«Θέλετε, λοιπόν, να καταργήσετε το νομοσχέδιο. Για να επαναφέρετε ποιο σχολείο; Το σχολείο του μαθητή-πελάτη, για να ανακαλέσω την αλήστου μνήμης δήλωση του κ. Μητσοτάκη; Των σχολείων των συγχωνεύσεων και της κατάργησης των σχολικών μονάδων;», είπε η βουλευτής Φ. Βάκη.
Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Φωτεινής Βάκη, την Πέμπτη 7 Ιουνίου 2018, κατά τη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις».
«Θέλετε, λοιπόν, να καταργήσετε το νομοσχέδιο. Για να επαναφέρετε ποιο σχολείο, αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Το σχολείο του 21ου αιώνα, των Bourdieu και του Passeron στους οποίους αναφέρθηκε ο κοινοβουλευτικός σας εκπρόσωπος ή του μαθητή-πελάτη, για να ανακαλέσω την αλήστου μνήμης δήλωση του κ. Μητσοτάκη; Των σχολείων των συγχωνεύσεων και της κατάργησης των σχολικών μονάδων; Το σχολείο που εδραζόταν στο φόβο, στον τρόμο των εκπαιδευτικών της τάξης, τους οποίους είχατε εκφυλίσει κάποτε σε φοβικούς υπαλλήλους μπροστά στους διευθυντές – μάνατζερς;»
Ολόκληρη η ομιλία:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν σκόπευα να κάνω καμία αναφορά σε θέματα της επικαιρότητας. Προκλήθηκα, ωστόσο, από προλαλήσαντα βουλευτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος έκανε αναφορά στο ονοματολογικό της πΓΔΜ, οι διαπραγματεύσεις για το οποίο βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή. Για μία ακόμη φορά, λυπούμαι που το λέω, η αξιωματική αντιπολίτευση εμφανίζεται κατώτερη των περιστάσεων. Αλλάζοντας συνεχώς θέσεις, αποφεύγει να παρουσιάσει μία ξεκάθαρη στάση και φαίνεται ότι τον τόνο πραγματικά αυτή τη στιγμή τον δίνει ο κ. Σαμαράς.
Χθες ο κ. Μητσοτάκης εγκάλεσε την παρούσα κυβέρνηση και μάλιστα χαρακτήρισε επικίνδυνο για τα εθνικά συμφέροντα τον πρωθυπουργό. Φαίνεται δεν έχει διδαχθεί τίποτα από την εμπειρία του 1992 που ήταν μια ιστορική, μια προνομιακή ευκαιρία να λυθεί το πρόβλημα. Όλοι γνωρίζουμε, νομίζω, για ποιο λόγο φτάσαμε εδώ, να έχουν περάσει δεκαετίες ώστε επιτέλους να μπορέσει να επιλυθεί το θέμα με την πΓΔΜ και ποιων τα λάθη καλούμαστε να διορθώσουμε. Για τον κ. Μητσοτάκη εκείνοι είναι εθνικά ωφέλιμοι, εμείς είμαστε εθνικά επικίνδυνοι.
Κατηγορείτε τον υπουργό Εξωτερικών ότι υπερασπίζεται τα επιχειρήματα των γειτόνων μας παρά τα συμφέροντα της χώρας. Αντί, λοιπόν, να κάνετε μια ακατάσχετη λασπολογία, θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε τι έχει να μας πει η ΝΔ για την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας – Σκόπια», την οποία συζητούσε η κυβέρνησή της το 2006. Η υποκρισία δεν σταματά, βέβαια, εδώ. Χτες λέγατε στη ΝΔ ότι δεν είναι αποδεκτή η εκχώρηση «μακεδονικής εθνότητας» και «μακεδονικής γλώσσας». Μας κάνει εντύπωση που δεν γνωρίζετε –και υπάρχουν τα ντοκουμέντα- ή μάλλον κάνετε πως δεν γνωρίζετε, ότι το 1977 η Ελλάδα είχε αναγνωρίσει «μακεδονική γλώσσα». Και θα πρέπει να το θυμάστε, ο κ. Μητσοτάκης άλλωστε είχε γεννηθεί τότε. Να μας πείτε, επίσης, γιατί στο εξωτερικό, και συγκεκριμένα στη Σόφια στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, κάνατε λόγο για ονομασία erga omnes και για συνταγματική αλλαγή, ενώ στο εσωτερικό λέτε άλλα. Θα ήταν καλό, λοιπόν, να μας πείτε ποια είναι η θέση σας και αν θα πρέπει επιτέλους να λυθεί ή όχι το ζήτημα.
Με αφορμή αυτό, θα ήθελα να κάνω επίσης μία αναφορά και να απαντήσω στα όσα είπε το πρωί ο συνάδελφος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, ο κ. Τζαβάρας. Ο κ. Τζαβάρας ο οποίος έκανε μία απόπειρα να εντοπίσει την ιδεολογική ταυτότητα ή το ιδεολογικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ και να μας πει ότι το ιδεολογικό στίγμα της ΝΔ είναι ο κλασικός φιλελευθερισμός, κατηγορώντας εμάς ότι δεν έχουμε διασαφηνίσει ποια είναι η ταυτότητά μας και ότι πέφτουμε διαρκώς σε οξύμωρα. Επειδή, ξέρετε, και η αυτοκριτική απαιτεί κάποια γενναιότητα το να είναι κανείς, όχι προς άγραν, αλλά σε ένα διαρκή αναστοχασμό της ταυτότητάς του, όταν βιώνει το κατεξοχήν οξύμωρο μιας αριστερής διακυβέρνησης μεσούντος ενός παγκοσμιοποιημένου, αδηφάγου και βάρβαρου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, σε έναν κόσμο που ό, τι είναι στέρεο εξαερώνεται και ό, τι είναι ιερό βεβηλώνεται, όπως έλεγε ο Μαρξ δεν είναι αθέμιτο. Ή επειδή του κ. Τζαβάρα του αρέσει ο Μαξ Βέμπερ, δεν είναι αθέμιτο, σε έναν κόσμο που βαίνει επί τα χείρω, ειδικά την Ευρώπη, και που προσομοιάζει με το σιδερένιο κλουβί, που έλεγε ο Βέμπερ. Ένα κλουβί που φτιάχνουν η ακροδεξιά, το φάντασμα της οποία δυστυχώς πλανάται αυτή τη στιγμή πάνω από την Ευρώπη, και χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις είναι μέλη του προσφιλούς σας Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που φτιάχνουν τείχη και θέλουν να απελαύνουν μετανάστες και πρόσφυγες.
Μας είπατε, λοιπόν, και μας είπε ο κ. Τζαβάρας, ότι η ΝΔ έχει μία και μόνο μία ιδεολογική ταυτότητα, του κλασικού φιλελευθερισμού. Λυπάμαι συνάδελφοι αλλά η διαφορά μεταξύ του κλασικού φιλελευθερισμού και του νεοφιλελευθερισμού που ενστερνίζεστε είναι τόσο μεγάλη όσο αυτή τη στιγμή η διαφορά μεταξύ δημοκρατίας και Νέας Δημοκρατίας. Πόθεν τεκμαίρεται η ταυτότητα του κλασικού φιλελευθερισμού, όταν καταψηφίζετε νομοσχέδια, τα οποία για να τα υπερψηφίσει κανείς δεν χρειάζεται δα να είναι αριστερός, αρκεί να ενστερνίζεται και να υιοθετεί την ελευθερία του αυτοπροσδιορισμού, όπως την κατοχύρωσε και την υπερασπίστηκε ο κλασικός φιλελευθερισμός και είναι συνταγματικά θεμελιωμένη; Αναφέρομαι στο σύμφωνο συμβίωσης, κατά το οποίο είχατε σπάσει σε τρία κομμάτια, αναφέρομαι στην ταυτότητα φύλου, αναφέρομαι στο πρόσφατο νομοσχέδιο για την αναδοχή, αναφέρομαι στη διαρκή ρητορική σας καθημερινά για τον διακαή σας πόθο να επαναφέρετε τις Φυλακές τύπου Γ΄, αυτό το νομικό έκτρωμα, αυτό το έκτρωμα του νομικού πολιτισμού και του κράτους δικαίου. Και διερωτώμαι πόσο τελικά στάση κλασικού φιλελευθερισμού είναι, όχι απλώς να μην μπορείτε να καταδικάσετε, αλλά ούτε καν να ψελλίσετε μια καταδίκη της ακροδεξιάς, ειδικά μετά από την επίθεση που έγινε σε βάρος του δημάρχου Θεσσαλονίκης. Πόσο φιλελεύθερο είναι, διερωτώμαι, να επαναφέρετε νυχθημερόν –και αυτό ουσιαστικά να είναι συστατικό στοιχείο του δημόσιου λόγου που εκφέρετε- μετεμφυλιακά διχαστικά αφηγήματα μεταξύ μειοδοτών και πατριωτών και να ανασύρετε από τη ναφθαλίνη τη θεωρία των δύο άκρων, να ψαρεύετε στα θολά νερά του εθνικισμού; Το «καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται» μπορεί να προσπαθεί να απονομιμοποιήσει την Αριστερά αλλά δίνει χωρίς να το θέλει -δεν καταλογίζω πάντα συνειδητές προθέσεις- κι ένα φύλλο συκής στην ακροδεξιά. Διότι, τι να κάνουμε; Τα μαχαίρια που δολοφονούν δεν είναι τα ίδια με τα τρικάκια, ούτε οι μπογιές πρέπει να εξισώνονται με δολοφονικές επιθέσεις. Για να μη θυμηθώ και τη συνέντευξη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο Politico, που θεωρούσε βεβαίως τη Χρυσή Αυγή μια μικρή και περιθωριοποιημένη, άνευ σημασίας ομάδα και την Αριστερά τη μήτρα της βίας. Για να μην αναφερθώ –γιατί κι αυτό βεβαίως δεικνύει τη σχέση σας με τον κλασικό φιλελευθερισμό- στις αντιλήψεις σας για την οικονομία: για τους πλεονάζοντες στο δημόσιο, για το παρωχημένο οκτάωρο και για τις «υγιείς» επενδύσεις, οι οποίες εδράζονται, φαντάζομαι, στο να μην καταβάλλονται φόροι, ασφαλιστικές εισφορές ή, αφού είναι τόσο ξεπερασμένο το οκτάωρο, να έχετε ευέλικτους εργαζόμενους. Αυτή είναι η υγιής επιχειρηματικότητα;
Επιστρέφω τώρα στο νομοσχέδιο. Μας είπε συνάδελφος, βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι όταν αναλάβετε τη διακυβέρνηση –είναι και ο διακαής σας πόθος- δεσμεύεστε ότι θα καταργήσετε το σχέδιο νόμου. Γιατί; Διότι προωθεί την αναξιοκρατία, διαλύει την παιδεία, άλλωστε εδράζεται σε ψευδής ισχυρισμούς κλπ. Θέλετε, λοιπόν, να το καταργήσετε. Για να επαναφέρετε ποιο σχολείο, αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Το σχολείο του 21ου αιώνα, του Μπουρντιέ και του Πασερόν, που είπε ο κ. Τζαβάρας; Μακάρι. Ή του μαθητή-πελάτη, για να ανακαλέσω την αλήστου μνήμης, δήλωση του κ. Μητσοτάκη; Των σχολείων των συγχωνεύσεων και της κατάργησης των σχολικών μονάδων; Το σχολείο που εδραζόταν στο φόβο, στον τρόμο των εκπαιδευτικών της τάξης, τους οποίους είχατε εκφυλίσει κάποτε σε φοβικούς υπαλλήλους μπροστά στους διευθυντές – μάνατζερς;
Θα ήθελα, λοιπόν, να ρωτήσω, πώς με αυτά, τα οποία ισχυριστήκατε σήμερα, θα μπορείτε κάποια στιγμή να κοιτάξετε στα μάτια του 400.000 νέους που μετανάστευσαν στο εξωτερικό, τον ανθό της ελληνικής νεολαίας, των καλύτερων επιστημόνων της χώρας. Πώς θα μπορέσετε να κοιτάξετε στα μάτια εκείνους τους 2.500 εκπαιδευτικούς, που κάνετε πως ξεχνάτε, τους οποίους θέσατε σε διαθεσιμότητα, καταργώντας τις ειδικότητες της τεχνικής εκπαίδευσης; Για ποιο λόγο τις καταργήσατε; Ήταν δημόσιες δομές εκπαίδευσης. Για να ρίξετε τότε βορά, τους σπουδαστές «πελάτες», στα ιδιωτικά ΙΕΚ. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, πώς θα μπορέσετε να κοιτάξετε στα μάτια, εκείνους τους εκπαιδευτικούς που είχατε επιστρατεύσει προληπτικά. Για να μην αναφερθεί κανείς και στις αναιτιολόγητες απολύσεις στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια από τους σχολάρχες, που έπρεπε να έρθει αυτή η κυβέρνηση για να μπει ένα φρένο σε αυτή την ασυδοσία.
Θα ήθελα να πω δυο λόγια για τις διατάξεις του νομοσχεδίου που καλούμαστε να ψηφίσουμε σήμερα. Θεωρώ ότι η αναδιοργάνωση, που επιχειρείται σήμερα, των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και ο ευρύτερος επανασχεδιασμός των εκπαιδευτικών πολιτικών, είναι απαραίτητα στοιχεία. Και είναι απαραίτητα στοιχεία, αν θέλουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα -που για δεκαετίες ήταν συγκεντρωτικό, και χωρίς δυνατότητες παιδαγωγικής αυτονομίας- να γίνει πιο ανοιχτό, συνεργατικό και εν τέλει δημοκρατικότερο.
Αυτό επιχειρεί να κάνει το παρόν σχέδιο νόμου σχετικά με τις δομές υποστήριξης, εγκαθιδρύοντας μια αλλαγή παραδείγματος από τις κάθετες και μονοπρόσωπες δομές στις οριζόντιες, συνεργατικές και δημοκρατικές, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τον κοινωνικό ρόλο που οφείλει να παίζει το σχολείο στις μέρες μας.
Σε αυτή, λοιπόν, τη λογική θεσμοθετούνται νέες υποστηρικτές δομές εκπαίδευσης σε επίπεδο εκπαιδευτικών περιφερειών και διευθύνσεων, οι οποίες θα αντικαθιστούν δομές που έως τώρα λειτουργούσαν ασυντόνιστα. Πρόκειται για τις νέες δομές των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ), το έργο των οποίων θα εμπλουτιστεί και δεν θα ασκείται πια ατομικά, αλλά στο πλαίσιο των νέων Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) και των νέων Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (Κ.Ε.Α.). Πλέον οι δράσεις θα είναι συντονισμένες με στόχο την παγίωση μιας δυναμικής σχέσης αλληλεπίδρασης μεταξύ των σχολικών μονάδων και των δομών υποστήριξης.
Τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) που πρόκειται να διαδεχθούν τα υφιστάμενα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ) θα έχουν ευρύτερο ρόλο, ο οποίος δεν θα περιορίζεται στο πεδίο της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης. Στις αρμοδιότητες τους πλέον θα συγκαταλέγονται θέματα συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού καθώς και υποστήριξης της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και προόδου του συνόλου των μαθητών. Υπογραμμίζεται, λοιπόν, η κοινωνική διάσταση του σχολείου.
Τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, είναι επίσης μια σημαντική διάταξη. Διότι αφορά τον τρόπο, δια του οποίου η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αειφορίας γίνεται αντικείμενο συστηματικής ανάπτυξης εντός του εκπαιδευτικού συστήματος.
Να πάμε λίγο και σε αυτή τη περίφημη διάταξη για την επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης, που τι δεν ακούσαμε, για ρουσφετολογικές διατάξεις, για αναξιοκρατία. Με την κοινή λογική, λοιπόν, να εξετάσουμε, τι λέει αυτή η διάταξη; Προβλέπει το εξής, ότι 13 περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης, για πρώτη φορά, θα επιλέγονται από το Κεντρικό Συμβούλιο Επιλογής, στο οποίο προΐσταται μέλος του ΑΣΕΠ. Έως τώρα πως επιλέγονταν; Ως μετακλητοί υπάλληλοι, που διορίζονταν με απόφαση του εκάστοτε υπουργού. Και φυσικά, θυμόμαστε, ποιοι και πως άλλαζαν περιφερειακούς διευθυντές και διευθυντές εκπαίδευσης εν μια νυκτί.
Σας ενοχλεί ο τρόπος αξιολόγησης. Γιατί άραγε; Γιατί κινείται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από όσα πράξατε, με το περίφημο Προεδρικό Διάταγμα 152/2013, το οποίο θα οδηγούσε σε μαζικές απολύσεις εκπαιδευτικών.
Ξεχωρίζω το άρθρο για την ένταξη των προσφυγοπαίδων, μέσω των Δομών Υποδοχής για την εκπαίδευση τους. Με το νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης Δομών Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφυγοπαίδων (ΔΥΕΠ), που λειτουργούν στο πλαίσιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος. Τουλάχιστον, αυτό αποτελεί κορωνίδα, όχι μόνο των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων αλλά και της μεταναστευτικής πολιτικής. Μιας πολιτικής, που σε αυτούς τους απέλπιδες και ξεριζωμένους ανθρώπους είπε «καλώς τους», τους αγκάλιασε, ενέταξε τα παιδιά τους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αφού ξεριζώθηκαν από τις πατρίδες τους και από τα σπίτια τους, ας μην τους στερήσουμε το δικαίωμα τους στην παιδεία.
Τελειώνω, κάπως ανορθόδοξα, θα έπρεπε να ξεκινήσω από αυτό. Να ευχηθώ κι εγώ, λοιπόν, με τη σειρά μου, καλή επιτυχία σε όλα τα παιδιά που δοκιμάζονται από σήμερα στις πανελλαδικές εξετάσεις. Φυσικά, η επιτυχία αυτή, δεν διασφαλίζεται ούτε από τα καθαγιασμένα στυλό, ούτε από μαθητές που πρέπει πάση θυσία να γίνουν πελάτες. Η επιτυχία διασφαλίζεται μόνο από ένα σχολείο ισότητας, αλληλεγγύης, συνεργασίας και Διαφωτισμού.
Σας ευχαριστώ πολύ.