Η εισήγηση Μαχειμάρη στην ΠΕΔΙΝ για τα απορρίμματα

Διαβάστε τι είπε ο Δήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας αλλά και η Αντιδήμαρχος Σπυριδούλα Κόκκαλη για το μεγάλο θέμα των απορριμμάτων.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ: Γεώργιος Μαχειμάρης Δήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας, μέλος του ΔΣ της ΠΕΔΙΝ
Σπυριδούλα Κόκκαλη Αντιδήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας Κυκλικής Οικονομίας και
Περιβάλλοντος

ΘΕΜΑ :
Α. Αξιολόγηση διαδικασιών Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.
Β. Στρατηγικός Σχεδιασμός ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων Ιονίων Νήσων.

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ:
Αγαπητοί συνάδελφοι,

O Gerald Durrel πριν χρόνια περιέγραφε την Κέρκυρα: «Σταδιακά η μαγεία της Κέρκυρας επικάθεται στις ψυχές μας, τόσο απαλά, όπως αντίστοιχα κολλάει η γύρη των λουλουδιών». Η ίδια μαγεία περικλείει όλα τα Ιόνια νησιά μας αφού η φυσιογνωμία τους είναι ίδια.
Όλα αυτά όμως θα μπορούσαμε να πούμε πως ίσχυαν μέχρι δυο χρόνια πριν, όταν εκείνη έγινε δυσάρεστα διάσημη από τους όγκους των σκουπιδιών να παρελαύνουν σε δρόμους , πλατείες για μεγάλο διάστημα δημιουργώντας μια δυσάρεστη εμπειρία, η οποία , αλλοίμονο, δεν έγινε μάθημα.

Αντ αυτού, βρισκόμαστε σήμερα όλοι ξανά στο ίδιο έργο θεατές. Κι αναρωτιέται κανείς εύλογα ως πότε θα πρέπει το περιβάλλον , τα παιδιά μας, οι συμπολίτες και επισκέπτες μας να επιφορτίζονται λάθη και παραλείψεις σε βάρος της υγείας και του περιβάλλοντος;
Σε τι σημείο πρέπει να φτάσουμε για να κατανοήσουμε πως τα πισωγυρίσματα, ο λαϊκισμός και οι πεισματικές συμπεριφορές απλά καθυστερούν τα μέγιστα στην πολυπόθητη επίλυση του προβλήματος που φέρνει τα νησιά μας χρόνια πίσω.

Και βέβαια η πολιτεία εκμεταλλευόμενη την αδυναμία μας έδωσε άμεση λύση τόσο στη μεταφορά των Αστικών Στερών Αποβλήτων εκτός Κέρκυρας μέχρι να ολοκληρωθεί η νέα μονάδα βοηθώντας και στις διαδικασίες δημοπράτησης, όσο και στο να μην χαθεί η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση( κι όχι με ΣΔΙΤ) στο σύνολο της για το εργοστάσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων. Προχώρησε δε σε νόμο του κράτους και ίδρυσε τον ειδικό περιφερειακό διαβαθμιδικό φορέα διαχείρισης των απορριμμάτων που λειτουργεί με την μορφή ανώνυμης εταιρείας στο επίπεδο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων. Υπενθυμίζουμε ότι σχεδόν ομόφωνα το ΔΣ της ΠΕΔΙΝ διαφώνησε με το άρθρο 93 του περιβαλλοντικού πολυνομοσχεδίου(Ν.4685/ΦΕΚ 92/Α/7-5-2020) εκδίδοντας σχετικό ψήφισμα. Οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν και σε επίπεδο Βουλής κατά τη διαδικασία συζήτησης του . Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και τα δημοτικά μας συμβούλια, ενώ κάποια απέρριψαν και το νομοσχέδιο στο σύνολο του.

Παρόλα αυτά ως Δημοτικές Αρχές σιωπηρά αποδεχτήκαμε το αποτέλεσμα, (που θα μπορούσαμε να διαχωρίσουμε τη θέση μας και να μη συμμετέχουμε ούτε στο νέο φορέα).Στην ιδρυτική πρώτη Γενική Συνέλευση του ειδικού περιφερειακού διαβαθμιδικού φορέα διαχείρισης των απορριμμάτων καμία φωνή διαμαρτυρίας ή αντίθετης άποψης δεν εκφράστηκε.
Συμφωνήσαμε όλοι ο νέος φορέας να προχωρήσει τις δημοπρασίες, τα εργοστάσια, τα έργα, εκκαθαρίσεις κ.λ.π. Τι συνέβη στο μεταξύ και υπήρξε αυτή η παλινδρόμηση; Μέχρι χθες ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης και ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Μανώλης Γραφάκος έχαιραν της εκτίμησης μας και σήμερα είναι οι καρεκλοκένταυροι των Αθηνών . Σε τι αποσκοπεί η τακτική να ευρίσκονται σε «αρμονική συναστρία» η Πολιτεία, η Περιφέρεια , οι Δήμοι και οι Δήμοι μεταξύ μας «σε ανάδρομο Ερμή» και σε κατάσταση εμφυλίου;

Θα μου πείτε αυτό το φαινόμενο δεν είναι μοναδικό. Σωστά. Ποιος ξέχασε πόσοι μήνες πέρασαν για να συγκροτηθεί σε σώμα το ΔΣ του ΣΥΔΙΣΑ Ν Κέρκυρας; Τι περιμέναμε; Απλά πράγματα. Να αλλάξει κάποιο άρθρο του Νόμου που θα αλλοιώνει τις διατάξεις συγκρότησης του ΔΣ για να γίνει στα μέτρα μας. Ποιος ξέχασε ότι η Διαδημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης της Κέρκυρας συγκροτήθηκε σε σώμα πριν λίγες μέρες; Είναι ξεκάθαρο ότι φταίει η νοοτροπία μας. Υστερούμε στην καλλιέργεια αυτοδιοικητικής αποτελεσματικής σκέψης.
Και προκαλεί θλίψη, να παρακολουθούμε τις διαδρομές άλλων Νομών που κατάφεραν και αυτή τη στιγμή έχουν έτοιμα προς δημοπράτηση τα δικά τους εργοστάσια επεξεργασίας αποβλήτων : Η Λαμία, η Ναύπακτος, τα Τρίκαλα, η Χερσόνησος, η Άρτα, η Ιεράπετρα κ.λ.π

Πολύ νωρίς στα Διοικητικά Συμβούλια του ΣΥΔΙΣΑ και στην Εκτελεστική επιτροπή είχαμε επισημάνει την υποστελέχωση του φορέα με έμφαση στο ειδικευμένο προσωπικό, αναγκαίο να προχωρήσει διαδικασίες έργων τέτοιου μεγέθους, αλλά και να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις .

Προτείναμε να συνεργαστούμε με εξειδικευμένο τεχνικό σύμβουλο υποστήριξης ακόμα και με τη συμμετοχή της ΔΙΑΔYΜΑ, πρόταση που απορρίφτηκε. Και μια και μιλάμε για τη ΔΙΑΔYΜΑ . Είναι καθαρά αμιγής διαδημοτική επιχείρηση. Μια επιχείρηση με μακρά διαδρομή και εμπειρία στο θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων, από εποχής Πάρη Κουκουλόπουλου.
Μια επιχείρηση που αποδέχτηκε να γίνει αποδέκτης των απορριμμάτων μας εξευρίσκοντας και λύση στο θέμα των υπολειμμάτων. Και δεν έφτανε αυτό. Ανέχτηκε ψύχραιμα έναν εμπαιγμό άδικο και προσβλητικό για μεγάλο διάστημα όσον αφορά στην έναρξη μεταφοράς των αποβλήτων από Κέρκυρα .

Τα χρήματα που χουν δαπανηθεί στα λάθη επι λαθών κατά καιρούς στην όλη διαδικασία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην τεχνοκρατική στήριξη και μάλιστα με αποτέλεσμα. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα στην παροιμία: « είμαστε ακριβοί στο πίτυρο και φτηνοί στ αλεύρι». Ας δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία από την έναρξη των διαδικασιών, τα ποσά που δαπανήθηκαν σε έργα, μελέτες αμφιλεγόμενης αποτελεσματικότητας.
Το προβληματισμό μας για την αναγκαιότητα εξειδικευμένης τεχνικής υποστήριξης σε ένα τόσο μεγάλο έργο τα επισημάναμε έγκαιρα οι τρεις Δήμαρχοι (νυν Βόρειας,Νότιας Κέρκυρας και τέως Κέρκυρας ). Αξιοσημείωτο είναι ότι όλες οι επιτροπές παρακολούθησης -παραλαβής είναι ολιγομελείς και συμμετέχει ακόμα προϊστάμενος από το Δήμο μας. Οι έντονες επιφυλάξεις μας καταγράφηκαν στα πρακτικά. Και δεν μας ικανοποιεί η δικαίωση στην εξέλιξη του θέματος.
Η θλιβερή αλήθεια είναι πως έπρεπε να χουμε δημοπρατήσει. ΧΘΕΣ. Αντ αυτού απλά παρακολουθούμε τις εξελίξεις αμέτοχοι.

Ποιος τελικά ευθύνεται για την απραξία; Για το χαμένο ανενεργό διάστημα; Ποιος καλείται να πληρώσει το «μάρμαρο»; Ποιες οι ευθύνες διαχρονικά των προηγούμενων διοικήσεων, τα λάθη τους, οι παραλήψεις , οι ολιγωρίες; Σίγουρα τα ερωτήματα δε θα μείνουν αναπάντητα . Όμως αυτό είναι ένα κεφάλαιο που θα μας απασχολήσει κατόπιν αφού δεν έγινε στην αρχή της θητείας μας. Στην παρούσα περίοδο προέχει να προχωρήσουμε γρήγορα. Να κερδίσουμε το χαμένο καιρό.

Αγαπητοί συνάδελφοι,
Δε μπορώ να συγχωρήσω στον εαυτό μου -και νομίζω μιλώ εξ ονόματος όλων μας- κι άλλο χαμένο διάστημα αναμασώντας τα ίδια και τα ίδια. Η Κέρκυρα αρκετά πισωγυρίσματα έχει στο ενεργητικό της διαχρονικά , λες και την κυνηγά κάποια κατάρα. Όλα μισά κι ατέλειωτα.. Να θυμίσω: ΦΡΑΓΜΑΤΑ, ΓΑΛΆΖΙΟ ΜΑΤΙ, ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΕΣ! Αποτέλεσμα: ΜΗΔΕΝ. Ή τον ΑΞΟΝΑ ΒΟΡΡΑ-ΝΟΤΟΥ-ΑΕΟΔΡΟΜΙΟ ΣΤΗ ΛΕΥΚΙΜΜΗ! ΕΝΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΟΛΑ.

Ας μιλήσουμε ξεκάθαρα. Μην προσθέτουμε στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα της ζοφερής πρωτόγνωρης πραγματικότητας που ζούμε τη διαχείριση των απορριμμάτων. Τώρα θα έπρεπε να ασχολιόμασταν με την πανδημία και πως στηρίζουμε καθημερινά την κοινωνία μας, τους δημότες μας. Κι εμείς ακόμα αναμασάμε για το εργοστάσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης. Είναι όχι μόνο γραφικό το φαινόμενο, αλλά προσβλητικό κι επικίνδυνο. ΗΓΓΙΚΕΝ Η ΏΡΑ.
Ας σταματήσει ΣΗΜΕΡΑ η «έριδα της πατρότητας». Ας εναρμονιστούμε κι εμείς στις επιταγές της εποχής και στα επιβαλλόμενα από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, εφαρμόζοντας τα.

Προτείνω η ΠΕΔΙΝ – να γίνει το ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ και να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία για τη ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Της ΙΟΝΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ, που θα αφορά όχι μόνο στους στρατηγικούς άξονες που θα πρέπει να κινηθούμε αλλά και στην παρακολούθηση του χρονοδιαγράμματος των εξελίξεων και δράσεων.

Εξειδικεύοντας την πρόταση:
Ο Στρατηγικός Περιφερειακός Σχεδιασμός να βασίζεται στην ενσωμάτωση και στις νέες απαιτήσεις-επανασχεδιασμό και στόχους που θέτει ο νέος ΕΣΔΑ, η εναρμονισμένη εθνική αλλά και κοινοτική νομοθεσία στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και να έχει ως κύριο στόχο σταδιακά η διαχείριση του μεγαλύτερου μέρους των αποβλήτων να γίνεται στο επίπεδο Δήμου, αποκεντρωμένα. Επιβάλλεται να γίνει ο αυστηρός οδικός χάρτης των επόμενων ενεργειών μας.
Κι όχι μόνο. Από άλλους συναδέλφους έχει ειπωθεί η σύσταση της «ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ» . Με πρωτοβουλία της ΠΕΔΙΝ μπορεί να προταθεί η σύσταση της «ΕΓΝΑΤΙΑΣ-ΙΟΝΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ» κάνοντας πράξη τη διαπεριφερειακή συνεργασία των ΠΕΔ Ιόνιων Νησιών –Ηπείρου -Δυτικής Ελλάδας και Μακεδονίας με συγκεκριμένους στόχους.

Εξειδικεύοντας τους άξονες που θα κινηθεί ο Στρατηγικός Περιφερειακός Σχεδιασμός, μπορούμε να καταγράψουμε ενδεικτικά τους εξής:

Στόχοι Στρατηγικού Περιφερειακού Σχεδιασμού Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αποβλήτων της Ιόνιας Περιφέρειας
• Ανάπτυξη δράσεων του σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων
• Προγραμματισμός δράσεων πρόληψης

• Δράσεις ευαισθητοποίησης
• Οργάνωση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με χωριστή συλλογή των υλικών συσκευασίας
• Οργάνωση χωριστής συλλογής ανακύκλωσης σχολικών μονάδων
• Οργάνωση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων

• Διαστασιολόγηση του συστήματος
• Οικιακοί κάδοι (βιοκάδοι) βιοδιασπώμενες πλαστικές σακούλες-
• Πράσινα (κλαδέματα κήπων κ.λ.π.)
• Οχήματα

• Οργάνωση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με χωριστή συλλογή των ελαστικών
• Οργάνωση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με χωριστή συλλογή των ογκωδών-στρωμάτων
• Οργάνωση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με χωριστή συλλογή στην πηγή ρούχων-επαναχρησιμοποίηση
• Οργάνωση προγραμμάτων συλλογής βρώσιμων ελαίων
• Οργάνωση προγραμμάτων συλλογής αποβλήτων ελαιοτριβείων-νοσοκομείων-γεωργικών φαρμάκων-φαρμακευτικών σκευασμάτων με τις προβλεπόμενες για το κάθε είδος πολιτικές
• Οργάνωση συλλογής σύμμεικτων

• Δραστηριότητες επαναχρησιμοποίησης ( το μεγάλο κεφάλαιο της ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ)
• Δημιουργία ολοκληρωμένου πράσινου σημείου-Πάρκου και γωνιών ανακύκλωσης.
• Διαχείριση παλαιών ρούχων

• Χώροι αναψυχής
• Εργαστήρια περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε όλους τους Δήμους
• Θέσπιση μεγάλων πράσινων σημείων σε όλους τους Δήμους

• Αξιολόγηση μονάδων επεξεργασίας των Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ)
• Αερόβια ζύμωση-κομποστοποίηση-αναερόβια ζύμωση-βιοαέριο-εδαφοβελτιωτικό /χωνεμένο υπόλειμμα
• Κατασκευή μονάδων αναερόβιας ζύμωσης των αποβλήτων μικρής κλίμακας με την παραγωγή βιοαερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
• Σταθμοί μεταφόρτωσης ( 2-3 σε κάθε Δήμο)

• Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης σχεδιασμού
• Πηγές χρηματοδότησης
• Παρακολούθηση εφαρμογής
Συνεπεία των ανωτέρω και με τη δυνατότητα των μετρήσιμων συμπερασμάτων μπορούμε να έχουμε στα χέρια μας ένα εργαλείο πίεσης για την Πολιτεία για την κατασκευή των εργοστασίων , της μεταφοράς κ.λ.π..

Κλείνοντας θα επαναλάβω ότι εκείνο που τελικά στο όλο εγχείρημα θα κάνει τη διαφορά είναι : η συστηματική οργανωμένη ανακύκλωση με εξελικτική στόχευση την κυκλική οικονομία να γίνει μέρος της καθημερινότητας όλων μας σε κάθε γειτονιά, σε κάθε Δήμο σε κάθε νησί, στην Περιφέρεια μας , όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Και να αναζητούμε τρόπο να γίνουμε ακόμα καλύτεροι στον τομέα αυτό. Το ΕΤΟΣ 2021 τα Ιόνια νησιά μας να γίνουν πράσινα και πρωτοπόρα στην δράση της ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Αγαπητοί συνάδελφοι,
Όπως λέει ο ποιητής… «Ήρθε ο καιρός ν ανθίσουν τούτοι οι τόποι…» ,«Βλέπετε οι πολίτες μας έχουν χρεώσει το μέλλον»
Οι πολίτες περιμένουν από μας καθημερινά να αποδεικνύουμε ότι μπορούμε ν αυτοδιοικηθούμε.