Προσπάθεια ρύθμισης χρεών έως 240 δόσεις πριν από την πτώχευση. Παρελθόν η προστασία της πρώτης κατοικίας. Επίδομα στέγασης μόνο στους οικονομικά ευάλωτους και μέχρι την σύσταση του Φορέα που θα καταλήγουν τα ακίνητα όσων πτωχεύουν.
Νέα, δεδομένα θα ισχύουν αύριο για χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις καθώς τίθεται σε εφαρμογή το νέο πτωχευτικό πλαίσιο (νόμος 4738/2020 “Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις”) με βασικότερο χαρακτηριστικό ότι δε θα υφίσταται πλέον καμία προστασία της πρώτης κατοικίας καθώς παύει μετά από 10 χρόνια ο νόμος Κατσέλη.
Με το νέο πλαίσιο, ακόμα και τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να οδηγηθούν στην πτώχευση, είτε με αίτηση των πιστωτών, είτε και των ιδίων με μόνο «όπλο» το στεγαστικό επίδομα για τα οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά και την μίσθωση της απωλεσθείσας κατοικίας από το Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, με την προοπτική, μετά την παρέλευση 12 ετών, να την επαναγοράσουν.
Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι οι παραπάνω «εναλλακτικές», αφορούν μόνο τους οικονομικά ευάλωτους, που στην περίπτωση πενταμελούς και άνω οικογένειας, το ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνάει τις 21.000 ευρώ.
Το τελικό «όφελος» για τους κόκκινους δανειολήπτες από τη ρευστοποίηση της περιουσίας τους, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης κατοικίας τους, είναι η απαλλαγή εντός ενός έτους από τα χρέη τους.
Ρύθμιση χρεών έως 240 δόσεις
Ειδικότερα, με τον νέο πτωχευτικό προβλέπεται η λεγόμενη προπτωχευτική διαδικασία στην οποία θα γίνεται η προσπάθεια ρύθμισης πριν από την πτώχευση με ρύθμιση των χρεών έως 240 δόσεις. Βασική προϋπόθεση είναι να ρυθμιστούν όλες οι οφειλές, και όχι μόνο εκείνες προς το Δημόσιο.
Όσοι δηλώνουν πτώχευση θα έχουν απώλεια του συνόλου της περιουσίας τους και διαγραφή των οφειλών τους. Αυτό αφορά σε μικρές επιχειρήσεις, επαγγελματίες, αλλά και απλούς πολίτες.
Πότε κηρύσσεται πτώχευση
Βάσει του νόμου 4738/2020 σε πτώχευση κηρύσσεται ο οφειλέτης που βρίσκεται σε παύση πληρωμών. Δηλαδή αυτός που αδυνατεί να εκπληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του κατά τρόπο γενικό και μόνιμο. Για να «ενταχθεί» σε κατάσταση παύσης πληρωμών ένας οφειλέτης, θα πρέπει να μην καταβάλλει χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του προς τον αντίστοιχο φορέα για περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ.
Ποιος κηρύττει την πτώχευση
Η πτώχευση κηρύσσεται μετά από αίτηση ενός ή περισσοτέρων πιστωτών με έννομο συμφέρον, καθώς και μετά από αίτηση του εισαγγελέα πρωτοδικών, εφόσον τούτο δικαιολογείται από λόγους δημόσιου συμφέροντος, ή μετά από αίτηση του οφειλέτη. Όταν η αίτηση υποβάλλεται από πιστωτή ή πιστωτές του οφειλέτη, οι οποίοι εκπροσωπούν το 30% τουλάχιστον του συνόλου των απαιτήσεων σε βάρος του οφειλέτη, στους οποίους περιλαμβάνονται ενέγγυοι πιστωτές που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 20% τουλάχιστον των ενέγγυων, και εφόσον πρόκειται για επιχείρηση και δεν είναι πτώχευση μικρού αντικειμένου, μπορεί να περιέχει αίτημα για εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης ή των επιμέρους λειτουργικών συνόλων αυτής
Πώς θα λειτουργεί ο Φορέας
Με την πτώχευση του οφειλέτη γίνεται μεταβίβαση της πρώτης κατοικίας σε φορέα που θα συσταθεί, και ο οφειλέτης θα έχει τη δυνατότητα ενοικίασης της κατοικίας του. Η διάρκεια του ενοικίου είναι 12 έτη, ενώ η επαναγορά της κατοικίας θα μπορεί να γίνει αλλά χωρίς αφαίρεση των ενοικίων.
Τα κριτήρια για να μπει κάποιος στην παραπάνω διαδικασία είναι:
Να έχει ελάχιστο ετήσιο εισόδημα έως 7.000 € (άγαμος), ή έως 10.500 € (ζευγάρι), και το ποσό αυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε παιδί.
Η αντικειμενική αξία της 1ης κατοικίας πρέπει να είναι έως 120.000 € (άγαμος), ή έως 135.000 € (έγγαμο), συν 15.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Η απαλλαγή οφειλών επέρχεται:
α) σε 1 έτος μετά την έκδοση της σχετικής δικαστικής απόφασης, στην περίπτωση που ο οφειλέτης διαθέτει περιουσία την οποία και θα απολέσει κατά την πτώχευση. Σε αυτή την περίπτωση ο οφειλέτης καλείται να πληρώνει στους πιστωτές για 1 έτος το ποσό των εισοδημάτων του που υπερβαίνει το 5πλάσιο των εύλογων δαπανών διαβίωσης. ή
β) σε 3 έτη μετά την έκδοση της σχετικής δικαστικής απόφασης, στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν διαθέτει περιουσία ή διαθέτει περιουσία μικρής αξίας την οποία και θα απολέσει κατά την πτώχευση. Σε αυτή την περίπτωση ο οφειλέτης καλείται να πληρώνει στους πιστωτές για 3 έτη το ποσό των εισοδημάτων του που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
Σημειώνεται ότι ο οφειλέτης δεν υποχρεούται να πληρώσει στους πιστωτές ποσά που είναι ακατάσχετα (π.χ. οριζόντιο ακατάσχετο, ακατάσχετα κοινωνικά επιδόματα, ακατάσχετες αγροτικές επιδοτήσεις).
Μεταβατικό πλαίσιο
Ωστόσο, ο πτωχευτικός «ξεκινάει» χωρίς τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, στον οποίο θα καταλήγουν τα ακίνητα των ευάλωτων δανειοληπτών που πτωχεύουν παρέχοντας τους τη δυνατότητα να συνεχίζουν να διαμένουν σε αυτά έναντι ενοικίου και με τη συνεισφορά του Δημοσίου.
Μάλιστα, όπως έχει γράψει το news247.gr η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τις τράπεζες ένα μεταβατικό πλαίσιο κρατικής επιδότησης δανειακών δόσεων που θα ισχύσει από αύριο που τίθεται σε εφαρμογή ο νέος Πτωχευτικός μέχρι όταν θα λειτουργήσει ο Φορέας. Θα προβλέπεται η χορήγηση κρατικής επιδότησης 70-210 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση και το υπόλοιπο τμήμα της δανειακής δόσης θα καταβάλλεται από τον δανειολήπτη. Και όσο ο δανειολήπτης είναι συνεπής το σπίτι του δεν θα κινδυνεύει άμεσα από πλειστηριασμό. Οι όροι και τα κριτήρια θα είναι αυτά που προβλέπονται για τον Φορέα. Ουσιαστικά το μεταβατικό πλαίσιο θα παγώνει εκ νέου τους πλειστηριασμούς για τους ευάλωτους.