Πολλοί διερωτώνται αν το ΠΑΣΟΚ μετά την εκλογή προέδρου και τα πρόσφατα χαμηλά εκλογικά ποσοστά του θα σημειώσει μια σαφή στροφή ‘’προς τα αριστερά’’.
Στροφή που θα του επιτρέψει να διαμορφώσει τη νέα πολιτική του φυσιογνωμία, οριοθετώντας ένα καθαρό μέτωπο ενάντια σε ένα ασύδοτο σύστημα εξουσίας, κυριαρχίας των αγορών και ταύτισης με τα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα χωρίς τον παραμικρό βαθμό αυτονομίας.
Σ’ αυτήν την πορεία για την εκλογή του νέου Προέδρου η ρητορική αντιπαράθεση των υποψηφίων και η προσπάθεια προβολής διαφορετικών ηγετικών χαρακτηριστικών είναι θεμιτή και αναμενόμενη : αλλά είναι η κορυφή του παγόβουνου. Ο κύριος όγκος του πλησιάζει αθόρυβα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και μοιραία θα οδηγήσει στην αποκάλυψη των προγραμματικών θέσεων των υποψηφίων, των δεσμεύσεων και της ικανότητάς τους να αντιπαρατεθούν σ’ αυτήν τη νεοφιλελεύθερη επιβουλή της μαζικής περιθωριοποίησης και της υποβάθμισης του βιοτικού επίπεδου πλατιών κοινωνικών στρωμάτων.
Σε συνθήκες πολιτικών και κοινωνικών απογοητεύσεων από τις ήττες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, όταν ο συνδυασμός της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης και του τρόπου που αυτή καλύπτεται από τα ‘’μίντια’’ αναδύει ένα κυρίαρχο αίσθημα μοιρολατρίας που διαχέεται και κατακτά ολόκληρη την Ευρώπη, η αποκάλυψη αυτή εκ μέρους των υποψηφίων, είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία και –θα έπρεπε- από την πλευρά όλων , όσοι θα ψηφίσουμε, ΑΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΗ.
Λογικά, είναι από την ουσία, το βάθος και τη σοβαρότητα των προγραμματικών αυτών θέσεων και δεσμεύσεων, από την ικανότητα ανάλυσης και σχεδιασμού, που θα κριθεί η ποιότητα κάθε υποψηφιότητας και , ως συνάρτηση , η τελική πολιτική της τύχη.
Πέρα όμως από την ποιότητα και την πολιτική τύχη των συντρόφων υποψηφίων προέδρων, θα κριθεί στις εκλογές του Οκτώβρη η συνοχή , η ενότητα και η δυναμική ανανέωσης και εξέλιξης του κομματικού χώρου του ΠΑΣΟΚ, που τα ιδεολογικά του όρια χάραξε η διορατικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου. Κομματικού χώρου μαζικού δημοκρατικού που δεν έπαψε ποτέ να ανανεώνεται ανατρέποντας δογματισμούς, κατεστημένες αντιλήψεις και ενθαρρύνοντας τη συμπαράταξη διαφορετικών, αντιφατικών κάποτε δυνάμεων, με φιλοδοξίες και πολιτική κινητικότητα.
Να θυμηθούμε εδώ , ότι το ΠΑΣΟΚ υπάρχει, δρα πολιτικά και συν διαμορφώνει τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στην πατρίδα μας επι 50 χρόνια.
Να θυμηθούμε, επίσης, ότι αναγνωρίζοντας τις διαφορετικές γεωπολιτικές, τεχνολογικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες μένει ωστόσο πάντα πιστό σ’ αυτά τα ιδεολογικά όρια που στον πυρήνα τους βρίσκεται η ιδρυτική διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη.
Γι’ αυτό και οι εκλογές του Οκτώβρη υπερβαίνουν πιστεύω, ένα στενό κομματικό πλαίσιο και ακροατήριο : αποκτούν εθνικό χαρακτήρα, σημασία και εμβέλεια.
Και γι’ αυτόν, ακριβώς, το λόγο η ηθική και πολιτική ευθύνη των υποψηφίων προέδρων είναι διπλή : πρέπει αφενός, με ειλικρίνεια και πολιτική γενναιότητα να σταθούν κριτικά απέναντι στις απαιτήσεις της ιδεολογικής ταυτότητας του ΠΑΣΟΚ. Ταυτόχρονα υπερβαίνοντας τις παγίδες και τον εξαναγκασμό των ‘μίντια’ πρέπει να απευθυνθούν στον ελληνικό λαό και να απαντήσουν απλά και ξεκάθαρα : Μπορούμε; Με τη διπλή , όμως , έννοια του ρήματος, δηλαδή, πρώτον : έχουμε την πολιτική βούληση και την αποφασιστικότητα να δηλώσουμε παρόντες στο πεδίο, σ’ αυτήν την κρίσιμη – όχι μόνο για τον κομματικό μας χώρο και όχι μόνο για την πατρίδα μας – στιγμή , και δεύτερον : έχουμε την συλλογική ικανότητα, ώστε να αντιπαρατεθούμε στα συμφέροντα και τις δυνάμεις εκείνες που χειραγωγούν τις παγκόσμιες οικονομικές, τεχνολογικές και πολιτισμικές εξελίξεις και μας θέλουν αδιάφορους, εγκλωβισμένους στον ατομικισμό, παραιτημένους και ηττημένους;
Πόσο δυνατή – ή αδύνατη – είναι με άλλα λόγια η ρύθμιση και ο έλεγχος των αγορών; η δίκαιη αναδιανομή του εθνικού πλούτου; η ελαχιστοποίηση των ανισοτήτων; η ισχυροποίηση του κράτους πρόνοιας μεταξύ άλλων.
Περιμένουμε με αγωνία τις ξεκάθαρες απαντήσεις των υποψηφίων συντρόφων μας σ’ αυτά τα ερωτήματα, χωρίς ανούσιους ‘’τσακωμούς’’, χωρίς αόριστες, νεφελώδεις στροφές ‘’δεξιά και αριστερά ‘’, χωρίς αόριστες νεφελώδεις ‘’κυβερνώσες και συγκυβερνώσες παρατάξεις ‘’, αλλά με όρους και τίμιες δεσμεύσεις , που ως πιθανή συνέπεια θα έχουν αγώνες αξιοπρέπειας , αγώνες επιβίωσης, ατομικές και συλλογικές θυσίες.
Μπορούμε ;