Τι είπε ο Τσίπρας μετά τη λήξη της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων

Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης- Δυτικών Βαλκανίων.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να καλησπερίσω όλους και όλες. Επιτρέψτε μου να πω δύο σκέψεις σε σχέση με το Συμβούλιο και ακολούθως να σας δώσουμε τον λόγο για ερωτήσεις πιθανές που φαντάζομαι ότι θα έχετε, γιατί βλέπω ότι το ενδιαφέρον στη σημερινή Σύνοδο είναι εξαιρετικά αυξημένο και όχι μόνο από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Θεωρώ ότι κατά το χθεσινό άτυπο ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όσο και κατά τη σημερινή Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δυτικών Βαλκανίων, είχαμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συνομιλίες που πιστεύω ότι θα έχουν ένα ιδιαίτερο σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον της ευρύτερης περιοχής μας, συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έλεγα. Αυτές τις δύο ημέρες προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τη θετική ατζέντα.
Θα ζητήσω να με συγχωρέσετε, έχω μία δυσκολία, ένα ανοιξιάτικο κρυολόγημα με εμποδίζει να βγάλω πιο δυνατά τη φωνή μου. Ας κάνετε λίγο ησυχία για να ακούτε όλοι.
Έλεγα, λοιπόν, ότι αναδείχθηκε η θετική ευρωπαϊκή ατζέντα που πρώτον αφορά τη στήριξη των δυτικών Βαλκανίων. Δεύτερον, αφορά την προώθηση της έρευνας, της καινοτομίας και της ψηφιακής πολιτικής. Είναι δύο κρίσιμοι τομείς για την Ελλάδα. Ως προς τα Βαλκάνια, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ανάκτηση και η αναβάθμιση του γεωπολιτικού και οικονομικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή αποτελεί κεντρικό θα έλεγα στόχο της χώρας μας, ιδίως τώρα που η χώρα εξέρχεται από τη μνημονική εποχή και από την πολύχρονη, την πολυετή, οικονομική κρίση. Αλλά βεβαίως και ιδιαίτερα τώρα, που καταφέρνει να διαχειριστεί και μία εξίσου δύσκολη κρίση, την προσφυγική κρίση – καταφέρνουμε να διαχειριστούμε τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές – μία κρίση που αποτέλεσε πολύ μεγάλη πρόκληση για όλη την Ευρώπη. Για εμάς, λοιπόν, αποτελεί κεντρικό πρόταγμα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή – προκλήσεις που βεβαίως μας επηρεάζουν άμεσα – κεντρικό πρόταγμα να ανακτήσουμε αν θέλετε έναν ρόλο ουσιαστικό, εποικοδομητικό, ηγετικό θα έλεγα στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής. Στο πλαίσιο αυτό προωθούμε μία σειρά από πρωτοβουλίες, θα έλεγα ότι, δεν είναι υπερβολή, ίσως αποτελούν τη μόνη προσπάθεια στην περιοχή μας να ενισχυθεί η συνεργασία και η συνανάπτυξη, αλλά και να ενθαρρυνθεί η ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων. Θα ήθελα να επισημάνω, επίσης, ότι ακόμα και αυτή καθ’ εαυτή η Σύνοδος που είχαμε σήμερα, είναι μία πρωτοβουλία η οποία γεννήθηκε στο πλαίσιο της πολυμερούς συνεργασίας της χώρας μας με άλλες χώρες της Βαλκανικής. Σας θυμίζω, ότι η επίσκεψη του Βούλγαρου πρωθυπουργού στην Καβάλα, όταν υπογράψαμε το μνημόνιο συνεργασίας για την σιδηροδρομική διασύνδεση Θεσσαλονίκης – Καβάλας – Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς – Βάρνας – Ρούσε, εκεί γεννήθηκε η ιδέα, η προεδρία της Βουλγαρίας να γίνει Βαλκανική προεδρία και λίγους μήνες αργότερα τον Οκτώβριο του ’17, αν δεν κάνω λάθος, που βρέθηκα στη Βάρνα για την τριμερή συνάντηση Ελλάδας – Βουλγαρίας – Σερβίας κατέθεσα την ιδέα, να οργανωθεί στα πλαίσια της Βουλγαρικής προεδρίας αυτή η Σύνοδος για τα δυτικά Βαλκάνια, παίρνοντας έτσι το νήμα από την προηγούμενη σχετική Σύνοδο που είχε γίνει στη Θεσσαλονίκη το 2003. Δεκαπέντε χρόνια μετά, λοιπόν, την υιοθέτηση της ατζέντας Θεσσαλονίκης, ανοίγει ξανά η συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διεύρυνση στα δυτικά Βαλκάνια. Αυτό καθ’ εαυτό από μόνο του θα έλεγα, είναι ένα θετικό γεγονός. Θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα δυτικά Βαλκάνια είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη και την ευημερία της πολύπαθης αυτής περιοχής. Ας μην ξεχνάμε, η ιστορία των Βαλκανίων είναι μία ιστορία γεμάτη συγκρούσεις, πολέμους, αντιθέσεις, εθνικισμούς, πρόσφατες συγκρούσεις και πρόσφατους πολέμους. Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχει μία αμφίδρομη σχέση, και η ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σταθερότητα και την ασφάλεια στα δυτικά Βαλκάνια. Ως εκ τούτου νομίζω, ότι το γενικό συμπέρασμα είναι πως για το γενικό καλό όλων, πρώτα απ’ όλα των λαών της Βαλκανικής αλλά και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών της, θα πρέπει να προχωρήσουμε και να ενισχύσουμε την ενταξιακή πορεία των δυτικών Βαλκανίων, προφανώς των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, προφανώς κάτω από συγκεκριμένες δεσμεύσεις και προϋποθέσεις.
Στο πλαίσιο των συζητήσεων εδώ είχα την ευκαιρία να συναντηθώ τόσο με τον πρωθυπουργό της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, όσο όμως και με την καγκελάριο Μέρκελ και τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Βεβαίως, είχα την δυνατότητα να ανταλλάξω σκέψεις στο περιθώριο με πολλούς πρωθυπουργούς, αλλά με αυτούς τους τρεις είχαμε τετ α τετ συνομιλίες. Με τον ομόλογό μου από την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είχαμε την ευκαιρία και χθες να συναντηθούμε στο πλαίσιο της Συνόδου των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Δημοκρατών. Αργότερα το βράδυ, μετά το τέλος της Συνόδου είχαμε, σε φιλικό και χαλαρό κλίμα, την ευκαιρία να κάνουμε μία πολύ ουσιαστική συζήτηση ως τις σχεδόν πρωινές ώρες και σήμερα το πρωί μία δεύτερη συνάντηση, όπου ήταν πιο σύντομη, διήρκεσε περίπου μία ώρα. Πρέπει να σας πω ότι είχαμε πολύ ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Άλλωστε η πρόοδος που είχε επιτευχθεί το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών στο Σούνιο με την παρουσία του απεσταλμένου του ΟΗΕ του κ. Νίμιτς ήταν ουσιαστική. Ωστόσο, είναι ακόμα αρκετά τα ζητήματα καθώς πρόκειται για μία πολύπλοκη και πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση, που χρήζουν και διαπραγμάτευσης και διευκρίνισης.
Χρειάστηκε, λοιπόν, να ξενυχτήσουμε χθες, και σήμερα να κουβεντιάσουμε πολύ ουσιαστικά και εποικοδομητικά. Πιστεύω ότι έχουμε διανύσει μεγάλο μέρος της απόστασης, αλλά υπάρχει ακόμα απόσταση να διανυθεί. Είναι μία δύσκολη, επαναλαμβάνω, και απαιτητική διαδικασία. Εξετάζουμε βήμα προς βήμα όλες τις λεπτομέρειες, αλλά δεν είμαστε ακόμα σε θέση να μιλήσουμε για συμφωνία. Θα υπάρξουν και επόμενα βήματα με στόχο, αν καταστεί δυνατόν, να ξαναβρεθούμε στις αρχές του επόμενου μήνα. Με δεδομένο βεβαίως, ότι θα ήταν κοινή μας επιδίωξη να μπορέσουμε να έχουμε ένα αποτέλεσμα που θα προλαβαίνει τη Σύνοδο Κορυφής που είναι προγραμματισμένη, αν δεν κάνω λάθος, για τις 28 και 29 του Ιουνίου, στα τέλη δηλαδή Ιουνίου και λίγες μέρες πριν τη Σύνοδο των ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών όπου θα παρθούν οι τελικές αποφάσεις για την έναρξη της διαδικασίας των υποψήφιων προς ένταξη κρατών , μεταξύ των οποίων και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μιλήσαμε, βεβαίως, και για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, για την αντιμετώπιση του brain drain, μιλήσαμε για τις εξελίξεις μετά την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από την πυρηνική συμφωνία στο Ιράν, για την έκρυθμη κατάσταση στη Γάζα μετά την απόφαση για την μετακίνηση της Αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα. Νομίζω ότι θα πρέπει, ήδη, να έχετε ενημερωθεί γι’ αυτές τις τοποθετήσεις μου χθες, οπότε δεν θέλω να επιμείνω στα θέματα αυτά.
Να πω, τέλος, κλείνοντας, και πριν δώσω το λόγο σε εσάς και στις ερωτήσεις σας, ότι στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις μου, τόσο με τον Γάλλο Πρόεδρο, όσο και με τη Γερμανίδα καγκελάριο είχα την ευκαιρία να συζητήσω διεξοδικά και τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις που αφορούν την τέταρτη αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος και τελευταίου, την έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια τον προσεχή Αύγουστο και προφανώς τις διαπραγματεύσεις που αφορούν τα αναγκαία μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους. Και η εικόνα που έχω είναι πως όλοι μας, και οι τρεις δηλαδή, βρισκόμαστε σε μία κοινή συνισταμένη, στη συνισταμένη της επιτυχούς ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων αυτών, ει δυνατόν μέσα στον Ιούνιο. Άρα, λοιπόν, ο Ιούνιος θα είναι ένας κρίσιμος μήνας σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις που έχουμε ανοικτές, ένας κρίσιμος μήνας για την Ελλάδα τόσο σε ό,τι αφορά την πολυετή διαφορά με τους βόρειους γείτονές μας, όσο όμως και στο ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και της καθαρής εξόδου της χώρας από τα πολυετή προγράμματα οικονομικής υποστήριξης.
Είμαι στη διάθεσή σας.

ΛΙΟΝΑΚΗΣ: Μετά το χθεσινό ξενύχτι, όπως μας αποκαλύψετε και τη σημερινή συνάντηση με τον κύριο Ζάεφ, απομένει –είπατε- ακόμα απόσταση. Είσαστε αισιόδοξος ότι μπορεί να υπάρξει τελική συμφωνία έως το τέλος Ιουνίου, όπως το προσδιορίσατε, η οποία μπορεί να περάσει και από τη χώρα μας και από τη γείτονα;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό προσπαθούμε και γι’ αυτό δεν είναι εύκολες αυτές οι διαπραγματεύσεις. Θέλω να σας μιλήσω με ειλικρίνεια. Η ελληνική πλευρά υπερασπίζεται μια εθνική θέση, η οποία μπορεί να είναι διατυπωμένη εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, δεν έχει φτάσει ποτέ σε ένα ουσιαστικό στάδιο διαπραγμάτευσης, προκειμένου να συζητηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή. Ο πήχης είναι ψηλά, το γνωρίζουμε αυτό. Όμως, θεωρώ ότι αυτό είναι μια θετική εξέλιξη, καθ’ ότι αυτό που επιδιώκουμε δεν είναι μια συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να είναι εύθραυστη και να χαθεί μέσα σε λίγους μόνο μήνες, αλλά μια συμφωνία η οποία θα αντέξει στον χρόνο, η οποία θα υιοθετηθεί από τους λαούς μας, η οποία θα είναι ένα θετικό βήμα μπροστά, με σεβασμό εκατέρωθεν στην πολιτισμική κληρονομιά, στην παράδοση, στην ιστορία και στο συναίσθημα των δύο λαών. Είναι μια δύσκολη, συνεπώς, διαπραγμάτευση. Τη διεξάγουμε με μεθοδικότητα και με σοβαρότητα εδώ και πολύ χρόνο και πιστεύω ότι έχουμε φτάσει στο πιο κρίσιμο σημείο, διότι πάντοτε τα τελευταία μέτρα της διαδρομής είναι και τα πιο δύσκολα.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, τί μήνυμα στέλνετε στο εσωτερικό και ειδικά σε αυτούς, οι οποίοι ενδέχεται να μην στηρίξουν τη συμφωνία στην Ελλάδα, στην περίπτωση που φυσικά πρέπει να περάσει από το Κοινοβούλιο;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχάς, να σας πω ότι άκουσα χθες με χαρά -και δεν το λέω με καμιά διάθεση μικροπολιτικής ή κομματικής αντιπαράθεσης- τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εδώ στη Σόφια, να τοποθετείται ουσιαστικά υπερασπιζόμενος την εθνική θέση που διαπραγματευόμαστε όλο αυτό το διάστημα. Αυτή η στάση είναι καλοδεχούμενη. Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, τόσο εγώ όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, ότι διαπραγματευόμαστε για λογαριασμό όλων των Ελλήνων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν -αν θέλετε- μεγαλύτερες ευαισθησίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν διαφωνίες. Εδώ υπερασπιζόμαστε, όχι τις προσωπικές μας απόψεις, αλλά τις εθνικές θέσεις. Και υπό αυτή την έννοια πιστεύω ότι η διαμόρφωση ενός κλίματος, τουλάχιστον συνεννόησης στα κρίσιμα εθνικά θέματα, μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει για την πορεία της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως πάντοτε, δηλώνω διαθέσιμος προς ενημέρωση σε όλους όσοι ζητήσουν ενημέρωση. Δεν κρίνω, βεβαίως, ότι βρισκόμαστε σε μια καμπή, που θα πρέπει, για να προλάβω και επόμενες ερωτήσεις σας, να προχωρήσω σε διάφορες συγκλήσεις συμβουλίων ή κλήσεις αρχηγών. Ωστόσο, νομίζω ότι αυτό που πρέπει όλοι να κατανοήσουν είναι ότι, όταν σε διεθνές επίπεδο, σε μια κρίσιμη διαπραγμάτευση υπερασπίζεσαι εθνικές θέσεις, έχεις πάντοτε τη βαθιά αυτή αίσθηση της ευθύνης ότι δεν εκπροσωπείς μονάχα τις απόψεις σου και την πλειοψηφία που διαθέτεις, εκπροσωπείς όλους τους Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες.

ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ: Θίξατε αυτό το θέμα στις συζητήσεις σας, κύριε Πρωθυπουργέ, με τον ομόλογό σας, τη στάση δηλαδή της αντιπολίτευσης, τόσο στη χώρα του όσο και στη δική μας χώρα; Το συζητήσατε αυτό;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εκ των πραγμάτων, είναι κρίσιμο θέμα αυτό. Και είναι κρίσιμο θέμα, όχι τόσο για τα δικά μας όσο για τα εσωτερικά της γείτονος, καθώς η γνωστή δική μας θέση, η εθνική θέση απαιτεί και οι μεταρρυθμίσεις στο σύνταγμα της γείτονος, οι οποίες απαιτούν ευρύτερες πλειοψηφίες. Ως εκ τούτου, προφανώς, αποτέλεσε ένα από τα σημεία συζήτησης μεταξύ μας.

ΤΣΑΚΙΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω σε ποια σημεία, μετά από όλες αυτές τις συναντήσεις, τα τρία τετ α τετ που είχατε με τον Ζόραν Ζάεφ, σε ποια σημεία είστε πλέον πιο κοντά; Δηλαδή, αποδέχονται το erga omnes; Θα περάσει με συνταγματική αναθεώρηση όλη η συμφωνία; Και θα τους δώσετε κάποιο χρόνο τελικά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ξέρετε, σε αυτές τις διαπραγματεύσεις ή συμφωνείς σε όλα ή δεν συμφωνείς σε τίποτα. Δεν μπορείς σε κανένα σημείο της διαπραγμάτευσης να πεις ότι έχουμε συμφωνήσει στα μισά ή σε ένα συγκεκριμένο πακέτο και μένουν κάποια άλλα. Αυτά τα οποία μένουν, αν δεν συμφωνηθούν, αν δεν κλείσουν, δεν υπάρχει συμφωνία. Οπότε, δεν έχει κανένα νόημα να διαχωρίσω και να κατηγοριοποιήσω τα θέματα τα ανοιχτά και τα κλειστά, τα οποία έχουμε ήδη συζητήσει. Ως εκ τούτου, θα μου επιτρέψετε να μην επεκταθώ σε περισσότερες λεπτομέρειες.

ATHENS NEWS AGENCY: Ο Πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε, μίλησε για μια συμφωνία σε μια πρόταση και από τις δύο πλευρές και ότι τη μεταφέρει στη δική του χώρα, όπως και εσείς θα πρέπει να τη μεταφέρετε στη δική σας, για να τη συζητήσετε και να συνεχίσετε τις συνομιλίες. Ποια είναι αυτή η πρόταση στην οποία έχετε συμφωνήσει απ’ όλες; Και επειδή είπατε για τον Ιούνιο των διαπραγματεύσεων, υπάρχει και η Αλβανία. Τι γίνεται με την Αλβανία τελικά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχάς, να διευκρινίσω δεν άκουσα τον Ζόραν τι ακριβώς δήλωσε. Αυτό το οποίο υπάρχει είναι διάφορες σκέψεις πάνω στο τραπέζι, εναλλακτικές σκέψεις για τα κρίσιμα και ανοιχτά θέματα. Εγώ αυτό που θέλω να διαβεβαιώσω είναι ότι οι θέσεις μας παραμένουν. Ψάχνουμε να βρούμε λύσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, χωρίς, όμως, να αλλοιώνουμε αυτό που ονομάζουμε «κόκκινες γραμμές». Ακόμα και το θέμα της ονομασίας και το πώς η ονομασία θα μπορεί να δίνει ένα μήνυμα ότι διαχωρίζεται η ελληνική Μακεδονία και η ιστορία της από τη χώρα που δημιουργήθηκε πολύ αργότερα, την ΠΓΔΜ που τώρα αναζητούμε από κοινού μια κοινή ονομασία, κοινά αποδεκτή ονομασία, είναι ένα κρίσιμο θέμα. Δεν είναι απλό ζήτημα. Συνεπώς, υπάρχουν σκέψεις πάνω στο τραπέζι, τις κουβεντιάζουμε. υπάρχουν κάποιες εναλλακτικές. Οφείλω, όμως, να μην δώσω περαιτέρω διευκρινίσεις πάνω σε αυτές τις σκέψεις, πριν έχουμε την τελική στάση της άλλης πλευράς πάνω στα κρίσιμα αυτά θέματα.
Όσον αφορά την Αλβανία, το είπα και στη Σύνοδο, η διαπραγμάτευση με την Αλβανία ήταν πιο δύσκολη, έχει κρατήσει περισσότερο χρόνο. Να φανταστείτε ότι έχουμε να επιλύσουμε ζητήματα, που είναι ανοιχτά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι είμαστε ακόμα σε εμπόλεμη κατάσταση. Είναι το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), κρίσιμο θέμα. Και μια σειρά από άλλα ζητήματα, μεταξύ των οποίων και τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας. Βρισκόμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Είμαι σχετικά, δεν θα πω τη λέξη «βέβαιος», αλλά θα πω εξαιρετικά αισιόδοξος ότι μπορούμε να έχουμε θετική έκβαση και γι’ αυτό το ζήτημα μέσα στον Ιούνιο. Από εκεί και πέρα, το αν θα πάρει η Αλβανία το πράσινο φως για να ξεκινήσει η ενταξιακή της διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν εξαρτάται μόνο από την επίλυση των διμερών μας διαφορών. Είναι ευρύτερο ζήτημα συζήτησης, το οποίο θα μας απασχολήσει, φαντάζομαι, όσο πηγαίνουμε προς την κρίσιμη Σύνοδο στα τέλη του Ιούνη, θα μας απασχολήσει ακόμα περισσότερο. Υπάρχουν κάποιες χώρες, που έχουν διαφορετική εκτίμηση ως προς αυτό, ψάχνουμε να βρούμε λύση.

ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΣ: Επειδή αναφερθήκατε στο όνομα, μπορείτε να μας αποκαλύψετε αν όντως έχει κλειδώσει το «Άνω Μακεδονία»; Πού κινούμαστε πάνω σε αυτό; Μεταφρασμένο; Αμετάφραστο; Αν κάνατε κάποιες συζητήσεις πάνω σε αυτό.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Επαναλαμβάνω ότι υπάρχει μια σειρά από προτάσεις πάνω στις οποίες δουλεύουμε. Υπάρχουν κάποιες εναλλακτικές, αλλά τίποτα δεν έχει κλειδώσει ούτε στο θέμα του ονόματος.

ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ρωτήσω αν η δυναμική πια των εξελίξεων για μια συμφωνία ή για μια υπαναχώρηση εξακολουθεί η Ελλάδα να υποστηρίζει ότι είναι στην άλλη πλευρά, αν η μπάλα είναι στην άλλη πλευρά, αν εξαρτάται δηλαδή από αυτή το αν θα συναινέσει σε μια εξέλιξη των πραγμάτων ή όχι. Και δευτερευόντως, για το θέμα του χρέους που έχει να κάνει με μια άλλη συνάντησή σας, αλλά είναι κομβικό για όλους πια στην Ελλάδα.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Άλλοι περίμενα να με ρωτήσουν γι’ αυτό, αλλά ρωτάτε εσείς!

ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ :Ευκαιρία είναι να μας απαντήσετε σε όλα.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εμείς αισθανόμαστε την πίεση της ιστορικής ευθύνης. Δεν αισθανόμαστε, όμως, σε αυτή τη διαπραγμάτευση την πίεση του χρόνου. Αυτό δεν σημαίνει ότι ακολουθούμε μια τακτική, ας το πω έτσι, «επιθετική» απέναντι στην άλλη πλευρά. Ίσα-ίσα -και αυτό είναι το κλειδί για να μπορέσει να προχωρήσει η διαπραγμάτευση- επιδιώκουμε κάθε φορά, χωρίς να μετακινούμαστε από τις βασικές μας θέσεις, αλλά διαισθανόμαστε τις δυσκολίες τους, τα προβλήματά τους και να ψάχνουμε από κοινού να βρούμε λύσεις πάνω σε αυτά τα προβλήματα. Συνεπώς, η ελληνική πλευρά δεν αισθάνεται την πίεση της κλεψύδρας του χρόνου που σβήνει. Υπάρχει όμως, κλεψύδρα σε ό,τι αφορά την έναρξη ενταξιακής διαδικασίας, που είναι στις 25 του Ιούνη και υπ’ αυτή την έννοια θα πρέπει πολύ σύντομα να έχουμε μία εξέλιξη. Μακάρι θετική, αν όχι θετική και πάλι εδώ είμαστε να συνεχίσουμε να οικοδομούμε τις σχέσεις φιλίας και συνεργασίας, καλής γειτονίας. Είναι θετικό ότι έχει ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια και είναι μια πολύ ουσιαστική και ειλικρινής προσπάθεια οικοδόμησης μέτρων εμπιστοσύνης, φιλίας και καλής γειτονίας, ακόμα και αν, ό μη γένοιτο, δεν τα καταφέρουμε να καταλήξουμε θετικά μέχρι τα τέλη του Ιούνη στο ζήτημα της ονομασίας.
Τώρα, στο θέμα του χρέους: Νομίζω ότι έχουμε πια αποκτήσει όλοι μας εμπειρία από τις διαπραγματεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τους θεσμούς πάντοτε, όταν φτάνουμε προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, από όλες τις πλευρές υπάρχει πιο σκληρή στάση, αλλά πάντοτε στο τέλος της ημέρας -η Ευρώπη αυτή τη μαγεία, αν θέλετε, έχει- κάποιος συμβιβασμός επιτυγχάνεται. Το κρίσιμο είναι αυτός ο συμβιβασμός αυτή τη φορά να είναι ένας συμβιβασμός, που θα είναι προωθητικός προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων και νομίζω προς όφελος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της. Μετά από οχτώ δύσκολα χρόνια, νομίζω ότι και ο τελευταίος δύσπιστος έχει πειστεί για την αξιοπιστία της Ελλάδας, για τις θυσίες του ελληνικού λαού, προκειμένου να παραμείνει στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πιστεύω ότι τούτη τη φορά έχουμε –αν θέλετε- και τους ανέμους ούριους με το μέρος μας, διότι η επιτυχία της Ελλάδας θα είναι επιτυχία της Ευρώπης. Παρακολουθώ ότι ακόμα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θέλει να καρπωθεί μέρος αυτής της επιτυχίας, έστω και την τελευταία στιγμή. Ας είναι. Αρκεί να έχουμε μια εξέλιξη, η οποία θα καθιστά την Ελλάδα ικανή να έχει διαρκή και σταθερή πρόσβαση στις αγορές, με χαμηλό σχετικά επιτόκιο και θα της δίνει τη δυνατότητα και την προοπτική να έχει βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

ΛΟΤΣΟΠΟΥΛΟΥ: Επειδή μας χωρίζουν μόλις δύο εβδομάδες από τις αρχές Ιουνίου, ήθελα να μου πείτε, να μας εξηγήσετε τί είναι αυτό που θα κρίνει το αν θα γίνει αυτή η συνάντηση και αν επανέρχεται το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί στις Πρέσπες, όπως ακούσαμε κάποιες φορές στο παρελθόν, με όλο τον συμβολισμό βέβαια που θα έκρυβε μια τέτοια συνάντηση στη συγκεκριμένη περιοχή.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Φαντάζομαι να αναφέρεστε σε θετικό συμβολισμό. Αυτό το οποίο θα κρίνει τη δυνατότητα να υπάρξει η συνάντηση αυτή, είναι οι διεργασίες που θα υπάρξουν τις επόμενες ημέρες, κυρίως στην πλευρά των γειτόνων μας, αλλά και η συνεργασία που θα υπάρξει ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών, προκειμένου να διανυθεί απόσταση στα ζητήματα που μας χωρίζουν. Νομίζω ότι είναι αυτονόητο πως όταν υπάρχουν ακόμα ανοιχτές διαφορές, για να κλείσουν, θα πρέπει να υπάρξουν διευθετήσεις και να διανυθεί η απόσταση. Η απόσταση έως τις Πρέσπες!

ΛΟΤΣΟΠΟΥΛΟΥ: Δεν μας είπατε για το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί η συνάντηση στις Πρέσπες.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εξετάζουμε αυτό το ενδεχόμενο. Είναι ένας θετικός συμβολισμός, αλλά πρέπει πρώτα να έχουμε φτάσει στο σημείο, όπου θα διασφαλίσουμε ότι μια τέτοια συνάντηση θα έχει αρκετές πιθανότητες επιτυχίας.

Σας ευχαριστώ θερμά.

Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης- Δυτικών Βαλκανίων

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Να καλησπερίσω όλους και όλες. Επιτρέψτε μου να πω δύο σκέψεις σε σχέση με το Συμβούλιο και ακολούθως να σας δώσουμε τον λόγο για ερωτήσεις πιθανές που φαντάζομαι ότι θα έχετε, γιατί βλέπω ότι το ενδιαφέρον στη σημερινή Σύνοδο είναι εξαιρετικά αυξημένο και όχι μόνο από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Θεωρώ ότι κατά το χθεσινό άτυπο ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όσο και κατά τη σημερινή Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δυτικών Βαλκανίων, είχαμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συνομιλίες που πιστεύω ότι θα έχουν ένα ιδιαίτερο σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον της ευρύτερης περιοχής μας, συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έλεγα. Αυτές τις δύο ημέρες προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τη θετική ατζέντα.
Θα ζητήσω να με συγχωρέσετε, έχω μία δυσκολία, ένα ανοιξιάτικο κρυολόγημα με εμποδίζει να βγάλω πιο δυνατά τη φωνή μου. Ας κάνετε λίγο ησυχία για να ακούτε όλοι.
Έλεγα, λοιπόν, ότι αναδείχθηκε η θετική ευρωπαϊκή ατζέντα που πρώτον αφορά τη στήριξη των δυτικών Βαλκανίων. Δεύτερον, αφορά την προώθηση της έρευνας, της καινοτομίας και της ψηφιακής πολιτικής. Είναι δύο κρίσιμοι τομείς για την Ελλάδα. Ως προς τα Βαλκάνια, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ανάκτηση και η αναβάθμιση του γεωπολιτικού και οικονομικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή αποτελεί κεντρικό θα έλεγα στόχο της χώρας μας, ιδίως τώρα που η χώρα εξέρχεται από τη μνημονική εποχή και από την πολύχρονη, την πολυετή, οικονομική κρίση. Αλλά βεβαίως και ιδιαίτερα τώρα, που καταφέρνει να διαχειριστεί και μία εξίσου δύσκολη κρίση, την προσφυγική κρίση – καταφέρνουμε να διαχειριστούμε τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές – μία κρίση που αποτέλεσε πολύ μεγάλη πρόκληση για όλη την Ευρώπη. Για εμάς, λοιπόν, αποτελεί κεντρικό πρόταγμα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή – προκλήσεις που βεβαίως μας επηρεάζουν άμεσα – κεντρικό πρόταγμα να ανακτήσουμε αν θέλετε έναν ρόλο ουσιαστικό, εποικοδομητικό, ηγετικό θα έλεγα στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής. Στο πλαίσιο αυτό προωθούμε μία σειρά από πρωτοβουλίες, θα έλεγα ότι, δεν είναι υπερβολή, ίσως αποτελούν τη μόνη προσπάθεια στην περιοχή μας να ενισχυθεί η συνεργασία και η συνανάπτυξη, αλλά και να ενθαρρυνθεί η ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων. Θα ήθελα να επισημάνω, επίσης, ότι ακόμα και αυτή καθ’ εαυτή η Σύνοδος που είχαμε σήμερα, είναι μία πρωτοβουλία η οποία γεννήθηκε στο πλαίσιο της πολυμερούς συνεργασίας της χώρας μας με άλλες χώρες της Βαλκανικής. Σας θυμίζω, ότι η επίσκεψη του Βούλγαρου πρωθυπουργού στην Καβάλα, όταν υπογράψαμε το μνημόνιο συνεργασίας για την σιδηροδρομική διασύνδεση Θεσσαλονίκης – Καβάλας – Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς – Βάρνας – Ρούσε, εκεί γεννήθηκε η ιδέα, η προεδρία της Βουλγαρίας να γίνει Βαλκανική προεδρία και λίγους μήνες αργότερα τον Οκτώβριο του ’17, αν δεν κάνω λάθος, που βρέθηκα στη Βάρνα για την τριμερή συνάντηση Ελλάδας – Βουλγαρίας – Σερβίας κατέθεσα την ιδέα, να οργανωθεί στα πλαίσια της Βουλγαρικής προεδρίας αυτή η Σύνοδος για τα δυτικά Βαλκάνια, παίρνοντας έτσι το νήμα από την προηγούμενη σχετική Σύνοδο που είχε γίνει στη Θεσσαλονίκη το 2003. Δεκαπέντε χρόνια μετά, λοιπόν, την υιοθέτηση της ατζέντας Θεσσαλονίκης, ανοίγει ξανά η συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διεύρυνση στα δυτικά Βαλκάνια. Αυτό καθ’ εαυτό από μόνο του θα έλεγα, είναι ένα θετικό γεγονός. Θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα δυτικά Βαλκάνια είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη και την ευημερία της πολύπαθης αυτής περιοχής. Ας μην ξεχνάμε, η ιστορία των Βαλκανίων είναι μία ιστορία γεμάτη συγκρούσεις, πολέμους, αντιθέσεις, εθνικισμούς, πρόσφατες συγκρούσεις και πρόσφατους πολέμους. Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχει μία αμφίδρομη σχέση, και η ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σταθερότητα και την ασφάλεια στα δυτικά Βαλκάνια. Ως εκ τούτου νομίζω, ότι το γενικό συμπέρασμα είναι πως για το γενικό καλό όλων, πρώτα απ’ όλα των λαών της Βαλκανικής αλλά και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών της, θα πρέπει να προχωρήσουμε και να ενισχύσουμε την ενταξιακή πορεία των δυτικών Βαλκανίων, προφανώς των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, προφανώς κάτω από συγκεκριμένες δεσμεύσεις και προϋποθέσεις.
Στο πλαίσιο των συζητήσεων εδώ είχα την ευκαιρία να συναντηθώ τόσο με τον πρωθυπουργό της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, όσο όμως και με την καγκελάριο Μέρκελ και τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Βεβαίως, είχα την δυνατότητα να ανταλλάξω σκέψεις στο περιθώριο με πολλούς πρωθυπουργούς, αλλά με αυτούς τους τρεις είχαμε τετ α τετ συνομιλίες. Με τον ομόλογό μου από την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είχαμε την ευκαιρία και χθες να συναντηθούμε στο πλαίσιο της Συνόδου των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Δημοκρατών. Αργότερα το βράδυ, μετά το τέλος της Συνόδου είχαμε, σε φιλικό και χαλαρό κλίμα, την ευκαιρία να κάνουμε μία πολύ ουσιαστική συζήτηση ως τις σχεδόν πρωινές ώρες και σήμερα το πρωί μία δεύτερη συνάντηση, όπου ήταν πιο σύντομη, διήρκεσε περίπου μία ώρα. Πρέπει να σας πω ότι είχαμε πολύ ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Άλλωστε η πρόοδος που είχε επιτευχθεί το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών στο Σούνιο με την παρουσία του απεσταλμένου του ΟΗΕ του κ. Νίμιτς ήταν ουσιαστική. Ωστόσο, είναι ακόμα αρκετά τα ζητήματα καθώς πρόκειται για μία πολύπλοκη και πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση, που χρήζουν και διαπραγμάτευσης και διευκρίνισης.
Χρειάστηκε, λοιπόν, να ξενυχτήσουμε χθες, και σήμερα να κουβεντιάσουμε πολύ ουσιαστικά και εποικοδομητικά. Πιστεύω ότι έχουμε διανύσει μεγάλο μέρος της απόστασης, αλλά υπάρχει ακόμα απόσταση να διανυθεί. Είναι μία δύσκολη, επαναλαμβάνω, και απαιτητική διαδικασία. Εξετάζουμε βήμα προς βήμα όλες τις λεπτομέρειες, αλλά δεν είμαστε ακόμα σε θέση να μιλήσουμε για συμφωνία. Θα υπάρξουν και επόμενα βήματα με στόχο, αν καταστεί δυνατόν, να ξαναβρεθούμε στις αρχές του επόμενου μήνα. Με δεδομένο βεβαίως, ότι θα ήταν κοινή μας επιδίωξη να μπορέσουμε να έχουμε ένα αποτέλεσμα που θα προλαβαίνει τη Σύνοδο Κορυφής που είναι προγραμματισμένη, αν δεν κάνω λάθος, για τις 28 και 29 του Ιουνίου, στα τέλη δηλαδή Ιουνίου και λίγες μέρες πριν τη Σύνοδο των ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών όπου θα παρθούν οι τελικές αποφάσεις για την έναρξη της διαδικασίας των υποψήφιων προς ένταξη κρατών , μεταξύ των οποίων και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μιλήσαμε, βεβαίως, και για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, για την αντιμετώπιση του brain drain, μιλήσαμε για τις εξελίξεις μετά την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από την πυρηνική συμφωνία στο Ιράν, για την έκρυθμη κατάσταση στη Γάζα μετά την απόφαση για την μετακίνηση της Αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα. Νομίζω ότι θα πρέπει, ήδη, να έχετε ενημερωθεί γι’ αυτές τις τοποθετήσεις μου χθες, οπότε δεν θέλω να επιμείνω στα θέματα αυτά.
Να πω, τέλος, κλείνοντας, και πριν δώσω το λόγο σε εσάς και στις ερωτήσεις σας, ότι στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις μου, τόσο με τον Γάλλο Πρόεδρο, όσο και με τη Γερμανίδα καγκελάριο είχα την ευκαιρία να συζητήσω διεξοδικά και τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις που αφορούν την τέταρτη αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος και τελευταίου, την έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια τον προσεχή Αύγουστο και προφανώς τις διαπραγματεύσεις που αφορούν τα αναγκαία μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους. Και η εικόνα που έχω είναι πως όλοι μας, και οι τρεις δηλαδή, βρισκόμαστε σε μία κοινή συνισταμένη, στη συνισταμένη της επιτυχούς ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων αυτών, ει δυνατόν μέσα στον Ιούνιο. Άρα, λοιπόν, ο Ιούνιος θα είναι ένας κρίσιμος μήνας σε ό,τι αφορά τις διαπραγματεύσεις που έχουμε ανοικτές, ένας κρίσιμος μήνας για την Ελλάδα τόσο σε ό,τι αφορά την πολυετή διαφορά με τους βόρειους γείτονές μας, όσο όμως και στο ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και της καθαρής εξόδου της χώρας από τα πολυετή προγράμματα οικονομικής υποστήριξης.
Είμαι στη διάθεσή σας.

ΛΙΟΝΑΚΗΣ: Μετά το χθεσινό ξενύχτι, όπως μας αποκαλύψετε και τη σημερινή συνάντηση με τον κύριο Ζάεφ, απομένει –είπατε- ακόμα απόσταση. Είσαστε αισιόδοξος ότι μπορεί να υπάρξει τελική συμφωνία έως το τέλος Ιουνίου, όπως το προσδιορίσατε, η οποία μπορεί να περάσει και από τη χώρα μας και από τη γείτονα;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό προσπαθούμε και γι’ αυτό δεν είναι εύκολες αυτές οι διαπραγματεύσεις. Θέλω να σας μιλήσω με ειλικρίνεια. Η ελληνική πλευρά υπερασπίζεται μια εθνική θέση, η οποία μπορεί να είναι διατυπωμένη εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, δεν έχει φτάσει ποτέ σε ένα ουσιαστικό στάδιο διαπραγμάτευσης, προκειμένου να συζητηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή. Ο πήχης είναι ψηλά, το γνωρίζουμε αυτό. Όμως, θεωρώ ότι αυτό είναι μια θετική εξέλιξη, καθ’ ότι αυτό που επιδιώκουμε δεν είναι μια συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να είναι εύθραυστη και να χαθεί μέσα σε λίγους μόνο μήνες, αλλά μια συμφωνία η οποία θα αντέξει στον χρόνο, η οποία θα υιοθετηθεί από τους λαούς μας, η οποία θα είναι ένα θετικό βήμα μπροστά, με σεβασμό εκατέρωθεν στην πολιτισμική κληρονομιά, στην παράδοση, στην ιστορία και στο συναίσθημα των δύο λαών. Είναι μια δύσκολη, συνεπώς, διαπραγμάτευση. Τη διεξάγουμε με μεθοδικότητα και με σοβαρότητα εδώ και πολύ χρόνο και πιστεύω ότι έχουμε φτάσει στο πιο κρίσιμο σημείο, διότι πάντοτε τα τελευταία μέτρα της διαδρομής είναι και τα πιο δύσκολα.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, τί μήνυμα στέλνετε στο εσωτερικό και ειδικά σε αυτούς, οι οποίοι ενδέχεται να μην στηρίξουν τη συμφωνία στην Ελλάδα, στην περίπτωση που φυσικά πρέπει να περάσει από το Κοινοβούλιο;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχάς, να σας πω ότι άκουσα χθες με χαρά -και δεν το λέω με καμιά διάθεση μικροπολιτικής ή κομματικής αντιπαράθεσης- τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εδώ στη Σόφια, να τοποθετείται ουσιαστικά υπερασπιζόμενος την εθνική θέση που διαπραγματευόμαστε όλο αυτό το διάστημα. Αυτή η στάση είναι καλοδεχούμενη. Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, τόσο εγώ όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, ότι διαπραγματευόμαστε για λογαριασμό όλων των Ελλήνων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν -αν θέλετε- μεγαλύτερες ευαισθησίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν διαφωνίες. Εδώ υπερασπιζόμαστε, όχι τις προσωπικές μας απόψεις, αλλά τις εθνικές θέσεις. Και υπό αυτή την έννοια πιστεύω ότι η διαμόρφωση ενός κλίματος, τουλάχιστον συνεννόησης στα κρίσιμα εθνικά θέματα, μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει για την πορεία της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως πάντοτε, δηλώνω διαθέσιμος προς ενημέρωση σε όλους όσοι ζητήσουν ενημέρωση. Δεν κρίνω, βεβαίως, ότι βρισκόμαστε σε μια καμπή, που θα πρέπει, για να προλάβω και επόμενες ερωτήσεις σας, να προχωρήσω σε διάφορες συγκλήσεις συμβουλίων ή κλήσεις αρχηγών. Ωστόσο, νομίζω ότι αυτό που πρέπει όλοι να κατανοήσουν είναι ότι, όταν σε διεθνές επίπεδο, σε μια κρίσιμη διαπραγμάτευση υπερασπίζεσαι εθνικές θέσεις, έχεις πάντοτε τη βαθιά αυτή αίσθηση της ευθύνης ότι δεν εκπροσωπείς μονάχα τις απόψεις σου και την πλειοψηφία που διαθέτεις, εκπροσωπείς όλους τους Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες.

ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ: Θίξατε αυτό το θέμα στις συζητήσεις σας, κύριε Πρωθυπουργέ, με τον ομόλογό σας, τη στάση δηλαδή της αντιπολίτευσης, τόσο στη χώρα του όσο και στη δική μας χώρα; Το συζητήσατε αυτό;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εκ των πραγμάτων, είναι κρίσιμο θέμα αυτό. Και είναι κρίσιμο θέμα, όχι τόσο για τα δικά μας όσο για τα εσωτερικά της γείτονος, καθώς η γνωστή δική μας θέση, η εθνική θέση απαιτεί και οι μεταρρυθμίσεις στο σύνταγμα της γείτονος, οι οποίες απαιτούν ευρύτερες πλειοψηφίες. Ως εκ τούτου, προφανώς, αποτέλεσε ένα από τα σημεία συζήτησης μεταξύ μας.

ΤΣΑΚΙΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω σε ποια σημεία, μετά από όλες αυτές τις συναντήσεις, τα τρία τετ α τετ που είχατε με τον Ζόραν Ζάεφ, σε ποια σημεία είστε πλέον πιο κοντά; Δηλαδή, αποδέχονται το erga omnes; Θα περάσει με συνταγματική αναθεώρηση όλη η συμφωνία; Και θα τους δώσετε κάποιο χρόνο τελικά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ξέρετε, σε αυτές τις διαπραγματεύσεις ή συμφωνείς σε όλα ή δεν συμφωνείς σε τίποτα. Δεν μπορείς σε κανένα σημείο της διαπραγμάτευσης να πεις ότι έχουμε συμφωνήσει στα μισά ή σε ένα συγκεκριμένο πακέτο και μένουν κάποια άλλα. Αυτά τα οποία μένουν, αν δεν συμφωνηθούν, αν δεν κλείσουν, δεν υπάρχει συμφωνία. Οπότε, δεν έχει κανένα νόημα να διαχωρίσω και να κατηγοριοποιήσω τα θέματα τα ανοιχτά και τα κλειστά, τα οποία έχουμε ήδη συζητήσει. Ως εκ τούτου, θα μου επιτρέψετε να μην επεκταθώ σε περισσότερες λεπτομέρειες.

ATHENS NEWS AGENCY: Ο Πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε, μίλησε για μια συμφωνία σε μια πρόταση και από τις δύο πλευρές και ότι τη μεταφέρει στη δική του χώρα, όπως και εσείς θα πρέπει να τη μεταφέρετε στη δική σας, για να τη συζητήσετε και να συνεχίσετε τις συνομιλίες. Ποια είναι αυτή η πρόταση στην οποία έχετε συμφωνήσει απ’ όλες; Και επειδή είπατε για τον Ιούνιο των διαπραγματεύσεων, υπάρχει και η Αλβανία. Τι γίνεται με την Αλβανία τελικά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχάς, να διευκρινίσω δεν άκουσα τον Ζόραν τι ακριβώς δήλωσε. Αυτό το οποίο υπάρχει είναι διάφορες σκέψεις πάνω στο τραπέζι, εναλλακτικές σκέψεις για τα κρίσιμα και ανοιχτά θέματα. Εγώ αυτό που θέλω να διαβεβαιώσω είναι ότι οι θέσεις μας παραμένουν. Ψάχνουμε να βρούμε λύσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, χωρίς, όμως, να αλλοιώνουμε αυτό που ονομάζουμε «κόκκινες γραμμές». Ακόμα και το θέμα της ονομασίας και το πώς η ονομασία θα μπορεί να δίνει ένα μήνυμα ότι διαχωρίζεται η ελληνική Μακεδονία και η ιστορία της από τη χώρα που δημιουργήθηκε πολύ αργότερα, την ΠΓΔΜ που τώρα αναζητούμε από κοινού μια κοινή ονομασία, κοινά αποδεκτή ονομασία, είναι ένα κρίσιμο θέμα. Δεν είναι απλό ζήτημα. Συνεπώς, υπάρχουν σκέψεις πάνω στο τραπέζι, τις κουβεντιάζουμε. υπάρχουν κάποιες εναλλακτικές. Οφείλω, όμως, να μην δώσω περαιτέρω διευκρινίσεις πάνω σε αυτές τις σκέψεις, πριν έχουμε την τελική στάση της άλλης πλευράς πάνω στα κρίσιμα αυτά θέματα.
Όσον αφορά την Αλβανία, το είπα και στη Σύνοδο, η διαπραγμάτευση με την Αλβανία ήταν πιο δύσκολη, έχει κρατήσει περισσότερο χρόνο. Να φανταστείτε ότι έχουμε να επιλύσουμε ζητήματα, που είναι ανοιχτά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι είμαστε ακόμα σε εμπόλεμη κατάσταση. Είναι το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), κρίσιμο θέμα. Και μια σειρά από άλλα ζητήματα, μεταξύ των οποίων και τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας. Βρισκόμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Είμαι σχετικά, δεν θα πω τη λέξη «βέβαιος», αλλά θα πω εξαιρετικά αισιόδοξος ότι μπορούμε να έχουμε θετική έκβαση και γι’ αυτό το ζήτημα μέσα στον Ιούνιο. Από εκεί και πέρα, το αν θα πάρει η Αλβανία το πράσινο φως για να ξεκινήσει η ενταξιακή της διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν εξαρτάται μόνο από την επίλυση των διμερών μας διαφορών. Είναι ευρύτερο ζήτημα συζήτησης, το οποίο θα μας απασχολήσει, φαντάζομαι, όσο πηγαίνουμε προς την κρίσιμη Σύνοδο στα τέλη του Ιούνη, θα μας απασχολήσει ακόμα περισσότερο. Υπάρχουν κάποιες χώρες, που έχουν διαφορετική εκτίμηση ως προς αυτό, ψάχνουμε να βρούμε λύση.

ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΣ: Επειδή αναφερθήκατε στο όνομα, μπορείτε να μας αποκαλύψετε αν όντως έχει κλειδώσει το «Άνω Μακεδονία»; Πού κινούμαστε πάνω σε αυτό; Μεταφρασμένο; Αμετάφραστο; Αν κάνατε κάποιες συζητήσεις πάνω σε αυτό.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Επαναλαμβάνω ότι υπάρχει μια σειρά από προτάσεις πάνω στις οποίες δουλεύουμε. Υπάρχουν κάποιες εναλλακτικές, αλλά τίποτα δεν έχει κλειδώσει ούτε στο θέμα του ονόματος.

ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ρωτήσω αν η δυναμική πια των εξελίξεων για μια συμφωνία ή για μια υπαναχώρηση εξακολουθεί η Ελλάδα να υποστηρίζει ότι είναι στην άλλη πλευρά, αν η μπάλα είναι στην άλλη πλευρά, αν εξαρτάται δηλαδή από αυτή το αν θα συναινέσει σε μια εξέλιξη των πραγμάτων ή όχι. Και δευτερευόντως, για το θέμα του χρέους που έχει να κάνει με μια άλλη συνάντησή σας, αλλά είναι κομβικό για όλους πια στην Ελλάδα.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Άλλοι περίμενα να με ρωτήσουν γι’ αυτό, αλλά ρωτάτε εσείς!

ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ :Ευκαιρία είναι να μας απαντήσετε σε όλα.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εμείς αισθανόμαστε την πίεση της ιστορικής ευθύνης. Δεν αισθανόμαστε, όμως, σε αυτή τη διαπραγμάτευση την πίεση του χρόνου. Αυτό δεν σημαίνει ότι ακολουθούμε μια τακτική, ας το πω έτσι, «επιθετική» απέναντι στην άλλη πλευρά. Ίσα-ίσα -και αυτό είναι το κλειδί για να μπορέσει να προχωρήσει η διαπραγμάτευση- επιδιώκουμε κάθε φορά, χωρίς να μετακινούμαστε από τις βασικές μας θέσεις, αλλά διαισθανόμαστε τις δυσκολίες τους, τα προβλήματά τους και να ψάχνουμε από κοινού να βρούμε λύσεις πάνω σε αυτά τα προβλήματα. Συνεπώς, η ελληνική πλευρά δεν αισθάνεται την πίεση της κλεψύδρας του χρόνου που σβήνει. Υπάρχει όμως, κλεψύδρα σε ό,τι αφορά την έναρξη ενταξιακής διαδικασίας, που είναι στις 25 του Ιούνη και υπ’ αυτή την έννοια θα πρέπει πολύ σύντομα να έχουμε μία εξέλιξη. Μακάρι θετική, αν όχι θετική και πάλι εδώ είμαστε να συνεχίσουμε να οικοδομούμε τις σχέσεις φιλίας και συνεργασίας, καλής γειτονίας. Είναι θετικό ότι έχει ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια και είναι μια πολύ ουσιαστική και ειλικρινής προσπάθεια οικοδόμησης μέτρων εμπιστοσύνης, φιλίας και καλής γειτονίας, ακόμα και αν, ό μη γένοιτο, δεν τα καταφέρουμε να καταλήξουμε θετικά μέχρι τα τέλη του Ιούνη στο ζήτημα της ονομασίας.
Τώρα, στο θέμα του χρέους: Νομίζω ότι έχουμε πια αποκτήσει όλοι μας εμπειρία από τις διαπραγματεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τους θεσμούς πάντοτε, όταν φτάνουμε προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, από όλες τις πλευρές υπάρχει πιο σκληρή στάση, αλλά πάντοτε στο τέλος της ημέρας -η Ευρώπη αυτή τη μαγεία, αν θέλετε, έχει- κάποιος συμβιβασμός επιτυγχάνεται. Το κρίσιμο είναι αυτός ο συμβιβασμός αυτή τη φορά να είναι ένας συμβιβασμός, που θα είναι προωθητικός προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων και νομίζω προς όφελος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της. Μετά από οχτώ δύσκολα χρόνια, νομίζω ότι και ο τελευταίος δύσπιστος έχει πειστεί για την αξιοπιστία της Ελλάδας, για τις θυσίες του ελληνικού λαού, προκειμένου να παραμείνει στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πιστεύω ότι τούτη τη φορά έχουμε –αν θέλετε- και τους ανέμους ούριους με το μέρος μας, διότι η επιτυχία της Ελλάδας θα είναι επιτυχία της Ευρώπης. Παρακολουθώ ότι ακόμα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θέλει να καρπωθεί μέρος αυτής της επιτυχίας, έστω και την τελευταία στιγμή. Ας είναι. Αρκεί να έχουμε μια εξέλιξη, η οποία θα καθιστά την Ελλάδα ικανή να έχει διαρκή και σταθερή πρόσβαση στις αγορές, με χαμηλό σχετικά επιτόκιο και θα της δίνει τη δυνατότητα και την προοπτική να έχει βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

ΛΟΤΣΟΠΟΥΛΟΥ: Επειδή μας χωρίζουν μόλις δύο εβδομάδες από τις αρχές Ιουνίου, ήθελα να μου πείτε, να μας εξηγήσετε τί είναι αυτό που θα κρίνει το αν θα γίνει αυτή η συνάντηση και αν επανέρχεται το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί στις Πρέσπες, όπως ακούσαμε κάποιες φορές στο παρελθόν, με όλο τον συμβολισμό βέβαια που θα έκρυβε μια τέτοια συνάντηση στη συγκεκριμένη περιοχή.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Φαντάζομαι να αναφέρεστε σε θετικό συμβολισμό. Αυτό το οποίο θα κρίνει τη δυνατότητα να υπάρξει η συνάντηση αυτή, είναι οι διεργασίες που θα υπάρξουν τις επόμενες ημέρες, κυρίως στην πλευρά των γειτόνων μας, αλλά και η συνεργασία που θα υπάρξει ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών, προκειμένου να διανυθεί απόσταση στα ζητήματα που μας χωρίζουν. Νομίζω ότι είναι αυτονόητο πως όταν υπάρχουν ακόμα ανοιχτές διαφορές, για να κλείσουν, θα πρέπει να υπάρξουν διευθετήσεις και να διανυθεί η απόσταση. Η απόσταση έως τις Πρέσπες!

ΛΟΤΣΟΠΟΥΛΟΥ: Δεν μας είπατε για το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί η συνάντηση στις Πρέσπες.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Εξετάζουμε αυτό το ενδεχόμενο. Είναι ένας θετικός συμβολισμός, αλλά πρέπει πρώτα να έχουμε φτάσει στο σημείο, όπου θα διασφαλίσουμε ότι μια τέτοια συνάντηση θα έχει αρκετές πιθανότητες επιτυχίας.

Σας ευχαριστώ θερμά.