Τι είπε η Βάκη για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης

H ομιλία της Φ. Βάκη στον σ/ν του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Φωτεινής Βάκη στην Ολομέλεια της Βουλής, την Τρίτη 29 Ιανουαρίου, κατά τη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, «Ενδυνάμωση Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), ενίσχυση και αναβάθμιση Δημόσιας Διοίκησης και άλλες διατάξεις».
«Εάν κάτι ‘προδώσαμε’ ήταν τα άρθρα πίστεως των βάρβαρων πολιτικών που μας φέρατε, πολιτικές τις οποίες προσυπογράφατε και για τις οποίες κάποτε μας δηλώνατε υπερήφανοι. Ναι, λοιπόν, προδώσαμε τον επαίσχυντο υποκατώτατο μισθό καταργώντας τον. Αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό και έπονται μια σειρά θετικών μέτρων».
Ολόκληρη η ομιλία:
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, θα ξεκινήσω από τα του νομοσχεδίου και μετά θα εισέλθω σε όσα ακούστηκαν από τους προλαλήσαντες και τις προλαλήσασες.
Ξεκινώ, λοιπόν, από το νομοσχέδιο, το οποίο θεωρώ πολύ σημαντικό. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και η δίκαιη ανάπτυξη οφείλουν πάντοτε να συμβαδίζουν με τη θεσμική και δημοκρατική θωράκιση και ενδυνάμωσή της. Η δημόσια διοίκηση είναι δείκτης και συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού πολιτεύματος. Και αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία της, θα διαπιστώσει μια διαχρονική παθογένεια, που αντιμετωπίστηκε με μια βαρβαρότητα που επέβαλλε βιαίως η εποχή των μνημονίων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ελληνική δημόσια διοίκηση υπήρξε ένα γραφειοκρατικό τέρας, που απειλούσε καθημερινά τον πολίτη, ένα τέρας που εξέθρεψε ένα παρασιτικό πελατειακό δίκτυο κομματικών και όχι αξιοκρατικών τοποθετήσεων από εσάς τους κατά τα άλλα διαπρύσιους κήρυκες της αριστείας και τους ομνύοντας εις το όνομα της αξιοκρατίας. Η αντιμετώπιση, που προτάθηκε από τους αρχιτέκτονες των μνημονίων και τους εγχώριους θεράποντές τους, έδωσε τη χαριστική βολή και το δημόσιο έγινε ανθρωποθυσία στον βωμό των νεοφιλελεύθερων προταγμάτων και της δήθεν «βιωσιμότητας» του ελληνικού χρέους, που έκανε το βίο αβίωτο των εργαζόμενων στις υπηρεσίες του. Η δημόσια διοίκηση κατασυκοφαντήθηκε, απαξιώθηκε, τραυματίσθηκε, αποψιλώθηκε από υπηρεσίες και πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, ήδη από το 2015 η κυβέρνηση νομοθέτησε για τη δημόσια διοίκηση με γνώμονα αποκλειστικά την αποκατάσταση αδικιών αφενός και τη διαφάνεια και ποιοτική βελτίωση της διοίκησης αφετέρου. Επιτρέψτε μου μια σύντομη παράθεση πεπραγμένων:
Το 2015, με τον Νόμο 4325 «εκδημοκρατισμός της διοίκησης-καταπολέμηση γραφειοκρατίας και ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις», η κυβέρνηση έβαλε τέλος στις διαθεσιμότητες και τις απολύσεις. Έβαλε τέλος σε έναν ακήρυκτο πόλεμο και επέφερε την ειρήνη στον δημόσιο τομέα.
Ο νόμος 4369/2016, «Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης. . .» αλλά και ο νόμος 4440/2016 κατοχύρωσαν νομοθετικά τη διαφάνεια, την αποκομματικοποίηση και τη θεσμική μνήμη του δημοσίου, επιλέγοντας στελέχη και γενικούς γραμματείς με βάση τα βιογραφικά σημειώματα και όχι κομματικές ταυτότητες αλλά και τη δυνατότητα προσωπικής σταδιοδρομίας και λειτουργικότητας διαμέσου ενός απλουστευμένου συστήματος κινητικότητας, το οποίο λειτουργεί και έχει μεγάλη απήχηση.
Το πνεύμα από το οποίο εμφορείται το παρόν σχέδιο νόμου είναι αυτό της περαιτέρω ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας αλλά και της αξιοκρατίας, του αξιόμαχου της δημόσιας διοίκησης. που θα στρατεύεται στην υπηρεσία του πολίτη και του δημοσίου συμφέροντος, καθώς και της πλήρους διαφάνειας όσον αφορά την επιλογή των στελεχών που θα την απαρτίζουν.
Επιγραμματικά:
Πρώτον, το παρόν νομοσχέδιο εισάγει το σύστημα του τετραετούς προγραμματισμού των προσλήψεων του τακτικού προσωπικού που κατατίθεται στα αρμόδια Υπουργεία λαμβάνοντας βεβαίως υπόψη και τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά και το εκάστοτε μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής. Για το τακτικό και εποχικό προσωπικό κατατίθεται ένα ετήσιο σχέδιο προσλήψεων κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα. Γνωρίζουμε όλες και όλοι την άναρχη στελέχωση που ακολούθησε η υποστελέχωση τεχνικών υπηρεσιών, υπηρεσιών καθαριότητας στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, με τραγικές πολλές φορές για τον πολίτη συνέπειες.
Το δεύτερο είναι ότι οι προκηρύξεις του ΑΣΕΠ απορρέουν από υπαρκτές ανάγκες και επιτρέπεται από το νομοσχέδιο να ενοποιούνται αιτήματα σε μια ενιαία κατά κλάδους και ειδικότητες προκήρυξη που συγκεντρώνει τις θέσεις τις οποίες αιτούνται οι οικείοι φορείς.
Τρίτον, το ΑΣΕΠ στο πλαίσιο της συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξαρτησίας των μελών του ενδυναμώνεται και κατοχυρώνονται θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα των υπαλλήλων του.
Τέταρτον, το προαιώνιο χάσμα μεταξύ θεωρίας και πράξης, μεταξύ νομοθέτησης και εφαρμογής γεφυρώνεται. Πώς; Στο πλαίσιο της ορθής παρακολούθησης και υλοποίησης της στρατηγικής της διοικητικής ανασυγκρότησης προβλέπεται η ίδρυση γνωμοδοτικού συμβουλίου, ειδικής Γραμματείας για την υποστήριξη δράσεων διοικητικής ανασυγκρότησης, Παρατηρητηρίου Δημόσιας Διοίκησης και μιας υπηρεσίας τεχνικής υποστήριξης των φορέων της δημόσιας διοίκησης που αποσκοπεί στην παροχή εμπειρογνωμοσύνης σε δημόσιους φορείς.
Απαντώ σε ό,τι ακούστηκε προηγουμένως. Ας υπογραμμιστεί, προς αποφυγή παρεξηγήσεων και της συνήθους αντιπολιτευτικής κορώνας περί δημιουργίας νέων θέσεων ιδιοτελώς και εκ περισσού, ότι η στελέχωση, πλην συμβούλων με πολύ υψηλά επιστημονικά προσόντα, γίνεται με αποσπάσεις και μετατάξεις. Ας υπογραμμιστεί, επίσης, ότι το Παρατηρητήριο παρακολούθησης και αξιολόγησης εφαρμοσμένων πολιτικών δεν είναι κάτι που ανακαλύψαμε εδώ. Συνιστά βέλτιστη πρακτική στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Ας υπογραμμιστεί, τέλος, ότι η ουσιαστική επιμόρφωση και υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού στον δημόσιο τομέα είναι ένα διαρκές ζητούμενο και βεβαίως πόρρω απέχει από τη αξιολόγηση, κάτω από τη φενάκη της ορθότητας της οποίας κρύβονταν απολύσεις, εκδικητικότητα, τιμωρία ή προώθηση ημετέρων.
Τέλος, το νομοσχέδιο δεν κατοχυρώνει μόνο τη διαφάνεια και τη λειτουργικότητα της δημόσιας διοίκησης αλλά θεμελιώδη δικαιώματα εργαζόμενων σε αυτή. Θεωρώ αυτή μια πάρα πολύ σημαντική πτυχή του νομοσχεδίου.
Συγκεκριμένα, ας πάμε στις γονικές άδειες: Τρίμηνη άδεια δικαιούνται πλέον και οι μητέρες που αποκτούν τέκνο με τεκνοθεσία. Για πρώτη φορά, η εν λόγω άδεια επεκτείνεται και στον θετό πατέρα κατ’ επιταγή της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της ισότητας των φύλων. Τρίμηνη άδεια δικαιούνται πλέον και οι ανάδοχοι γονείς αλλά και οι γονείς που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.
Δεύτερον, σε θέματα σπουδών, μετεκπαίδευσης και επιμόρφωσης, για λόγους ίσης μεταχείρισης, τα δικαιώματα των μονίμων υπαλλήλων επεκτείνονται και στους υπηρετούντες στο Δημόσιο στους Ο.Τ.Α ή σε Ν.Π.Δ.Δ. με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Αξίζει, επιπλέον, να υπογραμμισθεί ότι το νομοσχέδιο βάζει τέλος σε έναν ιδιότυπο ηλικιακό «ρατσισμό» όσον αφορά το δικαίωμα στις μεταπτυχιακές σπουδές καταργώντας το όριο ηλικίας.
Τρίτον, θα ήθελα να ανακαλέσω κάποιες ζοφερές μνήμες από το πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων του 2012, το οποίο, αν θυμάστε, είχε καταργήσει το τεκμήριο αθωότητας. Διότι για την απομάκρυνσή τους καθίστατο αρκετή η παραπομπή τους στο πειθαρχικό συμβούλιο. Ήταν η πρώτη φορά που το τεκμήριο της αθωότητας κυριολεξία αντικαταστάθηκε από το τεκμήριο ενοχής και ίσχυε το γνωστό «ένοχος μέχρις αποδείξεως του εναντίου». Το 2015 αυτή η κυβέρνηση κατήργησε αυτή την ντροπιαστική για το νομικό πολιτισμό διάταξη και το παρόν νομοσχέδιο κατοχυρώνει ακόμη περισσότερο τον έμπρακτο σεβασμό του τεκμηρίου αθωότητας, επιταχύνοντας την πειθαρχική διαδικασία, ούτως ώστε ο εμπλεκόμενος υπάλληλος να μην τελεί σε καθεστώς διαρκούς ομηρίας, ούτε βεβαίως να παραγράφεται το αδίκημα.
Τέλος, εάν υποστηρίζουμε το κοινωνικό κράτος, εάν πράγματι επιθυμούμε μια κοινωνία ανοιχτή που να αγκαλιάζει τους πάντες , χωρίς διακρίσεις, χωρίς διαιρέσεις σε πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίες, τότε ο νομοθέτης οφείλει να λαμβάνει υπόψη κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία. Το παρόν σχέδιο νόμου, λοιπόν, προβλέπει ποσοστό 10% των προκηρυσσόμενων θέσεων τακτικού προσωπικού αλλά και προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου να καλύπτονται από γονείς με τρία τέκνα και τέκνα αυτών. Προβλέπει όμως και την κάλυψη 10% των θέσεων από άτομα με αναπηρία, μεταξύ των οποίων κωφά ή βαρήκοα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω. Διότι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην υπεράνθρωπη προσπάθεια επιβίωσης και κοινωνικής ένταξης που καταβάλουν οι συμπολίτες μας με αναπηρία, η Πολιτεία οφείλει να δίνει μια ανάσα ζωής και πρωτίστως αξιοπρέπειας.
Δεν σκόπευα σήμερα να αναφερθώ σε θέματα επικαιρότητας, οφείλω όμως κάποιες απαντήσεις σε όσα ακούστηκαν προηγουμένως σε αυτή την αίθουσα. Επιτρέψτε μου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της αντιπολίτευσης, αλλά τα όσα ακούστηκαν ανακαλούν παραφρασμένο ένα λατινικό ρητό: «Fiat justitia et pereat mundus». Εγώ, λοιπόν, θα το παράφραζα «fiat Ν.Δ et pereat mundus». Ας γίνει κυβέρνηση η αξιωματική αντιπολίτευση και ας δηλητηριαστεί με εθνικισμό και μίσος η κοινωνία, ας διχαστεί ο ελληνικός λαός, ας πλημμυρίσει τοξικότητα ο κοινοβουλευτικός λόγος, ας βγουν στο φως της ημέρες τα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής, εφόσον η ακραία ρητορική σας υπόρρητα τους παρέχει φύλλο συκής. Δε νομίζω ότι είναι το εθνικό συμφέρον, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, η Συμφωνία των Πρεσπών υπερασπίζεται μέχρι κεραίας, αυτό για το οποίο κόπτεσθε. Άλλωστε στο παρελθόν, στα τόσα χρόνια διακυβέρνησής σας, έχετε δώσει απτά δείγματα γραφής, που τα επωμίσθηκε ο ελληνικός λαός, υπεράσπισης του εθνικού συμφέροντος. Εθνικό συμφέρον δεν είναι να σέρνεις μια χώρα σε μνημόνιο μεταξύ άλλων και λόγω δημοσιονομικής κραιπάλης και ασύστολου πλουτισμού μιας ελίτ επί ζημία της Πολιτείας. Ούτε υπεράσπιση, βεβαίως, του εθνικού συμφέροντος είναι η τεράστια φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή σε φορολογικούς παραδείσους και εξωχώριες εταιρείες. Τα έχουμε συζητήσει εκτενώς άλλωστε αυτά.
Νομίζω ότι το πρόβλημά σας δεν είναι η διαφωνία σας επί της Συμφωνίας των Πρεσπών αλλά είναι το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μένος και μίσος, μπροστά στο οποίο δεν διστάζετε να γυρίσετε το ρολόι της ιστορίας πίσω σε κοινωνικά φρονήματα, στην εθνικοφροσύνη, στον χωροφύλακα, στους «συμμορίτες» και στους «εαμοβούλγαρους». Και δεν διστάζετε να ταΐζετε το θηρίο του εθνικισμού και του ρατσισμού. Μόνο που, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της αντιπολίτευσης, το θηρίο γίνεται Φρανκενστάιν, αυτονομείται από τον δημιουργό του και στρέφεται εναντίον του. Το θηρίο θέλει αίμα και δεν κάνει διακρίσεις.
Εμείς δεν παραχαράξαμε την ιστορία ούτε προδώσαμε τίποτα, κατά τις αγεωγράφητες και ανιστόρητες εμμονές σας. Αν κάτι παραχαράξαμε αυτές τις ημέρες, εάν κάτι προδώσαμε, ήταν τα άρθρα πίστεως των βάρβαρων πολιτικών που μας φέρατε, τις οποίες προσυπογράφατε και για τις οποίες κάποτε μας δηλώνατε υπερήφανοι. Ναι, λοιπόν, προδώσαμε τον επαίσχυντο υποκατώτατο μισθό καταργώντας τον. Αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό και έπονται μια σειρά θετικών μέτρων, για τα οποία το μόνο που βρήκατε να πείτε εντείνοντας την ολέθρια στρατηγική έντασης, διχασμού και αποσταθεροποίησης, είναι ότι σχεδιάστηκαν ως το αντίδοτο στη Συμφωνία των Πρεσπών. Όπως στο ίδιο μοτίβο είχατε υποστηρίξει ότι ανταλλάξαμε τις συντάξεις με το Μακεδονικό.
Εμείς θα συνεχίσουμε να αποκαθιστούμε αδικίες, να νομοθετούμε για μια βουβή και απελπισμένη κοινωνική πλειοψηφία και να αναστηλώνουμε το κοινωνικό κράτος. Θα σας έκανα μία έκκληση, να σταματήσετε να πορεύεστε σε αυτό τον δρόμο της ακροδεξιάς, της ορμπανοποίησης. Με συνοδοιπόρους ποιους; το VMRO, τον Όρμπαν, τον Σαλβίνι; Με τις ακραίες φωνές, δηλαδή, που ευτελίζουν και ακυρώνουν την Ευρώπη.