Πραγματοποιήθηκαν σήμερα οι τελετές τιμής και μνήμης στο Σέρβικο Μνημείο του Άη Μαθιά και στο μνημείο του Γιάννη Γιαννούλη.
Σύμφωνα με το Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας:
Επικεφαλής της πολυπληθούς Σέρβικης αντιπροσωπείας ήταν ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας Ζόραν Άντιτς. Συμμετείχαν ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Άμυνας της Σερβίας και των ενόπλων δυνάμεων της χώρας ο στρατηγός Σινισα Ράντοβιτσ, ο επίτιμος πρόξενος της Σερβίας Σπύρος Μάστορας, ο Πρέσβης της Βοσνίας Ερζεγοβίνης στην Ελλάδα Ντράκαν Βούκοβιτς και ο πρόξενος της Δημοκρατίας της Σερβίας στην Ελλάδα Ντέαν Μάτσκοβιτς.
Στο Σέρβικο μαυσωλείο στον Άγιο Ματθαίο μετά την επιμνημόσυνη δέηση που έψαλαν στα Σερβικά και Ελληνικά Σέρβοι και Έλληνες ιερωμένοι, πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων.
Ακολούθησε επίσημη τελετή και στο υψηλότερο μέρος του χωριού όπου βρίσκεται το μνημείο του Γιάννη Γιαννούλη, ενός ταπεινού αγρότη που βοήθησε πάρα πολύ τους Σέρβους την περίοδο που βρισκόταν στην περιοχή τόσο με τροφή από την οικογενειακή του παραγωγή και τα κοπάδια του όσο και προσφέροντας τα χωράφια του προκειμένου να ταφούν οι νεκροί των ταλαιπωρημένων Σέρβων στρατιωτών.
Στο μνημείο του Γιάννη Γιαννούλη πραγματοποιήθηκε επίσης επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων .
Στη συνέχεια οι κάτοικοι του Άη Μαθιά προσέφεραν ένα κέρασμα στους φιλοξενούμενους Σέρβους στην αίθουσα που διαθέτουν.
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Νότιας Κέρκυρας Κώστας Λέσσης τόνισε την ιδιαίτερη σχέση που έχει ο λαός όλης της περιοχής δεδομένου ότι οι Σέρβοι την περίοδο 1916-1918 φιλοξένησαν τους χιλιάδες κατατρεγμένους Σέρβους στρατιώτες και πολίτες σε πολλά χωριά. Η μεραρχία της Σουμαντία κατέληξε στα χωριά της Μεσογγής , Επισκοπιανών , Στρογγυλής και η μεγάλη μεραρχία του Δρίνα στον Άη Μαθιά, όπου από τότε υπάρχει το Σέρβικο κοιμητήριο με το μνημείο του και η Σέρβικη βρύση. Στο χωριό Βραγγανιώτικα υπήρχε ένα μικρό νοσοκομείο, ενώ στο Χλωμό υπήρχε η λέσχη των Σέρβων αξιωματικών.
¨Χρέος μας είναι να διατηρήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη και να την κάνουμε γνωστή στις νεότερες γενιές μέσω των κοινών δράσεων και εκδηλώσεων¨ υπογράμμισε ο Κώστας Λέσσης .
Τέλος ανακοινώθηκε η κοινή πρόθεση της Σερβικής πλευράς και του Δήμου Νότιας Κέρκυρας να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την αδελφοποίηση του Δήμου Νότιας Κέρκυρας με το Δήμο της Λιουμπόβια που βρίσκεται στη Δυτική Σερβία.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Ο πρώτος Βαλκανικός Πόλεμος έληξε επίσημα με την συνθήκη του Λονδίνου τον Μάιο του 1913. Η ειρήνη στην περιοχή των Βαλκανίων δεν κράτησε πολύ, καθώς η δολοφονία του αυστριακού διαδόχου στο Σαράγεβο της Βοσνίας στις 28 Ιουνίου 1914, έγινε αιτία πολέμου ανάμεσα στην Αυστρία και τη Σερβία. Στο πλευρό της Σερβίας μπήκαν η Ρωσία, η Γαλλία και η Αγγλία, ενώ η Γερμανία συντάχθηκε με την Αυστροουγγαρία. Έτσι ξεκίνησε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι Σέρβοι αντιστάθηκαν σθεναρά και η Αυστρία δεν κατόρθωσε εύκολα να τους νικήσει. Την “πόρτα” στην Αυστροουγγαρία άνοιξε η Βουλγαρία.
Ο στρατός της Σερβίας ηττήθηκε και τον Οκτώβριο κατελήφθη το Βελιγράδι.
Ο στρατός και ο άμαχος πληθυσμός άρχισαν να αποσύρονται προς τα νότια. Στο τέλος του Νοέμβρη του 1915 ξεκίνησε για τους Σέρβους μια οδυνηρή πορεία μέσα στα αλβανικά βουνά, ένας Γολγοθάς μέσα στον βαρύ χειμώνα. Όσοι κατάφεραν να επιζήσουν έφτασαν στα λιμάνια της Αδριατικής, όπου τους περισυνέλεξαν τα συμμαχικά πλοία και τους μετέφεραν στην Κέρκυρα. 150 χιλιάδες Σέρβοι πρόσφυγες φτάνουν στην Κέρκυρα
Υπό την απειλή ότι ο σερβικός στρατός μπορεί να αποτελέσει εστία μολύνσεων για τους κατοίκους του νησιού, οι σύμμαχοι πήραν δραστικά μέτρα. Δημιούργησαν λιμοκαθαρτήριο στο Λαζαρέτο.Ενώ οι περισσότεροι μεταφέρθηκαν στο Βίδο. Αρχικά, θάβονταν στις βραχώδεις ακτές και σε αβαθείς τάφους. Οι νεκροί πολλαπλασιάζονταν δραματικά κι έτσι, με τις βάρκες ενός γαλλικού υγειονομικού πλοίου, μεταφέρονταν και ρίχνονταν στην θάλασσα, όπου έμειναν για πάντα. Στην Κέρκυρα, υπήρχαν 28 νεκροταφεία δίπλα στα στρατόπεδα των σερβικών μεραρχιών, τα μεγαλύτερα στο Άγιο Ματθαίο (520 τάφοι) και στο Κατωμέρι (500), ενώ αμέτρητοι τάφοι βρίσκονται “σπαρμένοι” στο νησί.
Ο Αη Μαθιάς είναι από το 1993 αδελφοποιημένος με την κωμόπολη του Πέρνιαβορ και δύο ακόμη χωριά.