H Τουρκική αδιαλλαξία σώζει την Κύπρο

Στην αυγή του 2017 βρίσκονται σε εξέλιξη 40 πολεμικές συρράξεις διεθνώς, η παγκόσμια γεωγραφία αλλάζει, τα προσφυγικά ρεύματα πληθαίνουν, η τρομοκρατία ολοένα εξαπλώνεται, η φτώχεια κι ανέχεια αυξάνουν και κεκτημένα ανθρώπινα δικαιώματα και αξίες καταρρέουν. Μέσα σ΄ ένα τέτοιο περιβάλλον αστάθειας κι αβεβαιότητας η ελληνοκυπριακή ηγεσία οδηγήθηκε στη Γενεύη χωρίς το παραμικρό διαπραγματευτικό πλεονέκτημα για να συζητήσει τη ‘’λύση’’ του κυπριακού ζητήματος. Μαζί της παρέσυρε και την ελληνική πλευρά σε μια άκαιρη κι ανώφελη πενταμερή διάσκεψη.

Η πολιτική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Τουρκία αρκούσε για την αποφυγή συμμετοχής σε μια τέτοια συνάντηση. Ο Ερντογάν φιλοδοξεί να γίνει σουλτάνος και ν΄ αναβιώσει την Οθωμανική αυτοκρατορία. Η εντεινόμενη ματαιοδοξία του τον οδηγεί να συμπεριφέρεται αλλοπρόσαλλα, απρόβλεπτα κι επικίνδυνα. Εξάπτει τα εθνικιστικά ένστικτα των τούρκων προκειμένου να επιβάλλει τη συνταγματική αναθεώρηση που θα του χαρίσει υπερεξουσίες απόλυτου μονάρχη. Οι ‘’ γκρίζοι λύκοι’’ βρίσκονται στο πλευρό του. Ο Ακιτζί είναι απλά υποχείριό του.

Έτσι η διάσκεψη άρχισε με μια σοβαρή παρατυπία, η οποία ωστόσο, εκτός από το συμβολισμό της, έχει τεράστια σημασία ουσίας. Πρόκειται για την επίσημη απουσία από τη διάσκεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας. ενός ανεξάρτητου κράτους, μέλους του Ο.Η.Ε και της Ε.Ε. Ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, δέχτηκε, κακώς, να λάβει μέρος ως ηγέτης μόνο της ελληνοκυπριακής πλευράς. Όπως και ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ακιτζί που εκπροσώπησε την τουρκοκυπριακή πλευρά και μάλιστα στο επίσημο Πρωτόκολλο αναφέρθηκε πρώτος. Δηλαδή τέθηκαν στην ίδια μοίρα μια κρατική οντότητα διεθνώς αναγνωρισμένη μ’ ένα έκτρωμα, προϊόν παράνομης εισβολής και κατοχής. Η συνάντηση της Γενεύης αποτέλεσε ένα κακό προηγούμενο που οι τούρκοι στο μέλλον θα το εκμεταλλευτούν. Αυτό είναι ενδεικτικό των υποχωρήσεων που πιθανότατα να έκανε η ελληνοκυπριακή πλευρά, αν οι απαιτήσεις των Τούρκων δεν ήταν αφόρητα παράλογες σε σημείο που ουδείς μπορούσε να τις αποδεχτεί. Ακόμη και οι φανατικοί υποστηρικτές του σχεδίου Ανάν.

Η σύσκεψη, έτσι όπως παρουσιάστηκε, πρωτίστως θα προχωρούσε στην απάλειψη των αιτιών που προκάλεσαν το κυπριακό ζήτημα. Δηλαδή στην κατάργηση του συστήματος των εγγυήσεων η παραβίαση του οποίου οδήγησε στη τουρκική εισβολή το 1974, καθώς και στη συμφωνία για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής από τη Βόρεια Κύπρο.

Επ΄ αυτών ο Ερντογάν προς άρση κάθε αμφιβολίας ότι υπήρχε ενδεχόμενο για την παραμικρή υποχώρηση, υπήρξε ιδιαίτερα σαφής και κυνικός.
«Εμείς θα είμαστε για πάντα στην Κύπρο. Μην περιμένετε να μην υπάρχουν εγγυήσεις της Τουρκίας. Δεν τίθεται θέμα να αποχωρήσει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο», ανέφερε. Μόνο κάποιος εκτός πραγματικότητας θα περίμενε άλλωστε κάτι διαφορετικό από την στιγμή που πρόσφατα αμφισβήτησε κατηγορηματικά τη συνθήκη της Λωζάννης, δημιουργεί νέες γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο και πολλαπλασιάζει καθημερινά τις παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου.

Είναι προφανές ότι ο διαχρονικός στόχος της Τουρκίας είναι ο πλήρης έλεγχος της Κύπρου και κάποια στιγμή που οι διεθνείς συνθήκες το επιτρέψουν η προσάρτησή της στο τουρκικό κράτος. Μετά τη στρατιωτική ήττα του ελληνισμού στην Κύπρο το 1974, η τουρκική πλευρά μεθοδικά κι υπομονετικά συμμετέχει σε συσκέψεις και συνομιλίες για το Κυπριακό, εγείροντας νέες αξιώσεις κι απαιτήσεις επιπλέον των τετελεσμένων της εισβολής. Η ελληνοκυπριακή και η ελληνική πλευρά συνήθως αμύνονται οπισθοχωρώντας.

Στην παρούσα φάση πάντως κρίνεται εποικοδομητική η στάση του έλληνα υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος χειρίζεται ορθά το θέμα, εξισορροπώντας την πλάστιγγα όταν γέρνει σε βάρος της ελληνοκυπριακής πλευράς και δίνει απαντήσεις στην τουρκική πλευρά.

Έτσι, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών περιέγραψε την εικόνα στην Γενεύη λέγοντας ότι οι Τούρκοι το πρωί της περασμένης Παρασκευής εγκατέλειψαν τη διάσκεψη, όταν ο ύπουλος στόχος τους για παράδοση της ελληνικής πλευράς στους Τούρκους συνάντησε δυσκολίες…
Εκείνο που πρέπει να γίνει κατανοητό σήμερα από την ελληνοκυπριακή ηγεσία είναι ότι οι ελληνοκύπριοι με ποσοστό 76% απέρριψαν το 2004 το Σχέδιο Ανάν. Αυτό που επιδιώκουν οι Τούρκοι να συμφωνηθεί στη Γενεύη και στις συναντήσεις των τεχνικών κλιμακίων που ακολουθούν είναι η διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η ελληνοκυπριακή ηγεσία και ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης ας μη ξεχνούν την ιστορική φράση του Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου στο Διάγγελμά του για την απόρριψη του σχεδίου Ανάν: ‘’ Παρέλαβα κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσω Κοινότητα, χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα!’’.

*Ο Γιώργος Καρύδης είναι δικηγόρος, αντιδήμαρχος Δήμου Κέρκυρας