Τέλος σε επιτροπές, “αραιώνουν” τα συμβούλια δια ζώσης!

Οι βασικές μεγάλες αλλαγές στα όσα ξέραμε για τη λειτουργία των δήμων έως σήμερα: Υποχρεωτικά δια ζώσης συμβούλια, μόνο μία φορά το μήνα! Αντιδήμαρχοι μόνο από την πλειοψηφία, κατεπείγοντα θέματα μόνο με την έγκριση της απόλυτης πλειοψηφίας και όχι των παρόντων. Μια μόνο επιτροπή, καταργούνται οικονομική επιτροπή και ποιότητας ζωής!

Μία τεράστια αλλαγή που θα προσθέσει γραφειοκρατία και θα αφαιρέσει δημοκρατική και αποκεντρωμένη λειτουργία, είναι η κατάργηση ων ΝΠΔΔ και των σχολικών επιτροπών.

Με το νόμο, καταργούνται τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ), τα οποία ενσωματώνονται στον πυρήνα των δήμων. Το πάσης φύσεως προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού ορισμένου χρόνου, μεταφέρεται πλέον στον δήμο. Ίδια λογική θα ισχύσει και για τη διαχείριση των σχολικών μονάδων, που σήμερα γίνεται από τις σχολικές επιτροπές, οι οποίες θα περάσουν στους δήμους. Τα χρήματα που θέλει ένα σχολείο για θέρμανση ή για βελτίωση του σχολικού κτιρίου θα τα διαχειρίζεται ο δήμος κεντρικά και όχι η σχολική επιτροπή.

Ιδίως για τις σχολικές επιτροπές τα έξοδα για πετρέλαιο, για επισκευές και συντήρηση θα προβλέπονται εφεξής στον Ενιαίο Δημοτικό Προϋπολογισμό.

Οι βασικές προβλέψεις

Ο νέος νόμος για την Αυτοδιοίκηση:

• επαναφέρει τον ορισμό των αντιδημάρχων αποκλειστικά από την παράταξη του δημάρχου (άρθρο 3)
• προβλέπει τη δυνατότητα ανάκλησης του ορισμού των αντιδημάρχων από τον δήμαρχο οποτεδήποτε (άρθρο 3).
• τροποποιείται η διαδικασία ανάδειξης του προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου. Για κάθε θέση του προεδρείου, πλέον υποδεικνύεται ένας υποψήφιος από τον επικεφαλής κάθε παράταξης, στον οποίο δίδεται η εξουσία να αποφασίσει, λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθεση της παράταξής του. Η ψηφοφορία καθίσταται φανερή (άρθρο 4).
• Προβλέπεται ότι δεν είναι δυνατή η διαγραφή του επικεφαλής μιας δημοτικής παράταξης από τα μέλη της, με το σκεπτικό ότι, ως αρχηγός του συνδυασμού που πλειοψήφησε, διαθέτει την άμεση λαϊκή νομιμοποίηση για την εφαρμογή του προγράμματος που εξήγγειλε, το οποίο και «εγκρίθηκε» από την τοπική κοινωνία διά της ψήφου (άρθρο 5).
• προβλέπεται ότι δημοτικός σύμβουλος που ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε χάνει και τη θέση που κατείχε, λόγω της ιδιότητας του συμβούλου δημοτικής παράταξης, σε πάσης φύσης συλλογικά όργανα, επιτροπές και συμβούλια και δεν μπορεί να παραμείνει ή να οριστεί αντιδήμαρχος ως λογικό απότοκο της εφαρμογής πλειοψηφικού συστήματος (άρθρο 5).
• περιορίζεται η υποχρεωτική δια ζώσης διεξαγωγή της συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου σε μία φορά τον μήνα, καθώς η εμπειρία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID – 19 την προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο κατέδειξε ότι τα σύγχρονα μέσα τηλεδιάσκεψης διευκολύνουν τη διεξαγωγή συνεδριάσεων εξ αποστάσεως (άρθρο 6)
• απαλείφεται η υποχρέωση ενημέρωσης των μελών του δημοτικού συμβουλίου με φυσικό τρόπο, καθώς η ηλεκτρονική ενημέρωση πλέον έχει καταστεί συνήθης πρακτική που διευκολύνει την άμεση ενημέρωση όλων των μελών και ορίζει υποχρεωτική ελάχιστη προθεσμία δύο ημερών για την ενημέρωσή τους για τα θέματα των συνεδριάσεών του, προκειμένου να έχουν ικανό χρόνο ενημέρωσης και προετοιμασίας (άρθρο 6)
• ορίζεται η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του δημοτικού συμβουλίου ως προϋπόθεση για την έγκριση της συζήτησης κατεπειγόντων ή εκτός ημερησίας διάταξης θεμάτων (άρθρο 6)
• διευκρινίζεται ότι το δικαίωμα ψήφου προέδρων δημοτικών κοινοτήτων στα δημοτικά συμβούλια ασκείται επί θεμάτων που αφορούν αποκλειστικά τις δημοτικές κοινότητες που εκπροσωπούν (άρθρο 6)
• Εισάγεται ειδική μη – αποφασιστικού χαρακτήρα διμηνιαία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον έλεγχο των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής. Σε αυτή τη συνεδρίαση γίνεται συζήτηση για έως δέκα (10) θέματα που θέτουν οι σύμβουλοι εγκαίρως και απαντάει ο εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής (άρθρο 7)
• Καταργούνται η οικονομική επιτροπή και η επιτροπή ποιότητας ζωής, στη θέση των οποίων λειτουργεί εφεξής η δημοτική επιτροπή.
• καθιερώνονται δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ανοιχτά διαθέσιμα δεδομένα σε όλους τους πολίτες και επιβράβευση των αποδοτικότερων. Στόχος είναι η δημόσια απεικόνιση κρίσιμων δεδομένων των δήμων και των περιφερειών, βασισμένων σε διεθνή πρότυπα. Με τον τρόπο αυτό, ο πολίτης θα μπορεί να βλέπει, σε ένα κεντρικό σημείο, κρίσιμα δεδομένα για τη λειτουργία των ΟΤΑ και να συγκρίνει τις επιδόσεις τους.

ΣΥΡΙΖΑ: Αντισυνταγματική η διάλυση των ΝΠΔΔ των ΟΤΑ

Σφοδρή είναι η κριτική που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ στο νέο (αιφνιδιαστικό, αφού κατατέθηκε μόλις μία εβδομάδα πριν τις τοπικές εκλογές χωρίς καμία προαναγγελία), νόμο κάνοντας λόγο για “επίδειξη αδίστακτου νομοθετικού αυταρχισμού”. Άλλωστε και η ΚΕΔΕ ζήτησε από το υπουργείο Εσωτερικών να αναβληθεί η κατάθεση του νομοσχεδίου, ώστε να προηγηθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές που απέχουν μόλις λίγες ημέρες.

Κατά το ΣΥΡΙΖΑ, επιδιώκεται η απόλυτη επικράτηση του δημαρχοκεντρικού μοντέλου, με ρυθμίσεις που ενισχύουν τις εξουσίες του δημάρχου και αποδυναμώνουν τις παρατάξεις μειοψηφίας, δηλαδή την αντιπολίτευση, με τις εξής ρυθμίσεις:

– ο αντιδήμαρχος ορίζεται πλέον αποκλειστικά από την παράταξη του δημάρχου.

– ο δήμαρχος μπορεί να καθαιρεί οποτεδήποτε τον αντιδήμαρχο, χωρίς καν να υποχρεούται να αιτιολογήσει την απόφασή του.

– καταργούνται οι οικονομικές επιτροπές και οι επιτροπές ποιότητας ζωής, ρύθμιση εντελώς αντιδημοκρατική αλλά και προβληματική, ως προς τη λειτουργικότητά της, γιατί συγχωνεύει δοκιμασμένα συλλογικά όργανα σε ένα χαοτικό, δυσλειτουργικό σύνολο, με πλήθος ετερόκλητων αντικειμένων. Η κυβέρνηση αυξάνει περαιτέρω το ποσοστό εκπροσώπησης της πλειοψηφίας στις επιτροπές αυτές, στο 70% και στο 80%. Για παράδειγμα, στις πενταμελείς επιτροπές θα μετέχει ένας από την αντιπολίτευση, στις επταμελείς θα μετέχουν δύο από την αντιπολίτευση, στις εννεαμελείς θα μετέχουν τρεις.

– ψαλιδίζονται κοινωνικές και πολιτιστικές υπηρεσίες που οφείλουν να παρέχουν οι δήμοι στους πολίτες, μέσω των φορέων και οργανισμών, με τη διάλυση των ΝΠΔΔ των δήμων και των σχολικών επιτροπών και τη μεταφορά τους στους δήμους.

– τα ΝΠΔΔ των δήμων διαλύονται κατά το “πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι” αφού δεν έχουν περιληφθεί στο νομοσχέδιο οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την τεκμηρίωση της ανάγκης κατάργησης των ΝΠΔΔ και τη μεταφορά τους στους δήμους. Δεν προβλέπεται αξιολόγηση των δομών, με βάση ενιαία και συγκεκριμένα κριτήρια, κοινωνικά, οικονομικά, διοικητικά που θα δείξουν τη λειτουργικότητα, την αποτελεσματικότητα, τη χρησιμότητα και τη βιωσιμότητα των φορέων αυτών.

– η κυβέρνηση αφήνει και “παραθυράκια”, αφού με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών και ύστερα από αίτηση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, που υποβάλλεται έως 15 Νοεμβρίου, δηλαδή μέσα στις εκλογές, που θα συνοδεύεται και με αιτιολόγηση με ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία δύναται να εξαιρεθούν κάποια νομικά πρόσωπα, λόγω εξειδικευμένου αντικειμένου απόδοσης έργου και ευρύτερης αναγνώρισης.