Η ακτινογραφία του νέου ΕΝΦΙΑ – Ποιοι χάνουν, ποιοι κερδίζουν

 Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον νέο ΕΝΦΙΑ. Οι αλλαγές. Αναλυτικά παραδείγματα.

Κατατέθηκε χθες βράδυ στη Βουλή ο νέος ΕΝΦΙΑ με τα βασικά του χαρακτηριστικά να είναι τα εξής:

• Μειώνονται οι συντελεστές του κύριου φόρου και ενοποιούνται κλιμάκια, για μικρές και μεσαίες τιμές ζώνης στα κτίσματα. Παράλληλα, μειώνονται οι συντελεστές σε όλα τα κλιμάκια υπολογισμού φόρου των οικοπέδων. Οι αλλαγές αυτές αφορούν και τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα.
• Καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος μόνο για τα φυσικά πρόσωπα και ενσωματώνεται στον κύριο φόρο. Ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται σήμερα στη συνολική αξία της περιουσίας, εφόσον αυτή υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ και αφορούσε . Ο φόρος αυτός για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται και επιβάλλεται, πλέον, επιπλέον φόρος -υπό μορφή προσαύξησης του κύριου φόρου- ξεχωριστά επί της αξίας κάθε ακινήτου, εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη των 400.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση ακινήτου αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ στο οποίο υπάρχει συνιδιοκτησία ή υπάρχουν περισσότερα από ένα εμπράγματα δικαιώματα κατανεμημένα σε περισσότερα του ενός πρόσωπα (π.χ. ο πατέρας έχει την επικαρπία και το τέκνο την ψιλή κυριότητα) ο επιπλέον φόρος θα υπολογίζεται στο 100% της αξίας της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και εν συνεχεία θα επιμερίζεται στο κάθε πρόσωπο ανάλογα με το ποσοστό της αξίας που κατέχει.
• Επέρχεται αύξηση των συντελεστών έκπτωσης του φόρου των φυσικών προσώπων για τη μικρομεσαία ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα η έκπτωση διαμορφώνεται σε 30% για περιουσία συνολικής αξίας έως 100.000 ευρώ, αντί για περιουσία αξίας έως 60.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, και σε 25% για περιουσία αξίας πάνω από 100.000 ευρώ και μέχρι 150.000 ευρώ, αντί για 20% που ισχύει σήμερα.
• Η καταβολή του φόρου προβλέπεται να γίνει τμηματικά, σε δέκα ισόποσες μηνιαίες δόσεις έως και τον Φεβρουάριο του 2023.

Κερδισμένοι

Μεγάλοι κερδισμένοι του νέου ΕΝΦΙΑ είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν πολλά ακίνητα αλλά η αντικειμενική αξία του καθενός από αυτά δεν υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ ώστε να μπει συμπληρωματικός φόρος. Αυτοί “γλιτώνουν” ένα βάρος που με την παλαιά δομή ήταν δυσβάσταχτο.

Έτσι:

• Ιδιοκτήτης με 4 ακίνητα αντικειμενικής αξίας 300.000 ευρώ το καθένα πληρώνει σήμερα συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ 10.425 ευρώ. Με το νέο καθεστώς που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης δεν θα πληρώνει συμπληρωματικό φόρο.
• Ιδιοκτήτης με 7 ακίνητα στο χαρτοφυλάκιο του αντικειμενικής αξίας 180.00 ευρώ το καθένα πληρώνει συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ 8.085 ευρώ, ενώ για το 2022 ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης δεν θα πληρώσει συμπληρωματικό φόρο.

Συνολικά, πάντως, το 80% των πολιτών, δηλαδή 8 στους 10 φορολογούμενους, θα δει μείωση του ΕΝΦΙΑ στα εκκαθαριστικά του. Οι ωφελούμενοι θα είναι περίπου 5 εκατομμύρια. 2.200.000 απ’ αυτούς θα δουν μείωση άνω του 20% και ειδικότερα 900.000 θα δουν μείωση πάνω από 30%. Ειδικότερα περιουσίες ως 100.000 ευρώ έχουν μείωση του φόρου κατά 30%, με άμεσα ωφελούμενους πάνω από 730.000 φορολογούμενους. Βέβαια ειδικά οι μικρές περιουσίες θα έχουν σε απόλυτο αριθμό μείωση που αν και καλοδεχούμενη δεν αλλάζει σημαντικά το “στατους” των επιβαρύνσεων που αντιμετωπίζουν.

Αναλυτικά

• Σε σχέση με τους συντελεστές βασικού φόρου κτισμάτων στις ζώνες χαμηλότερης και μεσαίας αξίας, το 65% των παλαιών ζωνών να έχει μείωση, το 34% να μείνει σταθερό και μόλις το 1% να δει αύξηση. Οι μειώσεις είναι σημαντικές κυρίως στις περιοχές με τιμή ζώνης από 1.000 έως 2.500 ευρώ. Ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή μείωση 27%. Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6.
• Επίσης κάποιες κλίμακες χαμηλών και μεσαίων ζωνών ενοποιούνται στα επίπεδα της χαμηλότερης κλίμακας. Επίσης μειώνονται σημαντικά οι συντελεστές του βασικού φόρου οικοπέδων, έτσι ώστε το 91% των παλαιών ζωνών να έχει μείωση, το 7% να μείνει σταθερό και μόλις το 2% να δει αύξηση. Η βεβαίωση επί του βασικού φόρου οικοπέδων μειώνεται, πλέον, μεσοσταθμικά περίπου κατά 50%. Ενδεικτικά, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ ανά τ.μ. ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 0,0375 αντί για 0,1850, δηλαδή μειώνεται κατά 80%.

Οι χαμένοι

Στους “χαμένους” μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι ανήκει το 14% περίπου των φορολογουμένων που δεν θα δει καμία μεταβολή στον ΕΝΦΙΑ καθώς σε ένα περιβάλλον μειώσεων αυτοί δεν έχουν “μέρισμα” .

Βέβαια στους πραγματικά ευρισκόμενους σε δύσκολη θέση είναι όσοι είναι ιδιοκτήτες ακινήτων είτε σε περιοχές με μεγάλη αύξηση των τιμών ζώνης είτε σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των φορολογητέων αξιών και των οποίων η φορολογία ήταν πολύ χαμηλή έως τώρα. Πρόκειται για ένα 6% των φορολογουμένων (περίπου 185.000) που θα δουν το λογαριασμό τους να ανεβαίνει. Ακόμα όμως και για το 50% από αυτούς, η ετήσια αύξηση δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ.

Ουσιαστικά πρόκειται για τους έχοντες μεγάλες περιουσίες, οι οποίοι θα επιβαρυνθούν με υψηλότερο φόρο. Αυτό θα συμβεί, διότι για αυτή την κατηγορία, αυξάνεται ο φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο σε όλες τις περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 4.500 ευρώ , επιβάλλεται ένας νέος φόρος ανά ακίνητο εφόσον η αξία του υπερβαίνει τα 400.000 ευρώ ενώ προσαυξάνεται ο συνολικός φόρος που θα πρέπει να πληρώνει κάποιος ιδιοκτήτης αν η περιουσία του υπερβαίνει τα 500.000 ευρώ. Στις περισσότερες των περιπτώσεων πρόκειται για ακίνητα που βρίσκονται σε ακριβές περιοχές, ή σε περιοχές που μπήκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα αλλά και εκεί όπου οι αξίες εκτινάχθηκαν έως 250% από την 1η Ιανουαρίου του 2022 όπως σε τουριστικά νησιά ή σε “φιλέτα” των μεγάλων αστικών κέντρων.

Συγκεκριμένα, για τα φυσικά πρόσωπα που περνάνε τα παραπάνω ορια θα προβλέπεται προσαύξηση επί του βασικού φόρου από 0,20% έως και 1,00% επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα, για κάθε ακίνητο αντικειμενικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ, αν η συνολική περιουσία του φορολογούμενου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ. Θα καταβάλλεται από ιδιοκτήτες ή συνιδιοκτήτες (εφόσον υφίσταται συνιδιοκτησία στην πλήρη ή ψιλή κυριότητα, και επιμερίζεται) με συντελεστές απομείωσης.

Ειδικότερα:

• Από τη νέα κλίμακα προκύπτει ότι ο φόρος ανά τετραγωνικό είναι μειωμένος για όλα τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης έως και 4.000 ευρώ το μέτρο .Ο φόρος αυξάνεται μόνο για τις περιοχές με τιμή ζώνης από 4500 ευρώ και πάνω. Eιδικότερα από 4.500 έως 5.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ο νέος φόρος διαμορφώνεται σε 13,40 ανά τετραγωνικό μέτρο έναντι 11,3 έως τώρα. Για τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ το τετραγωνικό και άνω διαμορφώνεται σε 16,20 ευρώ έναντι 13,0 έως τώρα.
• Αλλάζουν οι εκπτωτικοί συντελεστές που εφαρμόζονται ανάλογα με το ύψος της περιουσίας καθώς καταργούνται για τις πολύ μεγάλες περιουσίες και περιορίζονται σε περιουσία έως 400.000 ευρώ.

Έτσι :

α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 100.000 ευρώ,(αντί για 60.000 ευρώ που ισχύει σήμερα) έκπτωση 30%

β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 150.000 ευρώ, εκπτωση 25% ,αντί για 20% που ίσχυε ως σήμερα

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως 250.000 ευρώ, έκπτωση 20%

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως 300.000 ευρώ έκπτωση 15%

ε) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 400.00 ευρώ έκπτωση 10%

Με το υφιστάμενο καθεστώς, οι εκπτωτικοί συντελεστές ξεκινούσαν από 30% για τους έχοντες ακίνητη περιουσία έως 60.000 ευρώ, περιορίζονταν στο 27% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων συνολικής αξίας από 60.000 έως 80.000 ευρώ και στο 25% για ακίνητη περιουσία 80.000 έως 100.000 ευρώ. Από 100.000 ευρώ έως και 1 εκατ. ευρώ ισχύει έκπτωση 20%. Από το 1 εκατ. ευρώ και άνω η έκπτωση περιορίζεται στο 10%.

• Για όσα ακίνητα έχουν αξία άνω των 400.000 ευρώ, επιβάλλεται ένας νέος φόρος ανά ακίνητο που υπολογίζεται με συντελεστή από 0,2% έως και 1%.

Η κλίμακα για τον υπολογισμό του φόρου διαμορφώνεται ακολούθως:

-400.000,01-500.000 φόρος 0,20%

-500.000,01-600.000 φορος 0,30%

-600.000,01-700.000 φόρος 0,40%

-700.000,01-800.000 φόρος 0,50%

-800.000,01-900,000 φόρος 0,60%

-900.000,01-1.000.000 φόρος 0,70%

-1.000.000-2.000.000 φόρος 0,90%

– άνω από 2.000.000 φόρος 1%

• Για περιουσίες αξίας άνω των 500.000 ευρώ ο συνολικός φόρος προσαυξάνεται έως και 20% ανάλογα με το ύψος της περιουσίας. Η προσαύξηση θα υπολογίζεται με τους ακόλουθους συντελεστές

α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 650.000 ευρώ, κατά 5%

β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 800.000 ευρώ, κατά 10%

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 1.000.000 ευρώ, κατά 15%

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας από 1.000.000,01 ευρώ και άνω, κατά 20%

Οικόπεδα

Tην ίδια ώρα κουρεύονται έως και 80% οι συντελεστές του βασικού φόρου οικοπέδων. Για παράδειγμα για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ το τ.μ ο συντελεστής πέφτει σε 0,0375 αντί για 0,1850 ευρώ ενώ για αξία οικοπέδου πάνω από 5.000 ευρώ το τ.μ. ο νέος συντελεστής προσγειώνεται σε 9,250 από 11,250 ευρώ το τ.μ.

Παραδείγματα του νέου ΕΝΦΙΑ

Διαμέρισμα στη Νέα Σμύρνη, 1ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης, 1.200 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 310,80 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 235,20 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.

Διαμέρισμα στην Πετρούπολη, 1ου ορόφου, 220 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.150 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 279,92 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 198,45 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.

Διαμέρισμα στο Λαύριο, 1ου ορόφου, 110 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.100 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 341,88 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 1.300 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 258,72 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.

Διαμέρισμα στον Πλατύ Γιαλό της Μυκόνου, 1ου ορόφου, 200 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 2.500 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.828 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 3.250 ευρώ, ο φόρος που αναλογεί είναι 2.424 ευρώ, αυξημένος κατά 32,60%.

Διαμέρισμα στην Αγία Παρασκευή, 1ου ορόφου, 300 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης, 1.250 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.217,40 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 1.027 ευρώ, μειωμένος κατά 15,64%.

Διαμέρισμα στη Σαντορίνη, 1ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 4.950 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.744 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 5.050 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 1.991,75 ευρώ, αυξημένος κατά 14,21%.

Διαμέρισμα στη Μύκονο, 1ου ορόφου, 250 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 4.900 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 10.206 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 5.900 ευρώ, θα πληρώσει φόρο 11.891,24 ευρώ, αυξημένος κατά 16,51%.