Μον Ρεπό, 30 χρόνια πριν

Για την Κέρκυρα, αναπόφευκτα, η υπόθεση της Παλαιόπολης – Μον Ρεπό βγαίνει στο προσκήνιο, περίπου σαν υπόθεση ταυτισμένη με την μοναρχική περίοδο.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΧΕΙ ΓΡΑΦΤΕΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΑΡΧΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ CORFUPRESS.COM

O θάνατος και η ταφή του Κωσταντίνου Γλύξμπουργκ επαναφέρουν και αναζωπυρώνουν όχι μόνο συζητήσεις με ιστορικό περιεχόμενο σχετικά με την μοναρχία, την παρουσία και τον ρόλο της στην χώρα αλλά και μνήμες.
Για την Κέρκυρα, αναπόφευκτα, η υπόθεση της Παλαιόπολης – Μον Ρεπό βγαίνει στο προσκήνιο, περίπου σαν υπόθεση ταυτισμένη με την μοναρχική περίοδο. Ανήκω σε μια γενιά που πέρασε τα παιδικά χρόνια στην χούντα και την εφηβεία της στην μεταπολίτευση, έτσι τους βασιλιάδες εν δράσει, δεν τους γνωρίσαμε. Μάθαμε όμως ιστορία και κάποιες από τις δικές της”προεκτάσεις” συναντήθηκαν – με έναν κάποιο τρόπο – και μαζί μας..

Το “άβατο”

Στην δική μου “φουρνιά” ο τεράστιος κλειστός χώρος του Μον Ρεπό αποτελούσε τόπο απαγορευμένο και άρα, κάπως “μυστηριώδη”…
Το Άβατο των Γλύξμπουργκ στην Κέρκυρα, η θερινή κατοικία της βασιλικής οικογένειας παρέμενε ερμητικά κλειστή και απρόσιτη εκείνα τα χρόνια, ξέραμε μόνο ότι απαγορεύεται αυστηρα η είσοδος. Μετά την πτώση της χούντας, όσοι το έφερε η ζωή να εμπλακούμε από μικρή ηλικία στις πολιτικές “ζυμώσεις” της εποχής από τα δημοκρατικά – λαικά – αριστερά, ακούγαμε σποραδικά να μπαίνει το θέμα του Μον Ρεπό, θυμάμαι, μου έχει κρατηθεί στην μνήμη, ακούγαμε για μια περίοδο το σύνθημα “το Μον Ρεπό πανεπιστήμιο”.
Τα χρόνια που περνούσαν, με τις πολιτικές εξελίξεις και αλλαγές που έφεραν, χωρίς να αλλάζει κάτι σχετικά με το Μον Ρεπό, μάλλον επιβεβαίωναν στα μάτια και στην σκέψη μας τα “περίπλοκα” και τα “υψηλά διακυβεύματα” της υπόθεσης.
Ήταν όμως φανερό ότι το θέμα του Μον Ρεπό απασχολούσε τόσο την μεγάλη πλειοψηφία του δημοκρατικού λαού της Κέρκυρας, όσο και τους πρώην κατόχους, την μοναρχική οικογένειας των Γλύξμπουργκ, που μάλιστα κλιμάκωνε τις διεκδικητικές κινήσεις της, ειδικά στην κυβερνητική περίοδο Κωσταντίνου Μητσοτάκη.

Η μαζική λαϊκή αντίδραση

Μέσα σε ένα σκηνικό μαζιικότατων λαικών εκδηλώσεων με παλμό – δυναμισμό και ενότητα, ο Δήμος της Κέρκυρας άνοιξε το βράδυ της 4ης Οκτώβρη 1992 την πύλη του Μον Ρεπό για να περάσει το ποτάμι του λαού και της κερκυραϊκής νεολαίας και να περπατήσει στα τελευταία απαγορευμένα εδάφη της κερκυραϊκής γης και ιστορίας. Για να περπατήσει στην δική του γη και να δει – επιτέλους με τα μάτια του – αυτά που είχαν ήδη δημιουργήσει και πληρώσει οι πρόγονοί του
Μαζική πράγματι η κινητοποίηση του κόσμου, μεγαλύτερων και νεότερων ηλικιών, όλοι είχαμε συμβάλλει σε αυτό, ο καθένας όσο μπορούσε, στοιχείο ξεκάθαρο και απόδειξη μιας ώριμης λαικής βούλησης. Από το αφετηριακό αυτό σημείο και μετά, ξεκίνησε αναμφίβολα ένας κρίσιμος, σκληρός και περίπλοκος αγώνας πολιτικών και νομικών εξελίξεων μέχρι το τέλος, που αποτελεί σίγουρα ένα ξεχωριστό σημαντικό κεφάλαιο.

Η αποκάλυψη της Παλαιόπολης στους Κερκυραίους

Είναι αλήθεια ότι αυτό που είδε ο κερκυραϊκός λαός με τα μάτια του στο ανοιχτό και ελεύθερο κτήμα του Μον Ρεπό, της Παλαιόπολης, ήταν ένας υπέροχος τόπος, σπάνιας ομορφιάς, παρά την πολυετή εγκατάλειψη του. Μαζί με όλα τα άλλα πανέμορφα, είδαμε και τους αρχαίους ναούς του τόπου μας, που παρέμεναν εκεί κρυμμένοι από το βλέμμα του λαού , ελέω της “αγίας” μοναρχικής οικογενείας.
Από το πρώτο βράδυ, άν θυμάμαι καλά, βρέθηκα να εργάζομαι “αποσπασμένος” στο Μον Ρεπό – Παλαιόπολη. Δούλευα τότε σε ένα μεγάλο συνεργείο που εκτελούσε εργασίες που είχαν συστηματικά ξεκινήσει στα φρούρια της Κέρκυρας. Σιγά – σιγά οργανώθηκε στοιχειωδώς η παρουσία του Δήμου – του Δημοσίου στον χώρο, με συγκεκριμένο πρόγραμμα λειτουργίας. και προσωπικό.

Ανθρώπινος χείμαρρος

Έμεινα εκεί πολλούς μήνες, έτσι δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι κυριολεκτικά έζησα άμεσα και πρωταγωνιστικά την ένταση και την πλοκή της πρώτης περιόδου του ελεύθερου Μον Ρεπό. Δυο ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου.
Το πρώτο, ο ανθρώπινος χείμαρρος που
κατέκλυζε καθημερινά τον χώρο. Κερκυραίοι κάθε ηλικίας, σχολεία, παρέες, επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, επαναλαμβάνω χιλιάδες άνθρωποι, ένας ασταμάτητος χείμαρρος. Ήταν καθήκον μου – μεταξύ άλλων – να ενημερώνω και να απαντώ σε συνεχείς ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία του χώρου, σχετικά με τα νέα δεδομένα και πολλά άλλα παρεμφερή που προέκυπταν.
Συχνά οι συζητήσεις ήταν έντονες, πρέπει όμως να πω πως σε καμμία περίπτωση δεν θυμάμαι να ξεπέρασαν τα αποδεκτά όρια. Παράλληλα ήταν φανερό ότι ο κόσμος, οι επισκέπτες στην συντριπτική τους πλειοψηφία απολάμβαναν πραγματικά αυτή τη νέα πραγματικότητα, την στήριζαν πραγματικά.

Η συνύπαρξη!

Το δεύτερο στοιχείο αυτής της πρώτης περιόδου του ελεύθερου – Δημόσιου Μον Ρεπό έχει ένα αυξημένο ενδιαφέρον. Αφορά ένα “ιδιότυπο καθεστώς” συνύπαρξης μας με τους εκπρόσωπους “φύλακες” της μοναρχικής οικογένειας που – έστω και εντελώς περιθωριοποιημένοι από τα γεγονότα και τον λαικό χείμαρρο – παρέμεναν στον χώρο, με βάση εντολές που είχαν από τα αφεντικά και με την “προσδοκία” κάποιων ευνοϊκών για αυτούς εξελίξεων…
Παρότι είναι και αυτό ένα κεφάλαιο με πιθανότατα “κρυφό” περιεχόμενο, καθώς υπήρξαν καταστάσεις, ας μείνουμε στην βασική εκτίμηση, ότι δεν θυμάμαι να εκφράστηκαν δημόσια σημαντικά περιστατικά εντάσεων στο πλαίσιο αυτής της ιδιόμορφης συγκατοίκησης των δύο “ιστορικά” διαφορετικών εποχών και κόσμων.

Είναι δικός μας!

Πέρασαν από τότε 30 ολόκληρα χρόνια. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν συμβεί πολλά. Νέοι κίνδυνοι καραδοκούν, πάντα όμως θα υπάρχει και ο λαικός χείμαρρος.
Ακούω τακτικά κριτικές και παρατηρήσεις για την σημερινή κατάσταση και τα προβλήματα στο Μον Ρεπό. Εύλογες και δίκαιες παρατηρήσεις και κριτικές. Σίγουρα πρέπει να δούμε συστηματικά και μεθοδικά τα θέματα του σπουδαίου αυτού χώρου.
Δεν πρέπει όμως ούτε στιγμή να ξεχνάμε την μεγάλη – την ποιοτική και καθοριστική διαφορά. Αυτός ο ανεκτίμητης αξίας χώρος είναι πια ελεύθερος, είναι δικός μας. Εχουμε χρέος να τον υπερασπιστούμε, να τον προστατεύσουμε, να τον βελτιώσουμε πραγματικά. Γιατί είναι δικός μας – είναι λεύτερος.

* Ήταν εργαζόμενος της ΑΝΕΔΚ τοποθετημένος στο Μον Ρεπό, όταν άνοιξε από το Δήμο Κερκυραίων