Πόθεν έσχες: Ποιοι οι υπόχρεοι, μέχρι πότε υποβάλλονται και πώς

Συγκεκριμένα όλες οι υποχρεώσεις υποβολής Δήλωσης περιουσιακής κατάστασης (ΔΠΚ) και Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ) του του έτους 2018 καθώς και επανυποβολής των ΔΠΚ & ΔΟΣ των ετών 2016, 2017 και 2018 θα μπορούν να εκπληρωθούν από την 18η Φεβρουαρίου 2019 έως την 31η Μαρτίου 2019 μετά την λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Πόθεν Έσχες όπως αναθεωρήθηκε με τον νόμο 4571 / 2018.

Υπόχρεοι για την υποβολή του Πόθεν Έσχες είναι Πολιτικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ΜΜΕ, ορισμένοι δημόσιοι λειτουργοί, δημοσιογράφοι, πρόεδροι και διοικητές τραπεζών, καθώς και πλήθος άλλων προσώπων έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν κάθε χρόνο τη Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης, κοινώς «πόθεν έσχες», και τη δήλωση οικονομικών συμφερόντων του ν.3213/2003.

Σε αυτούς προστέθηκαν από το 2015 (βάσει του ν. 4281/2014) οι μέτοχοι, μέλη Δ.Σ., διευθυντές κ.λπ. ελληνικών επιχειρήσεων που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις για τεχνικά έργα, εφόσον ο προϋπολογισμός του έργου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, ή δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών/προμηθειών εφόσον υπερβαίνουν τις 150.000 ευρώ ανά διαγωνισμό.

Με τον νόμο 4571 / 2018 στους υπόχρεους προστέθηκαν, οι Γενικοί Διευθυντές των Υπουργείων, οι εκδότες διαδικτυακών και έντυπων ενημερωτικών μέσων, οι κατά νόμον αναπληρωτές των Προϊσταμένων των Δασαρχείων και των Δασονομείων, τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη καθώς και οι εισηγητές των Επιτροπών Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων κ.λπ. Επίσης με τον νέο νόμο για το πόθεν έσχες ορίζεται ρητά ότι η υποχρέωση για υποβολή Δ.Π.Κ. καταλαμβάνει και το πρόσωπο με το οποίο ο υπόχρεος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, ενώ διευκρινίζεται ότι, όσον αφορά στις σχολικές επιτροπές, υπόχρεοι είναι οι Πρόεδροι και οι διαχειριστές των τραπεζικών λογαριασμών αυτών.

Η δήλωση «πόθεν έσχες» θα υποβληθεί αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά. Οι υπόχρεοι δεν θα στέλνουν έντυπες τις δηλώσεις στη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, καθώς αυτή δε θα έχει τη δυνατότητα να τις καταχωρίζει, αφού η πρόσβαση στο νέο σύστημα «ΠΟΘΕΝ» θα πραγματοποιείται αποκλειστικά από τους υπόχρεους με τη χρήση προσωπικών κωδικών Taxisnet. Για το λόγο αυτό απαιτείται οι υπόχρεοι υποβολής να είναι ενεργοί χρήστες των υπηρεσιών του Taxisnet.

Σημειώνεται ότι, πλέον στην ετήσια δήλωσή τους οι υπόχρεοι δηλώνουν μόνον τις μεταβολές που επήλθαν στην περιουσιακή τους κατάσταση κατά το χρονικό διάστημα που αφορά η δήλωση.

Η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο και υπογράφεται από τον ίδιο, για τα δικά του περιουσιακά στοιχεία, τη σύζυγο του, για τα δικά της στοιχεία, και από αμφότερους τους συζύγους, για τα περιουσιακά στοιχεία των ανήλικων τέκνων τους.

Υπενθυμίζεται ότι με την υπ’ αριθμ. 2649/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι: «Ως προς το σύνολο των υπόχρεων σε υποβολή Δ.Π.Κ. (Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης) η επιβαλλόμενη υποχρέωση να συμπεριληφθούν στη Δ.Π.Κ., ποσά σε μετρητά που υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ και φυλάσσονται εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή εντός θυρίδων, καθώς και κινητά περιουσιακά στοιχεία, των οποίων η αξία υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ, αντίκειται στα άρθρα 5 παρ. 1, 9 παρ. 1 και 9Α του Συντάγματος, καθώς και στην αρχή της αναλογικότητας»

Οι νέες ποινές
Οι υπόχρεοι θα πρέπει να έχουν κατά νου έχουμε ότι οι ποινές διοικητικές και ποινικές για την μη υποβολή ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης περιουσιακής κατάστασης έγιναν πολύ πιο αυστηρές Ελλείψεις ή ανακρίβειες της δήλωσης, μπορούν να συμπληρωθούν από τον υπόχρεο αυθορμήτως σε προθεσμία ενός μηνός από την υποβολή της δήλωσης.

Έτσι σε περίπτωση καθυστέρησης υποβολής ως και τριάντα (30) ημέρες από την παρέλευση της προθεσμίας η δήλωση γίνεται δεκτή από το σύστημα μόνο μετά από πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου διακοσίων (200) ευρώ. Μετά την πάροδο των τριάντα (30) ημερών η υποβολή επιτρέπεται ύστερα από πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου οκτακοσίων (800) ευρώ.

Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει δήλωση μετά την πάροδο εξήντα (60) ημερών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής (αποκλειστική προθεσμία τριών μηνών από την λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος) ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση, τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή έως 100.000 ευρώ.

Ανακριβής θεωρείται και η δήλωση όταν τα δηλωθέντα στοιχεία ή η επαύξηση αυτών δεν δικαιολογείται από τα πάσης φύσεως νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα. Τέλος, αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας άνω των 30.000 €, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και με χρηματική ποινή από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ έως πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.
Πλέον ποινικές ευθύνες υπέχουν και οι σύζυγοι που παραλείπουν την κατάθεση της δήλωσης πόθεν έσχες.
Ο έλεγχος σύμφωνα με το νομοσχέδιο γίνεται εντός 5 ετών από τη λήξη του έτους υποβολής και σε περίπτωση τέλεσης ποινικών αδικημάτων μπορεί κατ’ εξαίρεση να διενεργηθεί μέχρι τη συμπλήρωση της ποινικής παραγραφής.

Σε όσους καλούνται για έλεγχο και δεν ανταποκρίνονται προβλέπεται πρόστιμο της τάξης των 50-300 €, που εισπράττεται κατά τον Κώδικά Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.