Η διαχείριση των απορριμμάτων της Κέρκυρας (βλ. Σίσυφος)

Η είδηση ότι η Κυβέρνηση προωθεί στο νέο νομοσχέδιο «για το περιβάλλον» ειδικό άρθρο, με το οποίο καταργεί με μια μονοκονδυλιά στα νησιά του Ιονίου τους Συνδέσμους Καθαριότητας (ΦΟΔΣΑ) και στη θέση τους καθιδρύει ένα ειδικό περιφερειακό διαβαθμιδικό φορέα διαχείρισης των απορριμμάτων που θα λειτουργεί με την μορφή ανώνυμης εταιρείας στο επίπεδο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, ακούστηκε ως ολλανδικό ανέκδοτο!!

Ώστε, με το περίφημο άρθρο 93 που την τελευταία στιγμή ξεφύτρωσε με δεκάδες άλλα άρθρα στο προς ψήφιση νέο νομοσχέδιο για το περιβάλλον (νομοσχέδιο Χατζηδάκης), – που ήδη βομβαρδίζεται ανηλεώς ως καταστροφικό νομοσχέδιο για το περιβάλλον απ’όλα τα περιβαλλοντικά κινήματα της χώρας μας και ζητείται η απόσυρσή του – στη θέση των Συνδέσμων Καθαριότητας Κέρκυρας, Λευκάδας, Κεφαλληνίας και Ζακύνθου, αναλαμβάνει εφ’εξής Ανώνυμη Εταιρεία που θα λειτουργεί στο επίπεδο της Περιφέρειας με Πρόεδρο την κ. Περιφερειάρχη, βοηθό έναν εκ των Αντιπεριφερειαρχών και με τα υπόλοιπα μέλη του 5μελούς ή 7μελούς διοικητικού συμβουλίου προερχόμενα από τους δήμους της Περιφέρειας, προκειμένου η εν λόγω Α.Ε στην οποία θα συμμετέχουν με συνολικό ποσοστό 60% οι Δήμοι και με ποσοστό 40% η Περιφέρεια, να ασκήσει τις μέχρι τώρα αρμοδιότητες στην περιοχή του Ιονίου, που εκτείνεται από το βόρειο άκρο της μέχρι το νότιο σε μήκος που υπερβαίνει τα 400 (τετρακόσια) χιλιόμετρα και περιλαμβάνει τα 5 μεγάλα νησιά του Ιονίου Πελάγους και τα δεκάδες άλλα μικρότερα.

Πρόκειται για την Περιφέρεια των Ιονίων Νήσων (Π.Ι.Ν), που τα τελευταία 20 χρόνια «βλέπει» τις αρμοδιότητές της να περνούν από μπροστά της και να φεύγουν προς άλλες Περιφέρειες χωρίς να αντιδρά, που την λειτουργία της χαρακτήριζε για πολλά χρόνια απουσία επιτελείων σχεδιασμού και πρωτοβουλιών σε περιφερειακό επίπεδο, που δεν ίδρυσε και δεν λειτούργησε μία αξιόλογη επιχειρησιακή – αναπτυξιακή δραστηριότητα με την μορφή αναπτυξιακής επιχείρησης – εταιρείας και να διακριθεί μέσα από αυτή.
Τώρα καλείται να αναλάβει δια του Ειδικού Περιφερειακού Διαβαθμιδικού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων παίρνοντας και το δώρο του 40% επί όλων των περιουσιακών στοιχείων των καταργουμένων Συνδέσμων ΦΟΔΣΑ, που δεν της ανήκει, την διαχείριση καθαρά τοπικού προβλήματος, και του οποίου δεν έχει αρμοδιότητα , κατά παράβαση του Συντάγματος.

Πρόκειται για σχεδιασμό καταστροφικό για τα νησιά του Ιονίου, ο οποίος δεν έχει καμία δικαιολογητική βάση, ο οποίος επιχειρείται «τυφλά» από την απόσταση του κυβερνητικού κέντρου, χωρίς γνώση των πραγματικών συνθηκών που ισχύουν στα νησιά – περιφερειακές ενότητες και του έργου που έχει πραγματοποιηθεί ή βρίσκεται σε εξέλιξη, χωρίς να σταθμίζει τις σοβαρές και ανεπανόρθωτες συνέπειες της απώλειας πολύτιμου χρόνου που θα προκαλέσει ιδιαίτερα στην Κέρκυρα και ο οποίος αν προχωρήσει θα αποδειχθεί κυριολεκτικά «μια τρύπα στο νερό».

Ειδικότερα όσον αφορά την Κέρκυρα και τον Σύνδεσμο ΦΟΔΣΑ της, η σχεδιαζόμενη «μεταρρύθμιση» και η εντεύθεν κατάργησή του, βρίσκει τον τελευταίο να πραγματοποιεί τέσσερεις σημαντικές επιχειρησιακές πρωτοβουλίες.
Την επεξεργασία των σύμμεικτων απορριμμάτων της Κέρκυρας στο ΧΥΤΑ Τεμπλονίου και την δεματοποίηση του υπολείμματος 45%.
Την αποκατάσταση των αποκαλουμένων τριών κυττάρων του ΧΥΤΑ Τεμπλονίου.
Την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την μεταφορά μεγάλου μέρους των απορριμμάτων των τριών Δήμων της Κέρκυρας και του Δήμου Παξών στην Κοζάνη για την επεξεργασία από την Διάδυμα.
Την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την κατασκευή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (Μ.Ε.Α) στην Κέρκυρα.

Η πρώτη πρωτοβουλία είναι αυτή που επέτρεψε την σταδιακή βελτίωση της κατάστασης στην Κέρκυρα και την έξοδο από την μεγάλη κρίση διαχείρισης των απορριμμάτων του 2018.
Οι άλλες τρεις πρωτοβουλίες σηματοδοτούν την μεταβατική και οριστική στη συνέχεια λύση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Κέρκυρα, την αποκατάσταση των απορριμματικών ανάγλυφων των κυττάρων του ΧΥΤΑ Τεμπλονίου και την συνεπαγόμενη ουσιαστική βελτίωση και σημαντική αποκατάσταση του περιβάλλοντος του Τεμπλονίου.

Η αποκατάσταση των τριών κυττάρων ΧΥΤΑ Τεμπλονίου με εγκατεστημένο ανάδοχο την ένωση εταιρειών «ΑΛΕΚΤΩΡ Α.Ε ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ» και «ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ WATT A.E», μετά και την από 28.4.2020 έγκριση της τροποποίησης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την Δ/νση Περιβάλλοντος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης βρίσκεται πλέον στο στάδιο έναρξης των εργασιών εκτέλεσης του έργου.

Η μεταφορά των απορριμμάτων των τριών Δήμων της Κέρκυρας και του Δήμου Παξών στην Κοζάνη, μετά την γενομένη προκήρυξη του έργου από τον ΦΟΔΣΑ με την διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση σύμβασης παροχής υπηρεσιών για την «Μεταφορά των Α.Σ.Α των ανωτέρω Δήμων στην Κοζάνη» και την ανταπόκριση στην προκήρυξη τριών εταιρειών με την υποβολή φακέλων προσφοράς, βρίσκεται στο στάδιο της επιλογής από τον ΦΟΔΣΑ του αναδόχου της μεταφοράς. Η κατασκευή της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (Μ.Ε.Α) στην Κέρκυρα βρίσκεται στο στάδιο της προκήρυξης του έργου.

Η δημοπράτηση του έργου, αναμένει μήνες τώρα να τελειώσουν τα γραφειοκρατικά «τσαλιμάκια» του Κέντρου και το πήγαινε-έλα μεταξύ Αθήνας και Κέρκυρας των φακέλων του έργου.

Με βάση τα παραπάνω, αβίαστα προκύπτει ότι «η μεταρρύθμιση» του Ειδικού Περιφερειακού Διαβαθμιδικού Φορέα, να παραβιάσει «ανοικτές θύρες» στην Κέρκυρα, όπως θα κάνει και στην περίπτωση των Κεφαλληνίας, Λευκάδας και Ιθάκης όπου και εκεί οι αντίστοιχοι Σύνδεσμοι έχουν να παρουσιάσουν σημαντικό έργο στη διαχείριση των απορριμμάτων τους.

Σημαντική όμως θα είναι η απώλεια χρόνου που θα προκαλέσει η αδόκητη και πρόσφορη μεταρρύθμιση, η οποία για την Κέρκυρα θα αποβεί καθοριστικά αρνητική για την εξέλιξη των πρωτοβουλιών που έχουν αναπτυχθεί, μη αποκλειομένης και της περιπτώσεως να τιναχθεί στον αέρα, όλη η σύντονη προσπάθεια που προηγήθηκε για να φθάσουμε στο σημείο της σημερινής ετοιμότητας.

Άλλωστε η εμπειρία από την διάσπαση του Ενιαίου Δήμου Κέρκυρας είναι ιδιαίτερα αρνητική, για νομοθετικά εγχειρήματα του είδους της «μεταρρύθμισης» του άρθρου 93

Οι δύο νεοσύστατοι Δήμοι (Βορρά και Νότου) ακόμα αγκομαχούν στην προσπάθειά τους να λειτουργήσουν ενώ η ΔΕΥΑΚ και οι δημοτικές επιχειρήσεις του διασπασθέντος Δήμου, ένα χρόνο μετά, παραμένουν σε καθεστώς ουσιαστικής απραξίας.

Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση για την αποτελεσματικότητα του Περιφερειακού διαβαθμιδικού φορέα.

Αντίθετα είναι βέβαιο ότι θα προκύψει στους κόλπους του, μεγαλύτερη γραφειοκρατία, βραδύτητα στην προσέγγιση, τον σχεδιασμό και την αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων.

Θα πρόκειται για ένα υδροκέφαλο ειδικό περιφερειακό διαβαθμιδικό μόρφωμα, χωρίς άκρα και αμεσότητα με τα νησιά – περιφερειακές ενότητες, εκτεθειμένο και επιρρεπές στις παρεμβάσεις και επιρροές του Κέντρου.
Τέλος προς αξιολόγηση της «σοβαρότητας της μεταρρύθμισης» πρέπει να τονιστούν τα ακόλουθα: Με το ίδιο άρθρο 93 εξαιρείται από την εφαρμογή του η νησιωτική περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, που έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με την Περιφέρεια του Ιονίου, διατηρείται η διαχείριση των απορριμμάτων από τους δημοτικούς ΦΟΔΣΑ και απλά στην Περιφέρεια συνιστάται Φορέας Σχεδιασμού ΠΕΣΔΑ (ΦΟ.Σ.ΠΕΣΔΑ).