Ουκρανικό Σοκ και Δέος: Σοκ στην Οικονομία – Δέος στην Πολιτική…

«Σοκ και Δέος» : σύγχρονη στρατιωτική τακτική, γνωστή και ως «τακτική ταχείας κατάληψης», που ανάγεται σε μετά-ψυχροπολεμικό στρατιωτικό δόγμα. Αυτό επιτυγχάνεται με ταχύτητα εφαρμογής και εξαιρετικά έντονη προπαγάνδα, ικανή να διαβάλλει το ηθικό του αντιπάλου, έτσι ώστε να θεωρηθεί μάταιη η οποιαδήποτε αντίσταση. Γράφτηκε από τους Έρλαν Ούλμαν (Harlan Κ. Ullman) και Τζ. Γουέντι (James P. Wade) το 1996 και παρουσιάστηκε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Άμυνας των ΗΠΑ.

Το δόγμα «Σοκ και Δέος», εφαρμόζεται σε όλη του την έκταση στον πόλεμο της Ουκρανίας με επιπτώσεις πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, γεωστρατηγικές σε ολόκληρο τον κόσμο. Μπορεί με όπλα να πολεμούν Ρώσοι και Ουκρανοί, όμως στον πόλεμο συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ευρωπαϊκή και οι σύμμαχοί τους, είτε με κυρώσεις είτε με διάφορες μορφές προπαγάνδας.

Πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφος

Κατ αρχήν, ο πόλεμος ως μέσο επίλυσης πολιτικών διαφορών είναι καταδικαστέος. Δημιουργεί κοινωνικές τραγωδίες και ανθρώπινα θύματα. Πριν καλά – καλά συνέλθει η κοινωνία κ, από τη μάχη κατά του αόρατου εχθρού της πανδημίας του covid 19 και τις οικονομικές , κοινωνικέ και πολιτικές επιπτώσεις της , έρχεται αντιμέτωπη με έναν πραγματικό πόλεμο, που κανείς δεν περίμενε εν έτη 2022. Αεροπορικές επιδρομές, τανκς, οδομαχίες, στρατιωτικά κομβόι πολλών χιλιομέτρων που επελαύνουν και κομβόι με ανθρώπους που αναζητούν διόδους διαφυγής για άγνωστες πατρίδες, μας γυρίζουν πίσω στον προηγούμενο αιώνα.

Παρά το γεγονός, ότι ο πόλεμος διεξάγεται σε ευρωπαϊκό έδαφος, την Ουκρανία, στρατηγικοί και πολιτικοί πρωταγωνιστές είναι η Ρωσία και οι ΗΠΑ. Η γηραιά Ήπειρος, παρά την ανθρωπιστική, πολιτική και οικονομική εμπειρία, δύο παγκοσμίων πολέμων που κατά μέγιστο βαθμό διεξήχθησαν στο έδαφός της, με τον κύριο διακρατικό Θεσμό της, την Ευρωπαϊκή Ένωση, δείχνει σαστισμένη.

Ενώ ο πόλεμος ξέσπασε τα ξημερώματα, η Ευρωπαϊκή Ένωση της 24 Φεβρουαρίου, την προσεχή Πέμπτη 10 Μαρτίου, καλείται να διαμορφώσει συγκεκριμένες πολιτικές και αποφάσεις. Αυτήν την ημέρα, συνέρχεται το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ και η Σύνοδο Κορυφής των 27 στις Βερσαλλίες, όπου θα γίνει από την Γαλλική προεδρία της ΕΕ.

Στην ατζέντα της ημέρας κεντρικό θέμα ήταν η αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Οι εξελίξεις, αναμφίβολα θα προσθέσουν και τις επιπτώσεις της ουκρανικής κρίσης στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Moody’s: «ενεργειακή καταιγίδα»

Πέραν της ανωτέρω σκληρής, ωμής, κυνικής πραγματικότητας για τα ανθρώπινα θύματα, ο πόλεμος προκαλεί επιπτώσεις και επιβάλει τους δικούς του μηχανισμούς και στην οικονομία.

Η εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, προκάλεσε τεράστιες αναταράξεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας : Στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα αγροτικά προϊόντα, την εφοδιαστική αλυσίδα, στις μεταφορές, στον τουρισμό, στα χρηματιστήρια, στους προϋπολογισμούς νοικοκυριών, φυσικών και νομικών προσώπων.

Πετρέλαιο, φυσικό αέριο, αμόλυβδη – όλα τα καύσιμα τα οποία χρειάζεται για να «τρέξει» η παγκόσμια οικονομία, έχουν πάρει φωτιά. Το μπρεντ άγγιξε τα 120 δολάρια το βαρέλι, το αέριο εκτινάχθηκε στα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η βενζίνη έφτασε κοντά στα 2 ευρώ το λίτρο στη χώρα μας και καλπάζει από ρεκόρ σε ρεκόρ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Διεθνείς Οικονομικοί Οίκοι, ερευνητικά ινστιτούτα οικονομικών επιστημών και διεθνούς φήμης οικονομολόγοι, κάνουν λόγο κι εκφράζουν φόβους ότι, δεν πρόκειται για προσωρινό ράλι αλλά για μία επώδυνη κρίση διαρκείας, με απρόβλεπτες αρνητικές συνέπειες.

Μια κλιμάκωση των εντάσεων θα επηρεάσει τα ευρωπαϊκά κράτη μέσω τριών κύριων καναλιών, εκτιμά η Moody’s. Οι διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις καθώς οι ρωσικές εισαγωγές αντιπροσωπεύουν το 46% των στερεών καυσίμων της Ευρώπης (όπως ο άνθρακας), το 38% του φυσικού αερίου και το 26% του αργού πετρελαίου.

Τέσσερις αβεβαιότητες – προκλήσεις για την Ελλάδα

Είναι σαφές, πως η ελληνική οικονομία, στα πρώτα της μεταμνημονιακά βήματα και με όσα προβλήματα συσσώρευσε η πανδημία, επηρεάζεται τα μέγιστα από ένα ευρωπαϊκό και διεθνές αρνητικό οικονομικό περιβάλλον.

Για τέσσερις πυλώνες αυξημένων αβεβαιοτήτων – προκλήσεων από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έκανε λόγω ο υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Συγκεκριμένα, ειδικότερα η ελληνική οικονομία, επηρεάζεται από την ουκρανική κρίση από :

• «Την εξάρτιση που έχουμε από τη Ρωσία για εξαγωγές και εισαγωγές συγκεκριμένων προϊόντων,
• Την αβεβαιότητα που θα υπάρξει για την Ελλάδα από τη μείωση της εμπιστοσύνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου ότι η χώρα δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα,
• Την πιο σημαντική αβεβαιότητα που προκαλείται από την αύξηση του πληθωρισμού και η συρρίκνωση της ανάπτυξης, με βασικές πηγές τις τιμές της ενέργειας, των λιπασμάτων και των σιτηρών και την πορεία του τουρισμού,
• Το δημοσιονομικό κόστος από τη βοήθεια που θα παράσχει η Ευρώπη στην Ουκρανία και τους πόρους που θα διατεθούν για τους πρόσφυγες.

Με απλά λόγια, ο Χρήστος Σταϊκούρας περιέγραψε τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η εθνική μας οικονομία.

Η Ουκρανία επηρεάζει τα Ελληνοτουρκικά –

Τα Ελληνοτουρκικά επηρεάζουν την εσωτερική πολιτική σκηνή;

Ο πόλεμος αναμένεται να έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες για την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο, και σε πολιτικό επίπεδο, εκτιμούν πολιτικοί και στρατιωτικοί αναλυτές . «Οι πόλεμοι είναι σαν τους σεισμούς», αποφαίνεται αρθρογράφος της Deutsche Welle, και ακολουθούνται από μετασεισμούς, που κρατούν τον κόσμο σε φόβο.

Με την κατάσταση που δημιουργεί ο ροσωουκρανικός πόλεμος, η Δύση, (Ευρώπη και ΗΠΑ), για να αντιμετωπίσει τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, πρέπει να επιδείξει ενότητα στα πλαίσια της βορειοατλαντικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Κατ επέκταση κι αναλογία, οφείλουν οι σύμμαχοι να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές. Μια από αυτές τις διαφορές είναι και τα ελληνοτουρκικά και δη σε μια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία θεωρείται στρατηγικά αναβαθμισμένη. Αυτήν την στρατηγική αναβάθμιση της Άγκυρας ίσως θελήσει να εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν, προκαλώντας πρόβλημα με την Ελλάδα. Σ αυτό το κλίμα, η συμμαχία του ΝΑΤΟ, εύλογο είναι να θέλει να εξασφαλίσει την ηρεμία στην εύφλεκτη νοτιοανατολική της πτέρυγα, δηλαδή, Ελλάδα και Τουρκία.

Η Αθήνα, από τη δική της πλευρά, εκφράζει φόβους πως, η αλλαγή των συνόρων στην ευρωπαϊκή ήπειρο που επιδιώκει ο Πούτιν στην Ουκρανία, ανοίγει το παράθυρο του αναθεωρητισμού κι άλλων συνόρων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, κατά την προσέγγιση των Αθηνών, αλλάζει το μεταπολεμικό στάτους κβο στην Ανατολική Ευρώπη και συγχρόνως μπορεί να παρέχει ισχυρά επιχειρήματα σε όσους αισθάνονται ότι η χώρα τους έχει αδικηθεί από την Ιστορία, και ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν είναι ένας από αυτούς. Διόλου τυχαίες οι δηλώσεις Τούρκων ανώτατων αξιωματούχων για τα νησιά του Αιγαίου.

Μέσα σ αυτό το νέο διπλωματικό κλίμα που δημιουργείται, η Αθήνα με τους φόβους της και το ΝΑΤΟ που επιδιώκει τη συνοχή του, συγκλίνουν στην άποψη ότι ήρθε η ώρα, Ελλάδα και Τουρκία να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Διόλου τυχαίο δεν είναι, ότι πρωθυπουργός και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης την ίδια ημέρα με συνεντεύξεις τους δεν απέκλεισαν συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με την Τούρκο πρόεδρο.

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με συνέντευξή του στον ALFA, λέει ότι δεν πρέπει να αποτελεί είδηση και να ξαφνιάζει μια τέτοια συνάντηση. ” Είμαστε γείτονες, έχουμε διαφορές αλλά πρέπει να συζητάμε”.!

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, με συνέντευξή του στον ΑΝΤ1, λέει ναι, αλλά με “κόκκινες γραμμές” στα θέματα της συζήτησης. “Ελλάδα και Τουρκία, σαν γείτονες, πρέπει να έχουν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας”.!

Κλείνοντας, το παρόν κείμενο, εύλογα πάλλεται το ερώτημα στα χείλη του κάθε αναγνώστη. Μπορεί από μόνο της, μια μονοκομματική κυβέρνηση, έστω και με κοινοβουλευτική πλειοψηφία αλλά σε φθορά ευρισκόμενη, να σηκώσει το βάρος μιας τέτοιας ελληνοτουρκικής διαπραγμάτευσης, που προ των πυλών προβάλλει; Η όποια απάντηση κι αν δοθεί, καταδεικνύει σαφέστατα ότι τα ελληνοτουρκικά επηρεάζουν τα μέγιστα και την εσωτερική πολιτική σκηνή…

Γ. Σπ. Π.