Ανακοίνωση του Τμήματος Περιβάλλοντος της ΚΕ του ΚΚΕ.
Η ανακοίνωση
Για μια ακόμα φορά ένα καθ’ όλα αναμενόμενο καιρικό φαινόμενο, μια φθινοπωρινή καταιγίδα, θέτει σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία του λαού σε πολλές περιοχές της χώρας και συνοδεύεται από πλημμύρες και μεγάλες καταστροφές λαϊκών περιουσιών.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμφανίσει ως αιτία των καταστροφών την “ένταση” των καιρικών φαινομένων και την “κλιματική αλλαγή”, στερείται οποιασδήποτε σοβαρότητας.
Οι καταστροφές από πλημμυρικά φαινόμενα σε Αττική, Εύβοια, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά και άλλες περιοχές, με τραγελαφικά φαινόμενα, όπως οι εικόνες μαθητών να “σκαρφαλώνουν” σε θρανία για να γλιτώσουν απ’ τα νερά, έρχονται να προστεθούν στο πλήθος παλαιότερων αντίστοιχων γεγονότων, από τη Μάνδρα, συνολικά την Αττική, μέχρι την Εύβοια και τη Θεσσαλία, υπογραμμίζοντας πως στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να διασφαλιστεί πραγματική προστασία του λαού από πλημμύρες κι άλλες καταστροφές. Το σημερινό αστικό κράτος, που με τόσο μεγάλη αποτελεσματικότητα διαλύει απεργίες, χρηματοδοτεί τους ομίλους με δισεκατομμύρια ευρώ, φορολογεί το λαό, αφήνοντας στο απυρόβλητο τα κέρδη εφοπλιστών και βιομηχάνων, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις στα εργατικά – λαϊκά στρώματα ενός συνηθισμένου, προβλέψιμου και αναμενόμενου εποχικού καιρικού φαινομένου.
Οι μόνιμες πλημμύρες και πυρκαγιές, οι διαχρονικές εγκληματικές ευθύνες των κυβερνήσεων για την προστασία της ζωής και της υγείας του λαού, δείχνουν πως η αποτελεσματικότητα του κράτους αφορά μόνο τη διασφάλιση των κερδών και της εξουσίας του κεφαλαίου.
Η καπιταλιστική ιδιοκτησία στη γη, οι ανταγωνισμοί για τις χρήσεις της και η εμπορευματοποίηση του νερού, καθιστούν αδύνατο τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων, που πρέπει να ξεκινά απ’ την πρόβλεψη και την ολοκληρωμένη διαχείριση της χρήσης γης, των βουνών και των δασικών οικοσυστημάτων, του υδρολογικού κύκλου, μέχρι τα αναγκαία έργα υποδομής. Ο ανταγωνισμός ομίλων και επιχειρήσεων διαφόρων κλάδων (τουρισμού, ενέργειας κλπ), αντανακλάται στην πολεοδομική αναρχία και στην αδυναμία ουσιαστικής αντιπλημμυρικής θωράκισης του αστικού ιστού.
Στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα ο χωροταξικός σχεδιασμός, οι χρήσεις γης, οι αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ βιομηχανικών εγκαταστάσεων και κατοικημένων περιοχών, η δόμηση, η ύπαρξη ελεύθερων χώρων, η κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, καθορίζονται, τελικά, με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων και όχι με κριτήριο την προστασία από φυσικά φαινόμενα και την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών.
Τα μπαζωμένα ρέματα, η άναρχη επέκταση του σχεδίου πόλης, η τσιμεντοποίηση, οι ακατάλληλες κατοικίες, η έλλειψη ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατορεμάτων και γενικότερα του συνόλου της λεκάνης απορροής κάθε περιοχής, η επικίνδυνη γειτνίαση επικίνδυνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων με κατοικημένες περιοχές, με κίνδυνο ενός ατυχήματος μεγάλης έκτασης σε περίπτωση πλημμύρας, είναι εκφράσεις της απουσίας ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιπλημμυρικής προστασίας.
Η δασοκτόνα πολιτική και η πολιτική εμπορευματοποίησης της γης, που αποτελούν την πραγματική αιτία των καταστροφικών πυρκαγιών, έχουν επιδεινώσει το πρόβλημα στις περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές, όπως στη Β. Εύβοια, την Πελοπόννησο, χωρίς να έχουν πραγματοποιηθεί τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα.
Οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ομίλων για τα ποσοστά κέρδους και την κατανομή των πόρων, καθιστούν αδύνατη την ιεράρχηση των αντιπλημμυρικών έργων και το σχεδιασμό τους σε μεγάλη κλίμακα με κριτήριο τη μέγιστη δυνατή προστασία. Η κατασκευή τους γίνεται με κριτήριο το κέρδος των ξεχωριστών ομίλων που τα παράγουν, οδηγώντας σε κακοτεχνίες, υπερτιμολογήσεις και σπατάλη. Ο σχεδιασμός των έργων δεν γίνεται λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη προστασίας από μεγάλης έντασης πλημμύρες και έτσι έργα που έχουν γίνει, αποδεικνύονται αποσπασματικά και ανεπαρκή. Γενικότερα, η αναρχία και το κυνήγι του κέρδους στον καπιταλισμό καθιστούν αδύνατη την ολοκληρωμένη εξέταση κάθε παρέμβασης, οδηγώντας για παράδειγμα σε τεχνικά έργα που μπορεί να επιδεινώνουν πλημμυρικά φαινόμενα. Η οργάνωση της καπιταλιστικής παραγωγής, όχι μόνο δεν χωρά την προστασία του λαού ως απόλυτη προτεραιότητα, αλλά -στην πραγματικότητα- έρχεται σε αντίθεση με αυτή.
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση, όταν εκδηλωθεί, είναι επίσης ανεπαρκής. Η απουσία στοιχειωδών μέτρων πρόληψης, όπως ο αναγκαίος τακτικός έλεγχος, καθαρισμός και συντήρηση υποδομών και δικτύων (π.χ. καθαρισμός ρεμάτων και φρεατίων), είναι αποτέλεσμα της υποχρηματοδότησης από το κράτος για τις σχετικές υπηρεσίες και της λειτουργίας των δήμων και περιφερειών με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Οι μηχανισμοί του κράτους για την αντιμετώπιση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών υποχρηματοδοτούνται κι είναι υποστελεχωμένοι, με ελλιπή μέσα και εξοπλισμό, ο πληθυσμός είναι ανεκπαίδευτος, ενώ η παραγωγική διαδικασία δεν σταματά, παρά τους τεράστιους κινδύνους για τη ζωή των εργαζόμενων, ακόμα και κατά τη μεταφορά τους, καθώς το κέρδος είναι το μοναδικό κριτήριο.
Οι τεράστιες διαχρονικές ευθύνες όλων των κυβερνήσεων, της σημερινής της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και των προηγούμενων, για την έλλειψη μέτρων ουσιαστικής πρόληψης, εκπαίδευσης του πληθυσμού, αντιμετώπισης των φαινομένων όταν εκδηλωθούν, αποτυπώνουν τελικά τον ίδιο το ρόλο του αστικού κράτους και την αδυναμία του καπιταλισμού να διασφαλίσει τις ανάγκες του λαού.
Οι συνεχείς καταστροφές από πλημμύρες και φωτιές υπογραμμίζουν την ανάγκη μιας ριζικής αλλαγής πορείας. H διασφάλιση ολοκληρωμένης διαχείρισης και αντιπλημμυρικής προστασίας, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των απαραίτητων αντιπλημμυρικών έργων για τη συνδυασμένη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και την ουσιαστική αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων προϋποθέτουν μια ριζικά διαφορετική διέξοδο. Μπορούν να διασφαλιστούν μόνο στο έδαφος της κοινωνικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού, της εργατικής εξουσίας του σοσιαλισμού.
Απέναντι στο εχθρικό για το λαό κράτος, πρέπει και μπορεί άμεσα να υψωθεί η μεγάλη δύναμη της λαϊκής πρωτοβουλίας. Οι Φορείς και οι Επιτροπές Αγώνα, που ήδη συντονίζουν το βηματισμό τους, μετά το κάλεσμα των Συντονιστικών Επιτροπών Πυρόπληκτων Β. Ευβοίας δείχνουν το δρόμο.
Σε όλα τα σωματεία, τους συλλόγους, τους φορείς του εργατικού – λαϊκού κινήματος, πρέπει να δυναμώσει η αγωνιστική διεκδίκηση, η απαίτηση:
–να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή κινητοποίηση για τη γρήγορη αποκατάσταση προβλημάτων και η πλήρης αποζημίωση των πληγέντων,
–άμεσα και όπου συνεχίζονται τα έντονα καιρικά φαινόμενα, να διακόπτονται όλες οι μη αναγκαίες δραστηριότητες, χωρίς καμία επιβάρυνση των εργαζόμενων,
–κατάργηση του αντιλαϊκού πλαισίου χρήσεων γης, που την παραδίδει στο μεγάλο κεφάλαιο, δασικά οικοσυστήματα προς όφελος των εργαζομένων, με κατάργηση των αντιδασικών νόμων,
–ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης της αντιπλημμυρικής προστασίας, φορολογώντας το μεγάλο κεφάλαιο, ολοκληρωμένη διαχείριση των λεκανών απορροής, με άμεση και ορθολογική διευθέτηση των υδατορεμάτων, μελέτες αντιπλημμυρικής προστασίας σε επίπεδο υδατικών διαμερισμάτων, με κριτήρια συνδυασμένης κάλυψης των λαϊκών αναγκών, έλεγχο του συνόλου των τεχνικών έργων για τις επιπτώσεις στα πλημμυρικά φαινόμενα, αντιπλημμυρικά τεχνικά έργα που να καλύπτουν συνδυασμένα τις λαϊκές ανάγκες,
–ενίσχυση του προσωπικού, των μέσων και της εκπαίδευσης των φορέων Πολιτικής Προστασίας, ουσιαστική ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού.