Συνέντευξη παραχώρησε ο Στέφανος Γκίκας στο Ρ/Σ «Ραδιο Εννέα» 98.9 FM και στο δημοσιογράφο Μπάμπη Παπαπαναγιώτου για τη κρίση στη Λιβύη.
Ολόκληρη η συνέντευξη είχε ως εξής:
ΔΗΜ: Κύριε Γκίκα καλημέρα σας. Ποια είναι η εκτίμησή σας από την έκβαση των επιχειρήσεων στη Λιβύη;
ΓΚΙΚΑΣ: Κοιτάξτε, φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις θα διαρκέσουν ακόμη αρκετό διάστημα ίσως μερικές εβδομάδες. Αυτό που έχει αξία να πούμε είναι ότι το ΝΑΤΟ τελικά αποφάσισε να εμπλακεί στην υπόθεση, και στο τμήμα του εμπάργκο όπλων και στη Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων. Αυτό είναι μία σημαντική εξέλιξη που θα επηρεάσει βεβαίως και τη συμμετοχή της χώρας μας, γιατί μετά και το τηλεγράφημα της Τουρκίας που μας διάβασε χτες ο κ. Πρωθυπουργός, βλέπουμε ότι η Τουρκία θέλει να διαδραματίσει ένα ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο και μάλιστα δίπλα από τις ακτές της Κρήτης. Είπε συγκεκριμένα, ότι επιθυμεί να επιτηρεί τη θαλάσσια περιοχή από τις ακτές της Λιβύης μέχρι τη Κρήτη. Καταλαβαίνεται ότι και η θέση της χώρας μας πρέπει να κινηθεί προς ανάλογη κατεύθυνση δηλαδή να είναι πιο αναβαθμισμένη η συμμετοχή μας, στο κομμάτι του εμπάργκο όπλων, δηλαδή της επιτήρησης της θαλάσσιας περιοχής για εντοπισμό ύποπτων σκαφών, μια μορφή επιχείρησης που η χώρα μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία.
ΔΗΜ: Με την δική μας συμμετοχή, συμφώνησε χτες η Νέα Δημοκρατία και ο κ. Αβραμόπουλος στη Βουλή. Κρίνετε ότι είναι αρκετά ασφαλής;
ΓΚΙΚΑΣ: Θεωρώ ότι η χώρα σωστά συμμετέχει στην επιχείρηση και με τον τρόπο που συμμετέχει, που είναι καθαρά υποστηρικτικός. Δεν έχουμε κάποια επιθετική διάταξη, ούτε μονάδες επιθετικές, απλά δίνουμε τις βάσεις μας σε πρώτο χρόνο. Τώρα όμως που θα εμπλακεί το ΝΑΤΟ, είμαστε υποχρεωμένοι, όπως άλλωστε ανακοίνωσε και ο υπουργός ο κ. Βενιζέλος, να δώσουμε ίσως και επιπλέον μέσα. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία, είναι να δούμε σφαιρικά το θέμα, να δούμε τι κάνει η Τουρκία αυτή τη στιγμή, δεν μου άρεσε το τηλεγράφημα που διάβασε χθες στη Βουλή ο Πρωθυπουργός. Είδατε ότι η Τουρκία μπορεί να μη συμμετέχει μέχρι τώρα στην επιχείρηση, αλλά όμως να παίζει ένα ρόλο υπέρ του μουσουλμανικού κόσμου. Τώρα με την εμπλοκή του ΝΑΤΟ, αλλάζουν τα δεδομένα και αυτό που την ενδιαφέρει είναι να έχει παρουσία στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ Λιβύης και Κρήτης. Όμως αυτός ο χώρος ανήκει στο δικό μας στενό γεωπολιτικό περιβάλλον και ενδιαφέρον. Και μη ξεχνάμε ότι με τη Λιβύη δεν έχουμε οριοθετήσει ακόμα, τις θαλάσσιες ζώνες, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και την υφαλοκρηπίδα και είχαμε και προβλήματα στο πρόσφατο παρελθόν, όπως ξέρετε, διότι οι Λίβυοι δεν ήθελαν να αναγνωρίσουν ότι η νήσος Γαύδος διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Είναι ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να μας απασχολήσει.
ΔΗΜ: Τι δεν σας άρεσε στο τηλεγράφημα της Τουρκίας;
ΓΚΙΚΑΣ: Βλέπω ότι η Τουρκία, πιστή στην πολιτική που ακολουθεί πάντοτε, θέλει και σ’αυτήν την επιχείρηση να έχει έναν ενεργό, ενεργότατο ρόλο, ειδικά στα θέματα που την ενδιαφέρουν περισσότερο, όπως η θαλάσσια επιτήρηση…..
ΔΗΜ: Μα είναι προφανές…. δεν είναι ερήμην των συμφερόντων…..
ΓΚΙΚΑΣ: Σαφώς. Πρέπει να έχουμε λοιπόν εγρήγορση, να δούμε πώς ακριβώς θα εξελιχθεί αυτή η υπόθεση και από κει και πέρα να πάρουμε και τις κατάλληλες αποφάσεις. Η χώρα πρέπει να είναι παρούσα με δραστικό και σημαντικό τρόπο σ’αυτές τις εξελίξεις, ιδιαίτερα στις εγγύς με μας περιοχές.
Θα ήθελα επίσης να πω ότι απ’όλη αυτή την ιστορία, είδαμε την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουν περάσει έντεκα χρόνια από τη Συμφωνία της Νίκαιας, που για πρώτη φορά ετέθη, όπως γνωρίζετε, η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας και παρ’όλα αυτά, μία ενιαία φωνή για ένα τόσο σοβαρό θέμα στη «γειτονιά» της, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να αρθρώσει. Βλέπετε ότι η Λαίδη Άστον κινείται μ’έναν τρόπο που εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ να καταλάβω, δηλαδή είναι πάρα πολύ υποτονικός. Θεωρώ ότι θα μπορούσαμε ως Ευρώπη στο θέμα αυτό να είχαμε μία άλλη, ενιαία φωνή και στάση.
Σ’ένα άλλο θέμα, αν μου επιτρέπετε, επειδή ακούστηκαν πάρα πολλά για τον συντονισμό της επιχείρησης, να σας πω ότι ο συντονισμός αυτή τη στιγμή όπως διεξάγεται, είναι πλήρης. Έχει αναλάβει ένας αμερικανός Ναύαρχος ο οποίος επιβαίνει στο αμερικανικό πλοίο USS MOUNT WHITNEY, ένα υπερσύγχρονο πλοίο Διοικήσεως και Ελέγχου και από εκεί συντονίζονται όλες οι επιθέσεις για την επιβολή της Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων (ΖΑΠ).
ΔΗΜ: Μα υπάρχει εκεί ένα θέμα, και από ότι φαίνετ
αι ο έλεγχος θα πάει στο ΝΑΤΟ…
ΓΚΙΚΑΣ: Όντως, αλλά οι Γάλλοι αρχικά δεν ήθελαν. Η Γαλλία και οι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες ήθελαν να δώσουν μια διάσταση «ευρωπαϊκή» στην επιχείρηση και όχι «αμερικανονατοική». Τώρα όμως που ήρθησαν οι επιφυλάξεις από την Τουρκία και την Γερμανία, θα αναλάβει το ΝΑΤΟ και θα δούμε ποια θα είναι η εξέλιξη.
Πάντως όπως είπαμε, είναι μία επιχείρηση που δεν είναι εύκολη τελικά, η ΖΑΠ εκτείνεται περί τα 1000 χλμ. η περιοχή δεν είναι εύκολη για επιχειρήσεις, διότι και ο Καντάφι έχει προετοιμαστεί όλα αυτά τα χρόνια, και ίσως διαρκέσει περισσότερο από ότι αρχικά εκτιμούσαμε. Αυτό που θεωρώ ως δεδομένο, αυτό που πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν, είναι ότι δεν υπάρχει επιστροφή, δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω στην προηγούμενη νοσηρή κατάσταση στη Λιβύη..
Η απόφαση 19 73 του Σ.Α. του ΟΗΕ είναι σαφής….
ΔΗΜ: Αρκεί και να υλοποιείται με ένα σαφή τρόπο και να μην υπερβαίνει αυτά που ορίζονται, γιατί γεννώνται ερωτήματα….
ΓΚΙΚΑΣ: Κοιτάξτε, για να επιβάλλεις ΖΑΠ 1000 χλμ, δεν γίνεται χωρίς προσβολές, και οι προσβολές δυστυχώς έχουν ενίοτε και παράπλευρες απώλειες.
ΔΗΜ: Αυτό είναι το θέμα, οι απώλειες….
ΓΚΙΚΑΣ: Αυτό που έχει σημασία είναι γρήγορα να σταματήσει η αιματοχυσία, γρήγορα ο λαός της Λιβύης με τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας να αποφασίσει για το μέλλον του, βλέπετε ότι η απόφαση 19 73, μιλάει και για σαφή εμπλοκή του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου την επόμενη ημέρα, και αυτό που επίσης έχει μεγάλη σημασία για μας, είναι η χώρα να έχει ενεργό και εποικοδομητικό ρόλο σε όλη αυτή τη διαδικασία και κυρίως την επόμενη ημέρα. Η Λιβύη είναι μια χώρα, όπως και ο Αραβικός κόσμος που έχουμε παραδοσιακά καλές σχέσεις. Θα πρέπει να δείξουμε και στη διεθνή κοινότητα ότι αυτές οι καλές παραδοσιακές σχέσεις διατηρούνται, δεν είναι μόνο στα χαρτιά…
ΔΗΜ: Δεν είναι ταυτισμένες με τον Καντάφι…. Μάλιστα, κύριε Γκίκα σας ευχαριστώ πολύ.
ΓΚΙΚΑΣ: Και εγώ σας ευχαριστώ
Τελευταία σχόλια