Πραγματοποιήθηκε η διάλεξη για τη “συμπαντική συμφωνία” στην Παλιά Περίθεια

Η Τετάρτη 21 Ιουλίου επιλέχτηκε από το πολιτιστικό Σωματείο “Ένωση Περιθειωτών-Φίλιππος Βλάχος” και την Αστρονομική εταιρεία Κέρκυρας για να διοργανώσουν διάλεξη –υπό την αιγίδα του Δήμου Βόρειας Κέρκυρας- με θέμα «Συμπαντική Συμφωνία» με ομιλητή τον καθηγητή Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Δρ Αντώνιο Αντωνίου.

Όπως αναφέρει ο Δήμος Βόρειας Κέρκυρας
Δεν ήταν μόνο η ημέρα εξαίρετη επιλογή ..Λίγο πριν το «Φεγγάρι του Ελαφιού» γεμίσει σε Πανσέληνο του «Υδρόμελου», του «Κεραυνού» και του «Σανού», ήταν και ο τόπος …Η Παλιά Περίθεια Δήμου Βόρειας Κέρκυρας… κτισμένη σε υψόμετρο 450 μέτρων περίπου, στις πλαγιές του όρους Παντοκράτορα ,Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο από το 1980 , αρχιτεκτονικό στολίδι με τα περίπου 130 σπίτια κι αρχοντικά, κατασκευασμένα ως επί το πλείστον με βάση την Ενετική αρχιτεκτονική ,χτισμένα από πέτρα της περιοχής, με τη διαχρονική παρουσία διακεκριμένων πνευματικών ανθρώπων ,με το κατακόκκινο καμπαναριό του Αγίου Ιακώβου του Πέρση στην είσοδο να καλωσορίζει και το Αρχοντικό Σκορδίλη.. το παλιό Δημοτικό Σχολειό ..να υποδέχεται στην αυλή του τους «εραστές» του σύμπαντος για το μαγικό ταξίδι στις έναστρες γειτονιές του φεγγαριού.
Το «βόλτο» με το οικόσημο (που αναπαριστά ένα σκόρδο σύμβολο , άμεσα συνδεδεμένο με το όνομα του ιδιοκτήτη) του αρχοντικού διάβηκαν μεταξύ άλλων οι κ.κ: Δήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας Γεώργιος Μαχειμάρης, Πρόεδρος του Δ. Σ. Παναγιώτης Παπαδάτος, πρώην Βουλευτής Κέρκυρας Κώστας Παυλίδης, Επικεφαλής Δημοτικής παράταξης – Δημοτικός Σύμβουλος Σπύρος Βάρελης, Πρόεδρος Περίθειας Πολύμερος Κασσαρης, εκπρόσωποι των συλλόγων, Γυναικών Αχαράβης, Σφακερών, Λούτσων, Καρουσάδων,κ.α.
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Αντιδήμαρχος Κυκλικής Οικονομίας Περιβάλλοντος και Δημοσίων Σχέσεων του Δήμου Βόρειας Κέρκυρας κ.Σπυριδούλα Κόκκαλη, ενώ ήταν αφιερωμένη στον Περιθειώτη ερασιτέχνη αστρονόμο Κώστα Παπαδάτο. Στο καλωσόρισμα –ομιλία της η Αντιδήμαρχος μεταξύ άλλων ανέφερε τα ακόλουθα:
«….Σας καλωσορίζουμε απόψε. … στην Παλιά Περίθεια… τον τόπο που έχει τη χάρη ν αγγίζει το σύμπαν . Κι απόψε είμαστε εμείς… ο ουρανός… το φεγγάρι ..οι αστερισμοί… τα αστέρια …κι ο Θεός ….γύρω μας ….μέσα στις 7 εκκλησιές του, πάντα προστάτης και οδηγός μας.
Επιτρέψτε μου να πω λίγα λόγια εις μνήμη… του Περιθειώτη συντοπίτη μας που είχα τη μεγάλη τιμή να είναι θείος μου, αδελφός του πατέρα μου… Ο Κώστας Παπαδάτος ήταν ιδρυτικό μέλος της Αστρονομικής Εταιρείας Κέρκυρας, ένας από τους κύριους συντελεστές ανασύστασης της, πρώην πρόεδρος και υπεύθυνος του ιστορικού της αρχείου.
Μια προσωπικότητα εξαίρετου ήθους τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική του ζωή. Διακρίθηκε για την αγάπη του για την αστρονομία….. και σε όλη την περίοδο ενασχόλησης του ……προσπάθησε να εξεύρει τρόπους εκλαϊκεύοντας την ίδια την επιστήμη….. για να ευαισθητοποιήσει και ν ακουμπήσει την ευαίσθητη χορδή ….που έχει ο κάθε άνθρωπος…. για να ενδιαφερθεί για την αστρονομία και την παρατήρηση, …κάνοντας φανερή τη σύνδεση του ανθρώπου με το περιβάλλον. Κι όπως θαλεγε κι ίδιος, παραφράζοντας τους ποιητές… «Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς βγήκα στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου, για να ζωγραφίσω πιο έναστρο τον ουρανό ,για να φαίνεται ότι η νύχτα είναι ακόμα πιο πλούσια σε χρώμα από την ημέρα, με αποχρώσεις των πιο έντονων βιολετί, μπλε και πράσινων»…

Η αλήθεια είναι πως προβληματίστηκα για το περιεχόμενου του προλόγου, αλλά τι καλύτερο από την ίδια μου την εμπειρία, η οποία θαρρώ είναι και όλων μας.
Θυμήθηκα λοιπόν, πως μικρή, κοιτάζοντας τα αστέρια προσπαθούσα να ενώσω νοερά τις λαμπερές κουκίδες στον μαγικό καμβά του έναστρου ουρανού για να εντοπίσω τη Μικρή και τη Μεγάλη Άρκτο, τον Ωρίωνα, την Ανδρομέδα, την Κασσιόπεια, τον Πήγασο, τον Ηρακλή, τον Περσέα…
Κι αναρωτιόμουν αν ήταν η φαντασία που διέγραψε μόνη της τα διάφορα καταπληκτικά συνταιριάσματα στον ουράνιο θόλο, δίνοντας έτσι ονομασίες στους διάφορους αστερισμούς.., ή… οι καθημερινές ανάγκες της επίγειας ζωής. Φαίνεται λοιπόν πως ο πρώτος και κύριος σκοπός της δημιουργίας των αστερισμών ήταν ως βοηθητικό μέσο προσανατολισμού και οδηγού της καθημερινής ζωής των αρχαίων.
Γιατί η μοίρα των αρχαίων λαών ήταν στενά συνδεδεμένη με τη φύση.
Οι ναυτικοί έπρεπε να εμπιστευθούν τον ουρανό για να ταξιδέψουν.
Οι γεωργοί έπρεπε να συμβουλευθούν τους αστερισμούς για κάθε δουλειά του κάμπου και οι βοσκοί έπρεπε να παρακολουθούν την πορεία των άστρων για να διαφεντεύουν τα κοπάδια τους.
Από την άλλη οι αστερισμοί αποτελούν φορείς συλλογικής μνήμης και οι ιστορίες που τους συνοδεύουν, η προέλευση των ονομάτων τους , αποκαλύπτουν στοιχεία για την κουλτούρα, τις πεποιθήσεις και την καθημερινότητα αρχαίων και νεότερων πολιτισμών.

Προχωρώντας τη σκέψη μου αναρωτήθηκα πως στο άκουσμα ΜΗΤΕΡΑ ΦΥΣΗ υμνούμε την Μάνα Γή και πόσο ακόρεστος είναι ο πλούτος της. Ποτέ όμως δεν σκεφτήκαμε με την ίδια ζέση τη Μάνα Ουρανό που γεννά την ζωοποιό βροχή.. Το ίδιο η θάλασσα. Ξάπλωσε με «θράσος», φαρδιά πλατιά απέναντι απ’ τον ουρανό, επίτηδες, για να ερωτεύονται όλοι τ’ όμορφο μπλε της και να γράφουν έπη για εκείνο. Δεν είναι, όμως, παρά μια απλή αντανάκλαση! Σκεφτείτε και τ’ άλλο, ολημερίς κι ολονυχτίς ο κόσμος αλληλοσπαράζεται για λίγα κομμάτια γης. Είδατε ποτέ να μαλώνει κανένας για ένα κομμάτι ουρανού;

Όχι, φυσικά, και αυτή είναι η μαγεία του: δε δίνεται σε κανέναν, δε διαμοιράζεται με τίποτα-τόσο δυνατός είναι. Δεν αφήνει να τον βλάψουμε, για αυτό και τον θαυμάζουμε απεριόριστα. Κάθε, μα κάθε δειλινό, τον χαζεύουμε μεθυσμένοι απ’ τις αποχρώσεις που δανείστηκε απ’ το ηλιοβασίλεμα. Καμία φωτογραφία δεν αρκεί για να αποτυπώσει την ομορφιά του, δεν χωρά ποτέ ολάκερος σε λίγα pixels.
Ούτε στα μάτια μας χωρά, δεν τον χορταίνουμε ποτέ.
Κάποιοι άλλοι, στον ουρανό θα απευθύνουν την προσευχή τους.
Εκεί θα αναζητήσουν τις ανώτερες δυνάμεις, πλημμυρισμένοι ευγνωμοσύνη, απελπισμένοι για εξιλέωση, πεινασμένοι για ελπίδα, διψασμένοι για αλλαγή…
Κι όταν χάνουν τους νεκρούς τους, στον ουρανό θα τους τοποθετήσουν, σε νοερές συννεφένιες καρεκλίτσες σαν επόπτες της θνητής, επίγειας ζωής είτε σαν φύλακες-αγγέλους.
Σαν τη ζεστή αγκαλιά της μάνας, μας σκεπάζει κι ο ουρανός, χωρίς να εμποδίζει το βλέμμα μας να ταξιδέψει παραπέρα..
Κι ύστερα άρχισαν νάρχονται στο νου πολλά.. που είχα διαβάσει ..που είχα δει ..που είχα ακούσει: «Αυτοί που μας νοιάζονται, είναι σαν τα αστέρια …Δεν τα βλέπεις πάντα, αλλά είναι εκεί…». Οι αγαπημένοι μας όταν φεύγουν από κοντά μας γίνονται αστέρια και μας προσέχουν από ψηλά… όταν δεις ένα αστέρι να πέφτει κάνε μιαν ευχή… Μελαγχόλησα… Μετά μ έπιασε μια ρομαντική διάθεση ..και σιγοψιθύρισα …ξέρω κάποιο αστέρι …ένας ουρανός μ αστέρια ..Αστέρι μου φεγγάρι μου ….ενα αστέρι πέφτει- πέφτει..μην τον ρωτάς τον ουρανό…
Άλλωστε, τα άστρα κι αστερισμοί λόγω της λαμπρότητας τους στο νυχτερινό ουρανό ενέπνευσαν ποιητές, ζωγράφους, μουσικούς ανά τους αιώνες κι οι άνθρωποι, από την αρχαιότητα ακόμα, προσπάθησαν να δώσουν την δική τους ερμηνεία στο σχηματισμό αυτών των ουράνιων σωμάτων.
Στη συνέχεια με την προτροπή-εν είδει προσκαλέσματος- της Αντιδημάρχου «…Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι …; ένα ταξίδι στις γειτονιές του έναστρου ουρανού με τις παρέες των άστρων ; Να δούμε τελικά… το φεγγάρι είναι κόκκινο; Είναι γαλάζιο; Ασημένιο τάλαρο ή χάρτινο; Μπορούμε άραγε να συλλαβίσουμε το αλφαβητάρι των άστρων; Και με εφόδιο το λύχνο του άστρου, να φωτίσει τη νύχτα , «τη γιομάτη θάματα, τη σπαρμένη μάγια; …» το λόγο έλαβε ο καθηγητής Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.Αντώνιος Αντωνίου, οποίος στην περίληψη του περιεχομένου της διάλεξης στάθηκε μεταξύ άλλων στα εξής σημεία: … « Ζούμε σε έναν υπέροχο πλανήτη. Πανδαισία χρωμάτων και ήχων, μια φύση θεϊκή. Ένας ουρανός μαγευτικός. Ένα υπέροχο Σύμπαν.
Οι γνώσεις μας, εντούτοις, για αυτό το θαυμάσιο στερέωμα εξακολουθούν να είναι ελάχιστες και αδυνατούν να δώσουν μια τελική απάντηση σε μια σειρά προαιωνίων ερωτημάτων. Πώς γεννήθηκε το Σύμπαν; Τι υπήρχε πριν τη Δημιουργία του; Τι συνέβη τις πρώτες στιγμές; Πώς εξελίσσεται και πού θα καταλήξει το γιγαντιαίο αυτό δημιούργημα; Θα μπορούσε να ήταν και διαφορετικό; Και όλα αυτά τα ερωτήματα παρά το γεγονός ότι τα υπερσύγχρονα αστρονομικά όργανα δεν βρίσκονται πλέον μόνο μέσα στους πύργους των αστεροσκοπείων, αλλά και στο εσωτερικό διαστημοπλοίων ή τεχνητών δορυφόρων, στέλνοντάς μας τις πολύτιμες πληροφορίες τους για όσα συμβαίνουν στα πέρατά του. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη επιστημονική πρόκληση. Είναι σαν το Σύμπαν να μας στέλνει νότες μουσικής, αλλά δεν μας δίνει τη μελωδία. Μας στέλνει το μήνυμά της κωδικοποιημένο. Το εκπληκτικό είναι ότι ο εγκέφαλός μας είναι σε θέση να το αποκρυπτογραφήσει. Τουλάχιστον εν μέρει. Το έργο δεν είναι εύκολο, αλλά δεν είναι και ακατόρθωτο. Είναι αρκετά δύσκολο ώστε να αποτελεί για μας μια σοβαρή πρόκληση, χωρίς να μας αποθαρρύνει και να μας αναγκάζει να κατεβάσουμε τα όπλα. Είναι στο χέρι μας να αποκωδικοποιήσουμε τις κοσμικές αυτές «νότες» και να αφουγκραστούμε αυτήν την «συμπαντική συμφωνία». Έτσι, κοιτάζοντας προς τα πάνω και χωρίς καμιά αλαζονική διάθεση, να μπορέσουμε να προχωρήσουμε προς μια πληρέστερη κατανόηση του κόσμου. Το κέρδος μας, σε κάθε περίπτωση, θα είναι μεγάλο».
Ακολούθησε παρουσίαση του καλοκαιρινού ουρανού από μέλη της αστρονομικής εταιρείας Κέρκυρας. Και μετά…
Επιστροφή στη γή. Αλλά ….. «Εσύ να θυμάσαι, όπου και να βρίσκεσαι τη νύχτα …να κοιτάς ψηλά στον ουρανό και να μετράς τα ανθισμένα άστρα, ξορκίζοντας τα «αστικά άγχη» με «αστρικά τοπία». Άλλωστε, τα αστέρια δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους… Γι’ αυτούς που ταξιδεύουν, τ’ αστέρια είναι οδηγοί. Γι’ άλλους δεν είναι παρά μόνο φωτάκια. Για τους σοφούς, είναι προβληματισμοί. Να κοιτάζεις τον ουρανό. Να ακούς τις αγαπημένες σιωπές της σελήνης Και να φτιάχνεις πολλές νύχτες με φεγγάρι που θα σ αρέσουν…
‘Ένα άστρο έπεσε. Είδες; Σιωπή. Κλείσε τα μάτια και κάνε μιαν ευχή. Μην την ψιθυρίσεις. Για να πραγματοποιηθεί…».