Ζούμε στην εποχή της ραγδαίας, εκθετικής, ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης, ζούμε σε μια εποχή “μαύρου κύκνου”, που όλα αυτά που δεν περιμέναμε ποτέ να γίνουν γίνονται, “βίαια”, και απότομα, και μεταμορφώνουν και την κοινωνία, αλλά και θέτουν και τεράστια ερωτήματα, όχι μόνο ως προς την μεταμόρφωση της ανθρώπινης Εργασίας, αλλά και ως προς την ίδια της την ύπαρξη. Δημιουργείται πλέον, ή μάλλον αποκρυσταλλώνεται, με ξεκάθαρο τρόπο, η Γενική Διάνοια, ο συλλογικός νους, αυτό δηλαδή που ο Μαρξ είχε προβλέψει, εκατοντάδες χρόνια πρίν, και που πρόσφατα σε ομιλία του είχε αναφέρει και ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης( γενική νοημοσύνη).
Όλη η ανθρώπινη γνώση, η επιστήμη, η τεχνολογία, τα ανθρώπινα επιτεύγματα “συγκεντρώνονται”, σε ένα “μέρος”, σε έναν “νου”, κάτι το οποίο μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να ανοίξει τον δρόμο για μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές. Αυτός ο “νους” μπορεί να κάνει διαγνώσεις καλύτερα από γιατρούς, να βγάζει σχέδια καλύτερα από μηχανικούς, και να επιχειρηματολογεί καλύτερα από δικηγόρους. Αυτός ο “νους” καθημερινά βελτιώνεται, “μαθαίνει” μόνος του, και τελειοποιείται.
Δεν έχει σημασία αν, όπως λέει ο Τσόμσκι, ο τρόπος λειτουργίας της τεχνητής νοημοσύνης είναι διαφορετικός από αυτόν του ανθρώπινου εγκεφάλου ( αν και ακόμα και αυτό μένει να το δούμε) αλλά το ότι τα αποτελέσματα της λειτουργίας της αγγίζουν, και σε πολλούς τομείς ξεπερνούν, αυτά την ανθρώπινης σκέψης και λειτουργίας. Είναι δεδομένο ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη λειτουργεί με τεράστιο όγκο δεδομένων και με τεράστια υπολογιστική ισχύ, και ο ανθρώπινος εγκέφαλος με “αντίληψη” και φαντασία, αλλά αυτό δεν αλλάζει το αποτέλεσμα, δηλαδή τις ικανότητες και τα επιτεύγματα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η σπουδαιότητα της εκρηκτικής εξέλιξης της Τεχνητής Νοημοσύνης, και οι κοσμοϊστορικές αλλαγές που αυτή μπορεί να προκαλέσει είναι αντικείμενο συζήτησης σε όλα τα παγκόσμια φόρουμ, στο world economic forum, στους G8 κτλ. Δεκάδες άρθρα και αναλύσεις γράφονται καθημερινά για τον αντίκτυπο που αυτή θα έχει στην λεγόμενη αγορά εργασίας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για το Μέλλον της Ανθρωπότητας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης : “Οι προγνώσεις είναι μάλλον δυσοίωνες για τους εργαζομένους, καθώς θεωρείται κατά 50% βέβαιο ότι εντός των επόμενων τεσσάρων δεκαετιών η Τεχνητή Νοημοσύνη θα έχει προοδεύσει τόσο ώστε να θέσει τον άνθρωπο εκτός παραγωγικής διαδικασίας σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς επαγγελματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, εικάζεται ότι σε 120 χρόνια θα έχει εκλείψει τελείως η έννοια της εργασίας για τον άνθρωπο – τουλάχιστον με τον συμβατικό τρόπο”.
Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί, και θα δημιουργήσει πολύ πιο έντονα στο κοντινό μέλλον, όχι απλά στρατιές ανέργων, με την παραδοσιακή έννοια, αλλά ανθρώπων που δεν θα μπορούν να ενταχθούν στην παραγωγική/οικονομική διαδικασία, ανθρώπων δηλαδή και κοινωνικά και οικονομικά αποκομμένων και περιθωριοποιημένων. Η πρώτη γραμμή άμυνας του συστήματος είναι τα passes, που ήρθαν για να μείνουν, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, και η πειραματική, για την ώρα, μείωση του χρόνου/ημερών εργασίας. Όλα αυτά δεν είναι μαρξιστικές πολιτικές για τους τεμπέληδες, όπως κάποιοι “φιλελεύθεροι” λένε, ούτε προοδευτικά μέτρα, όπως κάποιοι αριστεροί ισχυρίζονται αλλά αναγκαίες, προσεχτικά σχεδιασμένες, συστημικές πολιτικές διαχείρισης των παραπάνω, συστημικών/ αντικειμενικών προβλημάτων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, των ραγδαίων αλλαγών στην Εργασία, και της αντικειμενικής αύξησης της ανεργίας λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης, η συζήτηση, και για το μέλλον της Εργασίας, αλλά και για το μέλλον των ανθρωπίνων κοινωνιών, πρέπει να μπει στην σωστή της βάση, βάση δηλαδή που να συμβαδίζει και να λαμβάνει υπόψη της τις ραγδαίες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις.
Στο κοντινό μέλλον θα συγκρουστούν δύο “κόσμοι”, δύο “φιλοσοφίες”, δύο “πολιτικές”.
Από την μια οι δυνάμεις της συντήρησης και του αναχρονισμού που ,βρισκόμενες εκτός τόπου και χρόνου, και κάνοντας ότι δεν βλέπουν τις τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις, ανεβάζουν τα όρια συνταξιοδότησης στα 67 ( ! ) και τάζουν “περισσότερες δουλειές” για να ” μειωθεί η ανεργία” ,την ίδια στιγμή που οι εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη είναι κατακλυσμιαίες, και από την άλλη οι δυνάμεις που θα απαιτήσουν την αξιοποίηση και την διάχυση, της Τεχνητής Νοημοσύνης, και της Επιστήμης γενικότερα, για την βελτίωση της ζωής των εργαζομένων, την μείωση της εκμετάλλευσής , και το πέρασμα της ανθρωπότητας σε ένα ανώτερο κοινωνικό σύστημα…
Εξαίρετος όπως συνήθως