωνία.
Η κυβέρνηση πάνω στα συγκεκριμένα ζητήματα στέκει αμήχανη και προσπαθεί να δείξει ότι ασχολείται σοβαρά με το ζήτημα φτιάχνοντας νομοσχέδια που προβλέπουν πλατφόρμες καταγγελίας, αυστηροποιώντας τους κανόνες, αυξάνοντας τις ποινές για τους έφηβους και ορίζοντας υπεύθυνους αντιμετώπισης των φαινομένων του σχολικού εκφοβισμού. Δεν διαφωνώ με τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις, απλά όμως όλα αυτά είναι καθαρά μέτρα που δεν πρόκειται να αλλάξουν κατά πολύ την εικόνα και το μέγεθος του προβλήματος. Το πρώτο που θα έπρεπε να κάνει η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου είναι να ανατρέξει στις ρίζες του προβλήματος και να αναζητήσει τις αιτίες που οδηγούν τους νέους σε τέτοιες συμπεριφορές. Αν δε διαπιστώσεις ποιες είναι οι αιτίες που γεννούν βίαιες συμπεριφορές στους νέους και αν δεν παραδεχτείς τα λάθη που έχεις κάνει εσύ σαν πολιτική ηγεσία διαχρονικά, δεν θα μπορέσεις με την καταστολή και το φόβο να αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά μια τόσο εκρηκτική κοινωνική πραγματικότητα.
Πρέπει όλοι να καταλάβουμε και ειδικά οι κυβερνώντες ότι οι νέοι σήμερα ακόμη και αυτοί που δεν καταφεύγουν σε βίαιες συμπεριφορές είναι θυμωμένοι υπερβολικά, εκπέμπουν μεγάλο θυμό που εκτοξεύεται προς πάσα κατεύθυνση, θυμό και ταυτόχρονα απαξίωση που προέρχεται από την έλλειψη εμπιστοσύνης σε θεσμούς της πολιτείας όπως την παιδεία, την δικαιοσύνη, την αξιοκρατία, την ανισότητα στις ευκαιρίες. Οι έφηβοι ζουν στις οικογένειές τους καθημερινά αυτή την κρίση και τη δυσπιστία, την ανασφάλεια από την οικονομική δυσπραγία των γονέων που περιμένουν να καλύψουν τα οικονομικά κενά τους από τα επιδόματα και βιώνουν μια πίεση που τους οδηγεί σε εκρήξεις. Οι εξαντλητικοί ρυθμοί εργασίας των γονέων με την πίεση που βιώνουν καθημερινά από τους εργοδότες τους, το ευέλικτο ωράριο και ο φόβος της απόλυσης δεν αφήνουν αρκετό ελεύθερο χρόνο και επομένως πολλά περιθώρια για ουσιαστική και ποιοτική επικοινωνία γονέων-παιδιών γεγονός που δημιουργεί ζητήματα ανασφάλειας, άγχους, απώλεια του ελέγχου που κάθε άλλο παρά βοηθάει στην ψυχική υγεία του παιδιού.
Το εκπαιδευτικό σύστημα που έχουμε φτιάξει τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχει άραγε κανένα ρόλο σε αυτό που ζούμε σήμερα σαν κοινωνία; Ασφαλώς και έχει ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Με την πολιτική της η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια έχει θεοποιήσει την αριστεία και την έχει αναγάγει σε ένα θέμα μείζονος σημασίας για τα παιδιά μας. Με αποτέλεσμα μέτριοι μαθητές ή μαθητές που δεν τα καταφέρνουν και πολύ καλά στα μαθήματα να νιώθουν περιθωριοποιημένοι και χωρίς ιδιαίτερο ρόλο μέσα και έξω από το σχολείο. Είναι καθαρή αποτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος η αδυναμία αξιοποίησης και ενσωμάτωσης όλων των παιδιών σε μια εκπαιδευτική κοινότητα. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για το πού οδηγούν τέτοια συναισθήματα αποτυχίας και περιθωριοποίησης. Πριν από είκοσι χρόνια περίπου είχαν αλλάξει τα βιβλία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Η στροφή ήταν εμφανέστατη σε μια κατεύθυνση εντατικοποίησης και αύξησης της ύλης, σε μια κατεύθυνση πολλαπλασιασμού των απαιτήσεων προς τους μικρούς μαθητές, με αποτέλεσμα το αίσθημα της αποτυχίας να είναι καθημερινά μια πραγματικότητα μέσα στην σχολική τάξη, η αίσθηση ότι «είμαι άχρηστος και δεν τα καταφέρνω» έγινε πολύ πιο συχνό φαινόμενο μέσα στη σχολική πραγματικότητα. «Το κατέβασμα της ύλης» από τις μεγαλύτερες τάξεις στις μικρότερες δημιούργησε πολλές μαθησιακές δυσκολίες και άλλαξε τις ισορροπίες μέσα στις σχολικές τάξεις προς το χειρότερο. Μειώθηκαν οι μαθητές και οι μαθήτριες που μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις. Η πολιτική των τελευταίων ετών είχε ως στόχο την υποβάθμιση των ανθρωπιστικών σπουδών και τη θεοποίηση των θετικών – τεχνολογικών επιστημών ως των καθοριστικών σπουδών που θα οδηγήσουν τους νέους στην ευημερία και την πρόοδο. Κριτήριο πάντα το κέρδος και η επιλογή του επαγγέλματος με βάση πόσα χρήματα κερδίζει κάποιος. Ένας πλούτος κειμένων των ελληνικών που μιλούσαν για ιδέες και αξίες όπως η ζωή, η ελευθερία, η δημοκρατία, η φιλία κ.α. υποχώρησαν για να δώσουν τη θέση τους σε κείμενα χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, ανούσια, ουδέτερα, απρόσωπα, κουραστικά, κείμενα με συνταγές, οδηγίες για καφετιέρες κλπ. Το γεγονός αυτό αποτελεί άλλη μια πραγματικότητα που σχετίζεται με τις ρίζες του φαινομένου της βίας στην κοινωνία που ζούμε.
Η αντιμετώπιση αυτού λοιπόν του τόσο καυτού κοινωνικού ζητήματος της βίας που βιώνουμε σήμερα δεν μπορεί να αφεθεί μόνο σε μέτρα καταστολής ή πρόληψης, αλλά χρειάζεται αλλαγή πολιτικής σε βασικούς τομείς της κοινωνίας, όπως στην εκπαίδευση, στην εργασία, στη δικαιοσύνη, στην ισότητα των ευκαιριών σε ζητήματα δημοκρατίας και διαφάνειας. Δυστυχώς όμως δε φαίνεται στον πολιτικό ορίζοντα κάποια ένδειξη για τέτοιες πολιτικές κινήσεις καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται στοχοπροσηλωμένη σε συγκεκριμένη πολιτική κατεύθυνση που θεοποιεί το κέρδος και την ελεύθερη και ασύδοτη αγορά.