Με το τέλος της τουριστικής σεζόν του 2021, που, κατά γενική παραδοχή, πήγε πολύ καλύτερα του αναμενόμενου, όλοι οι εμπλεκόμενοι μιλούσαν για δυναμική επιστροφής στην τουριστική κανονικότητα, από την άνοιξη του 2022. Μάλιστα οι εκτιμήσεις των περισσοτέρων συνέκλιναν στο ότι η νέα σεζόν θα προσεγγίσει ΄΄η και θα ξεπεράσει σε επιδόσεις το 2019, υπό την προϋπόθεση της ομαλής εξέλιξης της πανδημίας και την απεμπλοκή από τους περιορισμούς στις διεθνείς μετακινήσεις. Ωστόσο, η εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον στα μέσα Νοεμβρίου έβαλε φρένο στην αρχική αισιοδοξία, χωρίς όμως να οδηγήσει σε τέλμα τους τουριστικούς προγραμματισμούς για το 2022.
Έτσι, τον Φεβρουάριο, με την άρση των περιοριστικών μέτρων, του 2μηνου Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου, η ανάκαμψη για τη νέα σεζόν θεωρήθηκε και πάλι δεδομένη.
Όμως, ενώ τα προβλήματα με τη πανδημία παρακάμφθηκαν, προκειμένου να μπουν σε κανονικότητα οι κοινωνίες και οι οικονομίες, με τη μία μετά την άλλη όλες τις χώρες να ομαλοποιούν τα πρωτόκολλα περιορισμού των μετακινήσεων, ήρθε ο πόλεμος στην Ουκρανία να βυθίσει την Ευρώπη σε νέα οικονομική και κοινωνική κρίση, με απρόβλεπτες επιπτώσεις και προβλήματα ποικίλων μορφών. Αυτό που κυριαρχεί πλέον σε όλη την Ευρώπη είναι μία τεραστίων, κοινωνικών και οικονομικών διαστάσεων ενεργειακή κρίση, (που ενδεχομένως να εξελιχθεί και σε επισιτιστική), παράγοντας πρωτοφανή επίπεδα ακρίβειας. Τομείς, όπως των πετρελαιοειδών, των υπηρεσιών, των μεταφορών, των μετακινήσεων, του ηλεκτρικού ρεύματος, μέχρι αυτούς της παραγωγής και διάθεσης βασικών αγαθών και ειδών πρώτης ανάγκης αυξάνουν την τιμή διάθεσης των προϊόντων τους, έξω από κάθε λογική, φτάνοντας, μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις στα όρια της αισχροκέρδειας. Αποτέλεσμα της πρωτοφανούς ακρίβειας, που μαστίζει και τη δική μας χώρα, (και που φαίνεται να μην έχει ταβάνι), είναι η απρόβλεπτη εκτίναξη του πληθωρισμού σε επίπεδα της τάξης του 7% και πλέον, κάτι που μειώνει δραματικά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και ανατρέπει βίαια τους ατομικούς και οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Πέραν δε τούτων, η ακρίβεια και ο πληθωρισμός, δημιουργούν συνθήκες ανασφάλειας και αβεβαιότητας που οδηγούν τους πολίτες σε ματαίωση ΄΄η μείωση των οικονομικών δραστηριοτήτων τους, με συνέπειες στον όλο κύκλο της οικονομίας και επιπτώσεις στους τομείς της αγοράς, της ανάπτυξης, της εργασίας κλπ.
Σε αυτό το ασταθές, οικονομικά και κοινωνικά, περιβάλλον αναμένεται να αναπτυχθεί η νέα τουριστική δραστηριότητα στη χώρα μας και ασφαλώς και στον δικό μας προορισμό, όπου αν συνεχιστεί η κρίση του πολέμου, ενδεχομένως να ανατραπούν δυνητικά τα δεδομένα της όλης λειτουργίας της τουριστικής αλυσίδας. Αυτή η παράμετρος έχει μετατρέψει την αρχική αισιοδοξία σε «συγκρατημένη». Υπάρχει ένας προβληματισμός για το πως θα αντιδράσουν οι υποψήφιοι επισκέπτες, αφ ενός λόγω ανατροπής, εξ αιτίας της κρίσης, των δικών τους οικονομικών και άλλων δεδομένων, και αφ ετέρου λόγω πιθανής αύξησης του κόστους διακοπών τους από τους διακινητές του τουρισμού και τους φορείς φιλοξενίας τους, οι οποίοι με τη σειρά τους βρίσκονται αντιμέτωποι με υπερδιόγκωση των λειτουργικών εξόδων τους. (βλ. π.χ. αύξηση αεροπορικών εισιτηρίων λόγω επιβάρυνσής τους με επίναυλο καυσίμου ΄΄η αύξηση της τιμής διανυκτέρευσης κ.ο.κ). Θα προβούν σε ματαίωση; Θα αλλάξουν περίοδο διακοπών; Θα μειώσουν τις ημέρες διαμονής τους ΄΄η απλά θα περιορίσουν κάποια από τα έξοδά τους στον τουριστικό προορισμό τους, ακυρώνοντας π.χ. τοπικές εκδρομές κλπ; Σε κάθε περίπτωση, το βέβαιο είναι ότι από την κρίση, κάποιοι θα βγουν κερδισμένοι, και κάποιοι χαμένοι.
Συμπερασματικά, με την έναρξη της φετινής σεζόν ο Κερκυραϊκός Τουρισμός βρίσκεται αντιμέτωπος και με τις δύο κρίσεις. Την κρίση της πανδημίας, που εξακολουθεί να είναι εδώ με τις παραλλαγές της, και την κρίση του πολέμου στην Ουκρανία, που οι επιπτώσεις του, είναι βέβαιο, ότι θα εξακολουθήσουν να ταλανίζουν τους λαούς της Ευρώπης και μετά το τέλος του.
Όμως ο Κερκυραϊκός Τουρισμός έχει απέναντί του άλλες δύο παραμέτρους. Η μία αφορά την αναμέτρησή του με τις διαχρονικές του ελλείψεις και αδυναμίες στον τομέα των δημόσιων υποδομών και υπηρεσιών του και η άλλη αφορά τον ανταγωνισμό, που η κρίση θα τον κάνει περισσότερο επιθετικό και ανηλεή. Και αν τη δεύτερη έχει μάθει να την εξουδετερώνει, διαχρονικά, με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κέρκυρας στη φυσική της ομορφιά, στην ιστορική και πολιτιστική της κληρονομιά και στο υψηλό επίπεδο φιλοξενίας της, την πρώτη δεν μπορεί να την εξουδετερώσει. Γιατί, ούτε χρόνος υπάρχει, ούτε βούληση. Και αν οι ευθύνες καταλογίζονται αποκλειστικά στο κεντρικό κράτος και τους αυτοδιοικητικούς φορείς, η αλήθεια είναι ότι πίσω τους κρύβονται οι ευθύνες και πολλών άλλων εμπλεκομένων στην τουριστική αλυσίδα. Γιατί εδώ, ο καθένας παίζει το βιολί του… Τα συντεχνιακά συμφέροντα υπερισχύουν των συλλογικών και η νοοτροπία της «αρπαχτής και γαία πυρί μειχθήτω», ζει και βασιλεύει!
Παρά ταύτα, το ενδιαφέρον πολλών στρέφεται, προς ώρας, στις απώλειες του Κερκυραϊκού Τουρισμού από τις αγορές των εμπόλεμων χωρών, της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ενώ κάποιοι προσθέτουν σ αυτές και τις αγορές της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας.
Στους παρατιθέμενους Πίνακες δίδονται στοιχεία κίνησης του αεροδρομίου «Ι. Καποδίστριας» των ετών 2018 – 2021, από τους οποίους καταδεικνύεται η μικρή, ποσοστιαία, συμμετοχή των συγκεκριμένων αγορών, πλην αυτής της Πολωνίας, στις ετήσιες αφίξεις.
Ετήσιες Αφίξεις Εξωτερικού στο Αεροδρόμιο Κέρκυρας «Ι. Καποδίστριας».
2018 : 1.504.705
2019: 1.458.987
2020: 401.820
2021: 902.718
ΧΩΡΑ | Αφίξεις
2018 |
% στην ετήσια κίνηση 2018 | Αφίξεις 2019 | % στην ετήσια κίνηση 2019 | Αφίξεις
2020 |
Αφίξεις 2021 | % στην ετήσια κίνηση 2021 |
ΡΩΣΙΑ
|
53.117 | 3,53% | 46.419 | 3,18% | 41 | 0 | |
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
|
28.407 | 1,88% | 2.703 | 0,18% | 0 | 19.318 | 2,13% |
ΠΟΛΩΝΙΑ |
140.918 | 9,36% | 104.020 | 7,12% | 23.827 | 86.585 | 9,59% |
ΤΣΕΧΙΑ |
48.203 | 3,20% | 48.082 | 3,29% | 15.959 | 30.535 | 3,38% |
ΟΥΓΓΑΡΙΑ |
20.467 | 1,36% | 14.677 | 1,00% | 5.274 | 14.525 | 1,60% |
Το κενό των αγορών Ρωσίας και Ουκρανίας, μπορεί, με κατάλληλες κινήσεις, να καλυφθεί από τις μεγάλες αγορές, όπως της Αγγλίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, που προς το παρόν φαίνεται ότι η κίνησή τους θα είναι αισθητά αυξημένη σε σχέση με το 2021. Επίσης ένα μέρος των απωλειών μπορεί να καλυφθεί από αύξηση αφίξεων δευτερευουσών αγορών. Το κενό βέβαια σε τουριστικά έσοδα, ίσως μείνει ακάλυπτο, με δεδομένη την υψηλή τουριστική δαπάνη των Ρώσων τουριστών. Εκεί που θα υπάρξει πρόβλημα θα είναι με την αγορά της Πολωνίας, αν και εφόσον μειωθούν δραματικά οι αφίξεις από εκεί, με δεδομένο ότι η Πολωνική αγορά, προ κρίσεων, βρισκόταν σταθερά στην τρίτη θέση από πλευράς αφίξεων.
Με την ευκαιρία ‘’έναρξης’’ της φετινής σεζόν, στις 27 Μαρτίου, υπενθυμίζω την κίνηση που καταγράφηκε στο «Ι. Καποδίστριας» τον αντίστοιχο μήνα των ετών 2018 και 2019.
ΑΦΙΞΕΙΣ Μαρτίου 2018: 8.998 επιβάτες
ΑΦΙΞΕΙΣ Μαρτίου 2019: 540 επιβάτες. Μεταβολή επιβάτες: -8.465
ΚΙΝΗΣΗ ΑΝΑ ΧΩΡΑ | ΑΦΙΞΕΙΣ 2018 |
ΑΦΙΞΕΙΣ 2019 |
ΜΕΤΑΒΟΛΗ επιβάτες |
1. Αγγλία | 3.865 | 249 | -3.616 επιβάτες |
2. Γερμανία | 2.667 | 82 | -2.585 |
3. Γαλλία | 6 | 6 | |
4. Ιταλία | 640 | 6 | -634 |
5. Πολωνία | 610 | – | |
6. Βέλγιο | 345 | – | |
7. Λιθουανία | 342 | – | |
8. Ολλανδία | 189 | – | |
9. Σλοβακία | 174 | – | |
10. Ουγγαρία | 166 | – | |
11. Μάλτα | – | 156 | |
12. Αυστρία | – | 32 | |
13. Βοσνία | – | 5 | |
14. Σερβία | – | 3 | |
15. Ελβετία | – | 1 |
Με την πεποίθηση ότι ο Κερκυραϊκός Τουρισμός, παρά τις ό,ποιες αντιξοότητες, θα μεταβεί από την επανεκκίνηση του 2021, στην ανάκαμψη του 2022, και την ευχή να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, εύχομαι καλή τουριστική σεζόν σε όλους.