Σύμμαχοι κι εταίροι αποφάσισαν, Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές. Οι ανάγκες για φυσικό αέριο και η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία επιτάσσουν εδώ και τώρα εξορύξεις σε Αιγαίο και την ευρύτερη ανατολική Μεσόγειο…
Προς τούτο, οι πολυεθνικές Exxon Mobil – Total – Enel…, έχουν ήδη πάρει θέση στις υπό διευθέτηση θαλάσσιες περιοχές…
Η ταυτότητα και μόνον των προαναφερθεισών εταιρειών…, αναδεικνύει και τα κράτη που συνασπίζονται υπέρ της προαναφερθείσας απόφασης…, και πέραν των όποιων διπλωματικώς κολακευτικών λόγων υπέρ της Ελλάδας…
Στο τραπέζι, Υφαλοκρηπίδα και θαλάσσιες ζώνες μόνον, ισχυρίζεται η ελληνική κυβέρνηση. Όλα τα θέματα, από Καστελόριζο μέχρι και μειονότητες δυτικής Θράκης και Ρόδου, αντιτείνει ο Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένης και αυτής ταύτης, της αποστρατικοποίησης των νησιών του αιγαίου…
Όσο κι αν ακούγεται παράξενο και παρά τα καλά διπλωματικά λόγια, προς την Ελλάδα, σύμμαχοι και εταίροι συγκλίνουν με το μέρος της Τουρκίας δηλαδή, διάλογος εφ΄όλης της ύλης και με ανοιχτή ατζέντα.
Μ΄ άλλα λόγια κι απλές λέξεις, η αναθεώρηση της συνθήκης της Λοζάνης κι εκείνης των Σεβρών, είναι επί τάπητος και μπροστά μας
Συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στα Ηνωμένα Έθνη
Στο ανωτέρω περιγραφέν κλίμα έγινε την περασμένη Τετάρτη η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Η συνάντηση διήρκησε μία ώρα και έλαβε χώρα στο «σπίτι της Τουρκίας», στη Νέα Υόρκη και σε αυτή συμμετείχαν από ελληνικής πλευράς ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και η διευθύντρια του διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Άννα – Μαρία Μπούρα, ενώ από την τουρκική πλευρά ήταν παρόντες ο διοικητής της ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν και ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου της Τουρκίας, Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
«Με την Τουρκία, έχουμε διαφορές εδώ και χρόνια. Μπορούμε να συμφωνούμε ότι διαφωνούμε, όσον αφορά τα εδαφικά θέματα», σημείωσε ο Πρωθυπουργός πριν από τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, σε συνέντευξη στο CNN.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, αναμένει οι δύο χώρες, να συνεργαστούν στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, μία κοινή πρόκληση που αντιμετωπίζουν και η Ελλάδα και η Τουρκία.
Συνεχίζοντας για τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως «είναι μακρές και έχουμε μια βασική διαφορά με την Τουρκία, τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι εύκολο να επιλυθεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα πεδία ή να έχουμε έναν βαθμό τουρκικής επιθετικής συμπεριφοράς που ωθεί τις δύο χώρες στις παρυφές μιας ένοπλης σύγκρουσης».
Η σημειολογική σημασία της διπλωματίας.
Εκείνο που έγινε θέμα συζήτησης και βαθιάς ανάλυσης όλων των παρατηρητών στις σχέσεις Ελλάδας Τουρκίας είναι ότι οι δύο ηγέτες δεν προέβησαν σε από κοινού δηλώσεις, ούτε κοινό ανακοινωθέν από τη συνάντηση υπήρξε, όπως είθισται στην διπλωματική πρακτική.
Τούτων όλων δοθέντων, η ελληνική πολιτική ελίτ, οφείλει να εξετάσει τις προθέσεις της γείτονος χώρας, όπως αυτές εκφράζονται από επίσημα πολιτικά χείλη.
Είναι σαφές πως το θέμα ελληνοτουρκικές σχέσεις χωρίζονται σε δύο σκέλη : α. Το Κυπριακό και β. τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, αυτές καθ΄ εαυτές.
Τουρκία – Κυπριακό
Ο Τούρκος Πρόεδρος, σε συνάντησή του με δημοσιογράφους υποστήριξε ότι, «η προσέγγισή μας για την Κύπρο είναι σαφής εδώ και πολύ καιρό. Είναι πλέον ξεκάθαρα κατανοητό ότι οι φόρμουλες ομοσπονδίας δεν είναι ρεαλιστικές και δεν θα λειτουργήσουν. Η απόρριψη αυτής της πραγματικότητας δεν είναι τίποτε άλλο από την επιβολή μη λύσης στο νησί».
Στη συνέχεια σημείωσε ότι «έχουμε προσπαθήσει να βρούμε μια δίκαιη και μόνιμη λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Προσκαλέσαμε τους συνομιλητές μας να το διασφαλίσουν αυτό. Κάναμε επίσης άλλη μια πρόσκληση προς τη διεθνή κοινότητα».
Τονίζοντας ότι «η αναγνώριση της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» ως ανεξάρτητου κράτους είναι το μόνο βήμα, το πιο αποτελεσματικό βήμα που θα συμβάλει στη λύση του Κυπριακού» πρόσθεσε ότι «δεν αναγνωρίζουμε καμία άλλη επιλογή. Είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε μέχρι τέλους τα δικαιώματα της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» στο πλαίσιο των εγγυητικών δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται από το διεθνές δίκαιο.
Ελληνοτουρκικές Σχέσεις
Στο κεφάλαιο των Ελληνοτουρκικών Σχέσεων, αυτών καθ εαυτών, η Τουρκία εμφανίζεται ως αναγνωρισμένη Μεγάλη Περιφερειακή Δύναμη, που, (κακά τα ψέματα), αναγνωρίζουν, οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κίνα, η Ρωσία κι όλες οι μεγάλες χώρες με ιδιαίτερη οικονομική ισχύ.
Μέσα σ αυτό το διεθνές ευνοϊκό κλίμα, το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών θέτει εκ νέου ο Ταγίπ Ερντογάν, υποστηρίζοντας πως είχε σχετική συζήτηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Βίλνιους. Διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα διαψεύδουν τους τουρκικούς ισχυρισμούς, δηλώνοντας πως ζητήματα κυριαρχίας ούτε ετέθησαν ούτε θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης.
Πέραν των όσων δημοσίως λέγονται, το πιο «καυτό» θέμα στη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στην Νέα Υόρκη ήταν και η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και το τι θα περιλαμβάνει το συνυποσχετικό, που θα συντάξουν από κοινού οι δύο πλευρές. Αξίζει να επισημανθεί πως, πάγια εθνική θέση της Ελλάδας εδώ και πενήντα χρόνια είναι ότι η μοναδική διαφορά που έχουμε με τους γείτονες είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, Αντιθέτως ο κ. Μητσοτάκης έχει μιλήσει επανειλημμένως δημόσια για επίλυση «των διαφορών» με την αναθεωρητική Τουρκία και την οριοθέτηση των «θαλασσίων ζωνών» στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, οι «θαλάσσιες ζώνες» ενός κράτους δεν περιλαμβάνουν μόνον την υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, αλλά και τα χωρικά ύδατα ή αιγιαλίτιδα ζώνη και την Συνορεύουσα Ζώνη. Όσον αφορά ειδικά τα χωρικά ύδατα πρέπει να επισημανθεί ότι πρόκειται για εθνικό έδαφος και εκτείνονται αυτή τη στιγμή στα έξι ναυτικά μίλια στο Αιγαίο Πέλαγος, ενώ η Πατρίδα μας διατηρεί, βάσει του Διεθνούς Δικαίου, το δικαίωμα μονομερούς επέκτασης τους στα 12 ναυτικά μίλια.
Ναι ή όχι στη Χάγη;
Σύμφωνα, με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η πρόθεση και των δύο πλευρών είναι οι διαπραγματεύσεις να διεξαχθούν με ταχύ ρυθμό, ώστε τους επόμενους μήνες να έχει ξεκαθαρίσει η εικόνα. Υποτίθεται ότι στόχος είναι η υπογραφή συνυποσχετικού με σκοπό οι δύο χώρες να παραπέμψουν τη διαφορά τους για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Και το ερώτημα είναι, εάν η παραπομπή εξυπηρετεί ή όχι το εθνικό συμφέρον, το “ναι ή όχι στη Χάγη”.
Η Ελλάδα μπορεί να υπογράψει το συνυποσχετικό, αν αυτό ζητάει από το Διεθνές Δικαστήριο να οριοθετήσει ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα χωρίς όρους και με βάση το ισχύον διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο έχουν υπογράψει όλες οι χώρες του κόσμου εκτός της Τουρκίας και 1-2 ακόμα.
Κι αν απαιτείται συνυποσχετικό, απαιτείται επειδή η Τουρκία δεν έχει αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Τα «παρεμπίπτοντα ζητήματα»
Τί είναι αυτό που έχει μέχρι τώρα εμποδίζει την παραπομπή στη Χάγη; Την εμποδίζουν οι όροι που θέτει η Άγκυρα: Απαιτεί να παραπεμφθούν στη Χάγη όχι μόνο η νομική διαφορά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, αλλά το σύνολο των τουρκικών μονομερών επεκτατικών διεκδικήσεων, μεταξύ αυτών και τις περιβόητες “γκρίζες ζώνες” και την απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Χρησιμοποιεί, μάλιστα, τον όρο “παρεμπίπτοντα ζητήματα“.